Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Dramaturgiya. Pyeslər

 
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Pyeslər”. Ədəbi-poetik, kulturoloji-kreativ tərcümə e-Antologiyası 
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
 
–
 
www.kitabxana.net
 
–
 
Milli Virtual Kitabxana 
 
19 
KĠġĠ. Axı anam xəstədir! 
ATA. Deməli, onu həkim müĢayiət edəcək. (Nökərə.) Hər Ģey hazırdı? 
KĠġĠ. Onda mənim yerimə bacımı götür.  
ATA. Sən heç nə baĢa düĢmürsən! O zəif qızcığaz mənim nəyimə lazımdır? 
KĠġĠ (istehza ilə). Amma mən lazımam, hə?.. Öz ailəsini sakitcə baĢlı-baĢına buraxan bir 
adam, baĢqasından kömək umur… Əladır, hə? 
ATA. Kim deyib ki, mənə sənin köməyin lazımdır? 
KĠġĠ. Lazım deyil? 
ATA. Sənin gücün mənə yox, bu çamadanlara lazımdır. Bütün sənədlər buradadır! Bütün 
əmlak sənədləri, Kanaqavadakı metal zavodunun sənədləri… 
KĠġĠ. Ondan baĢqa qırx iki kilo qızıl külçələri… On dörd kilo platin… Biz müharibəni 
uduzmuĢuq! Hökumət yoxdur. O sənədlərin indi nə əhəmiyyəti var? Sən kor olmusan!.. 
Sən son nəfəsinəcən inanmayacaqsan ki, uduzmusan. 
ATA. Bu təbiidir! Ġnsan ölməyibsə - deməli, o yaĢayır! 
KĠġĠ. Ancaq mən deyirəm ki, biz daha yaĢamırıq! Biz çoxdan ölmüĢük! 
ATA. Axmaq! Deyəsən, sən ölməyi çox arzulayırsan… 
KĠġĠ. Arzulayıram-arzulamıram - məsələ bunda deyil, çünki bu - faktdır!  
ATA. Bəsdir… YaxĢı, qoy, biz müharibəni uduzmuĢ olaq - dövlət ki, durur… Dövləti 
yalnız inqilab məhv edə bilər. 
KĠġĠ. Ġnanmıram… Elə mənimlə bir yerdə oxuyanları götür - səkkiz nəfər öldürülüb. Bu, 
hələ mənim bildiklərimdir… Əgər müharibə belə sadə bir Ģeydisə, onda niyə bu qədər 
qan tökülürdü?.. Səncə, yalnız insanların qanı tökülüb, dövlət isə necə vardısa, elə də 
qalıb? Bəyəm, bu cür ola bilər? 
ATA. XoĢbəxtlikdən, bu müharibədə bizim rəqibimiz Amerika olduğu üçün, bəli, bu cür 
ola bilər! 
KĠġĠ (istehza ilə). Amerikalılar belə ürəyiyumĢaqdırlar də?! 
ATA. Hər halda, onlarla bizim üəyimiz eynidir… 
KĠġĠ. Birinci dəfədir belə Ģey eĢidirəm… 
ATA. Onlar ictimai qayda-qanuna hörmətlə yanaĢırlar. Ürək dayananda, inqlab alovlanır. 
Onda da hər Ģey məhv olur. 

---

 
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Pyeslər”. Ədəbi-poetik, kulturoloji-kreativ tərcümə e-Antologiyası 
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
 
–
 
www.kitabxana.net
 
–
 
Milli Virtual Kitabxana 
 
20 
KĠġĠ. Mən isə yaĢayacağam! 
ATA. Nə? 
KĠġĠ. Burda nə imperator var, nə polis, nə də ordu… Ancaq mən ki yaĢayıram. Dövlətlə 
nə olur, olsun - əhəmiyyəti yoxdur. Təki hava ilə yemək olsun. 
ATA (istehza ilə). Oğlum da hələ ki, ağzına gələni danıĢa bilər… 
KĠġĠ. Ġndi ki, soruĢursan, deyirəm: mən getmirəm. 
ATA. Çox döĢünə döymə! Vaxt gələr, altını çəkərsən… Onda lap canavar kimi ulasan da, 
gec olacaq. Bu iki yeri ki, mən ala bildim, indi xəzinələrə dəyər! Konsulla merə yer 
çatmadı. Yer ancaq ġərqi Asiyadakı kimya maqnatı Uemura, bir də Mançjuriyada ağır 
sənaye maqnatı Tasiroya çatdı, vəssalam! Bilirsən niyə? Bu - döyünə bilməyən ürəyin 
son ümididir. Əgər biz ayaq üstə möhkəm dayana bilməsək, Yaponiya həqiqətən məhv 
olacaq. Sən nə deyirsən - de, ancaq bu - bizim borcumuzdur. Biz həyatı yarımçıq qıra 
bilmərik. Uemura ilə Tasiro artıq uçub getdilər. Sən bu səfsəfə fikirləri baĢından çıxart! 
 
Sağ tərəfdən mahnı səsi gəlir, sözlər isə anlaĢılmır. 
KĠġĠ. O-o-o… Anamın laylasıdı! 
ATA (narazı). Bilirəm… Deməsən də olardı… 
KĠġĠ. Müharibənin apardığı qardaĢım indi anam üçün balaca uĢaq olub… Belədi, hə? 
ATA. Nə oldu? Gedirsən, ya yox? 
KĠġĠ. Bunu məndən soruĢmaqdansa, Tosikodan soruĢmaq daha yaxĢı olmaz? 
ATA. Buna ehtiyac yoxdur! 
KĠġĠ. Yox, var. 
ATA. Mən hər Ģeyi Yaqiyə tapĢırıram. 
KĠġĠ. Eyni bir sözü kimin necə deməyindən çox Ģey asılıdı… 
ATA. Mən gerçəkliyi nəzərə alıram! Yagi burda qalmağa razı olsa, daha artıq xeyir verə 
bilər, nəinki biz. Düzdü, Yagi? Biz sənə etibar edə bilərik? 
NÖKƏR (qətiyyətlə). Əlbəttə! Söz gəzir ki, Ticarət-Sənaye ġurasından Fudzimori baĢda 
olmaqla yaponların Cəmiyyətini yaratmaq istəyirlər. Elə bilirəm, sizin nümayəndəniz 
kimi, mən orda layiqli yer tutacağam. Mən əminəm ki, o Cəmiyyətin köməyi ilə sizin 
xanımınıza da, qızınıza da lazımi Ģərait yarada biləcəyəm. 

---

 
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Pyeslər”. Ədəbi-poetik, kulturoloji-kreativ tərcümə e-Antologiyası 
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu
 
–
 
www.kitabxana.net
 
–
 
Milli Virtual Kitabxana 
 
21 
KĠġĠ. Sən hansı Ģəraitdən danıĢırsan? Axı, bura sovet ordusu gələcək! Onlar da gələn 
kimi, indi hardasa gizlənmiĢ səkkizinci Çin ordusu o saat peyda olacaq. ġimalda, 
deyəsən, artıq üsyan baĢlayıb. «ġərait…» Nə axmaq-axmaq danıĢırsan?! 
NÖKƏR. Mən onları qorumaqdan ötrü həyatımı verərəm. 
KĠġĠ. Yəni sən baĢa düĢmürsən ki, nə qədər boĢ Ģeylər danıĢırsan? 
NÖKƏR. Axı, mən… 
KĠġĠ. Nə qədər insan, lap milyon nəfər olsun, özünü qurban versə də, heç nəyi dəyiĢə 
bilməz. Öz imkanların barədə danıĢanda, bir az təvazökar ol. Sən - bircə qum 
dənəciyisən… 
NÖKƏR (qətiyyətlə). Mən söz verirəm! Lazım gəlsə, həyatımı qurban verməyə… 
KĠġĠ (acıqlı). Sən eĢitmirsən mən nə deyirəm? Sənin verdiyin söz kimə lazımdır? 
NÖKƏR (qeyri-ixtiyari). Lazımdır… Əlbəttə, lazımdır… 
KĠġĠ. Səfehdi də!.. Həyatını qurban vermək, bunun üçün həyatdan istifadə etməyin 
yeganə yoludur… 
ATA (masqara ilə). Gərək belə də olsun. Buna görə də mən onu dartıb ayaq üstə qoydum. 
Əvvəllər adicə polis nəfəri idi. 
KĠġĠ. Mətləbdən yayınma! Yagi həyatını qurban verməyə hazır olsa da, anamı və 
Tosikonu qorumağa onun gücü çatmayacaq. 
ATA. Belə olan təqdirdə, onların dərmanı var. 
KĠġĠ (üzünü turĢudur). Dərman? 
ATA. Özləri buna qərar verib. 
KĠġĠ. Bəs, ata, bizim dalımızca gəlməsələr, indiki kimi biz bir yerdə yaĢasaq necə? Sən 
yəqin özünü çox pis hiss edərdin, hə? 
ATA. BoĢ sözdür! Onlar bizim dalımızca gələcəklər! 
KĠġĠ. Gələcəklər, amma gəlməyə də bilərlər. Hələ ki, qaranlıq düĢməyib, yapon əsgərləri 
küçədə keĢik çəkirlər. Qaranlıq düĢəndən sonra isə olacaq əsil cəhənnəm… Lap elə bu 
günlərdə iyirmi nəfər silahlı koreyalı oxuya-oxuya, əllərində də bayraq, tramvay gedən 
küçələrlə yürüĢ keçirmiĢdi. 
ATA. Gələcəklər! Mütləq gələcəklər! Gəlməsələr, onlarla da haqq-hesab çəkəcəklər! 
KĠġĠ (ümidsiz). YaxĢı, bitirək bu söhbəti. Sən mənim atamsan!.. Ġstəmirəm sənə daha 
artıq nifrət edim… Bu, xoĢ bir Ģey deyil… Bir də ki… 

---