Çağdaş dünya ədəbiyyatı
Yüklə 4,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 91
Gi de Mopassan Fahişə kişi
Tez-tez belə sözlər eşidirik: "Bu kişi adamı lap özünə heyran edir, ancaq neyləyəsən ki, fahişədir, həm də əsl fahişə!‖ Məmləkətimizin bağrında qara yara olan fahişə kişilər barədə adətən belə deyirlər.
Çünki Fransadakı bütün kişilər, içi biz qarışıq, fahişədir: onlar, eynilə qadınlar kimi, dönükdürlər, şiltaqdırlar, etibarsızdırlar, adətən nə istədiklərini bilmirlər, öz düşüncə və niyyətlərindən tez-tez sapırlar, hərdəmxəyal və iradəsizdirlər.
Əlbəttə, bütün bu fahişə kişilərin ən betəri parislilərdir: daim bulvarda veyillənən və intellektini hamının gözünə soxmağa çalışan belələrinin şux qəhbələrə xas işvələri və aşkar nöqsanları kişilik özəllikləriylə əsla bir araya sığmır.
Bizim deputatlar palatası isə fahişə kişilərlə dolub-daşır. Cazibədar opportunistlərin (düşdüyü şərairə asanlıqla uyğunlaşan siyasətçilərin – A.Y.) orada təşkil etdiyi əksəriyyəti bizim "süsənlər‖ adlandırmamız əsla qəbahət sayılmaz. Öz niyyətlərini şirin dilləri və yalançı vədləri hesabina həyata keçirən bu cür tiplər adamın əlini elə sıxırlar ki, könlünüz bir anda bunların köləsinə çevrilir. Təzə tanışlarına dərin və xüsusi səmimiyyətlə "Əziz dostum‖ deməyi bacaran bu şəxslər heç ruhunuz da hiss etmədən rəğbətinizi qazanır, hər cür yeni ideyanı qəbul etməyə hər zaman hazır görünürlər. Öz mövqelərini yaranmış şəraitə görə dəyişməkdə flüger kimi mahir olan bu tiplər başqaları qədər özlərini də asanlıqla aldatmağa qadirdirlər. Bu gün dediklərini sabah dəbbələmək, vədindən caymaq onlar üçün adi haldır.
Qəzetlərdə də fahişə kişilər çoxluq təşkil edirlər. Hətta deyərdim ki, orada onlar daha boldur, çünki redaksiyalarda onlara daha böyük tələbat duyulur. Əlbəttə, bəzi nəşrlər bu baxımdan istisna sayıla bilər, məsələn, "Deba‖ və "Qazet de Frans‖.
O da gerçəkdir ki, istənilən yetkin jurnalistdə fahişələrə xas bəzi özəlliklər olmalıdır: axı, onlar oxucu kütləsinin zövqüylə ayaqlaşmağa məcburdurlar, toplumda dolaşan şayiələrin bütün məqamlarını ayrı-seçkilik qoymadan izləyə bilməkdən ötrü onlar xeyli əsnək davranmalıdırlar, hərtərəfli olmaqla yanaşı, dəqiq cavablardan yayınmalı, hər şeyə həm şübhə, həm də dərin etimadla yanaşmalı, həm acımasız, həm də fədakar olmalı, həm “Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 92
itoynadan, həm də cənab Prüdom kimi hər şeyə maraq duymalı, özünü hər zaman kinayəli və inanan biri kimi aparmalı, əslində isə heçcə nəyə inanmamalıdır.
Xanım Abel əmindir ki, xaricilər - dediyində duran ingilislərlə gonbul almanlar – bizim tam əksimizdir, onlar indinin özündə də bizi nifrət qarışıq bir heyrətlə süzürlər və bu yüzilin sonuna qədər də buna davam edəcəklər. Onlar bizi yelbeyin millət sayırlar. Halbuki yanılırlar: biz – fahişəyik. Məhz elə buna görə də, bizi sevirlər, bu baxımdan pis cəhətlərimizə göz yumur, nöqsanlarımıza rəğmən, daim bizə can atır və özlərinə bu cür haqq qazandırırlar: "Sevənlər küsər də, barışar da!‖
Kübar aləmdə fahişə kişi ilə beşcə dəqiqəlik söhbət yetərlidir ki, öz cazibəsiylə müsahibinin könlündə özünə taxt qursun. Sanarsınız ki, onun təbəssümü yalnız və yalnız sizə ünvanlanıb, səsindəki zərif nəzakət dolu intonasiyaların da tək ünvanı sizsiniz. Ayrıldığınız vaxt onunla azı iyirmi ilin tanışı olduğunuza əsla şübhə bəsləməzsiniz. Hətta istəsə, ona bəlkə borc pul da verərsiniz. Çünki sizi eynilə bir qadın qədər özünə heyran qoyar. Hətta çox dürüst davranmasa belə, siz ona açıq nifrət bəsləyə bilməzsiniz, çünki hər görüşdə nəzakətiylə sizi ovsunlayar! Yoxsa o, üzrxahlıq edir? Siz buna imkan verməz, onu qabaqlayarsınız. Bəlkə o, yalan danışır? Buna heç vaxt inanmazsınız! Yoxsa o, sizi barmağına dolayıb və verdiyi vədlər ucdantutma yalan çıxır? Ancaq siz özünüzü sırf bu vədlərə görə ona borclu sayır və inanırsınız ki, sizə yarınmaq, bir qulluq eləmək üçün o, yerin altını üstünə çevirib!
Bir şeyə heyranlığını bildirərkən o, öz duyğularını elə içdən ifadə edir ki, sözləri könlünüzün tellərini titrədir. Dünən o, Viktor Hüqoya valeh idi, bu gün isə onu sarsaq adlandırır. Emil Zolyadan ötrü əvvəllər duelə çıxmağa hazır görünən bu hərif indi onu Barbe d Orvilyinin ayağına verməkdən çəkinmir. Həm də özünün heyran olduğu şeyə qarşı heç bir etirazla hesablaşmır: hətta ağızucu etiraz bildirsəniz, ondan yağlı bir şapalaq yeyəcəyiniz şübhəsizdir. Əgər o, nəyə isə nifrət bəsləyirsə, gözünə heç nə görünmür və buna dair hər hansı etiraz-filan dinləyən deyil.
Belə götürəndə, onun heç nədən başı çıxmır. İki gənc qızın söhbətinə qulaq verək:
- Deməli, Culiya ilə aranız dəyib? - Hələ soruşursan da? Ona yağlı bir şillə çəkdim, axı.
Yüklə 4,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|