5
MÖVZU 1. QİDALANMA. QİDA İNSANIN SAĞLAMLIĞI,
HƏYAT TƏRZİ VƏ YAŞAMASI ÜÇÜN ƏSAS ŞƏRTDİR
İnsan həyatının keyfiyyətini müəyyən edən amillər arasın-
da qidalanma aparıcı rol oynayır. Qida insanın təməl ehtiyacı-
dır, varlığın əsas şərtlərindəndir. Əsası təbiət tərəfindən qoyul-
muşdur. Qidalanma insanın sağlamlığına, iş qabiliyyətinə, fizi-
ki və zehni inkişafına, əhval-ruhiyyəsinə davamlı olaraq əhə-
miyyətli dərəcədə təsir göstərmişdir. İnsan
orqanizmi, onun
həyat fəaliyyəti bu qidalardan aldığı vitaminlərin, mikroele-
mentlərin miqdarından asılıdır.
Qidalanma insan mövcudluğunun ən mühüm faktorudur.
İnsan özünü iqlimdən, havadan qoruya bilər, yaşayış yerini, iş
yerini
dəyişə bilər, lakin qidaya olan gündəlik ehtiyacından
uzaqlaşa bilməz.
Biz öz bədənimizi yediyimiz qidalarla qururuq. Bu qidalar
bizim bədənimiz üçün tikinti materialıdır, bizim bu və ya digər
şəkildə həyatımızı müəyyənləşdirir. İnsanın xarici görünüşü,
ruhi
vəziyyəti, ağlı, uğurları, uğursuzluqları geniş mənada qida-
lanmadan asılıdır. Ona görə də hər bir insan mütləq qəbul etdi-
yi qidanın təzə, təmiz, keyfiyyətli olmasına diqqət etməlidir ki,
bu qida bədənin bütün hüceyrələrinə düzgün paylansın və asan
həzm olunsun.
Aydındır ki, hər bir sivilizasiyanın inkişaf tarixində insan-
ların həyat tərzi dəyişdikcə onların qidalanmaya olan tələbatları
da dəyişmişdir. Yemək bişirmə sənəti və qidalanma tarixi xalq-
ların maddi mədəniyyətinin və onların həyat tərzinin ən qədim
və maraqlı tərkib hissəsidir. Maddi mədəniyyət anlayışı özündə
təkcə kulinariya
adətlərini ehtiva etmir, eyni zamanda geyim
tərzini, ayaqqabı, silah, əşyalar, yaşayış yerləri, məişət əşyaları-
nı da əks etdirir.
Hər bir xalqın qidalanma ilə bağlı olaraq öz adətləri,
ənənə-
ləri var ki, bu, millətlərin tarixi inkişaf şərtləri, coğrafiyası,
iqlim şərtləri, sosial
və iqtisadi quruluşu, dini ilə bağlıdır.
Dostları ilə paylaş: