Dərs vəsaiti Bakı Qida Sənayesi Kollecinin Metodiki
Yüklə 2,32 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
6 QİDA Qida - insan bədənində maddələr mübadiləsi reaksiyaları- nın normal gedişatı, enerji ehtiyatlarını artırmaq üçün uyğun olan hər hansı maddə: zülallar, yağlar, karbohidratlar, vitamin- lər, minerallar, mikroelementlərdir. Qidalar insanda enerjini yaratmaq və saxlamaq, həyatı funksiyaları təmin etmək üçün canlı orqanizmə daxil olur və hüceyrələr tərəfindən sorulur. Qida mövcudluğumuzun əsas təməllərindən biridir, onun tərkibinin keyfiyyəti isə ölkənin və insanlarının rifahının göstəricisidir. Bundan başqa, kulinariya sənəti həm də çiy ərzağı yüksək keyfiyyətli qida məhsullarına çevirmək imkanı, xalqların mad- di mədəniyyətinin ən böyük tərkib hissəsi, istedadlı bir xalqın mədəniyyətinin ümumi səviyyəsinin göstəricisi, milli düşüncə, ixtiraçılıq səviyyəsi, yaşayış yerinin təbii mühitinə uyğunlaşma səviyyəsinin göstəricisidir. Eyni zamanda hər bir xalqın qida mədəniyyəti onun milli xüsusiyyətlərini, psixologiyasını, xarak- terini əks etdirir. Qida və qidalanma bütün tarixi dövrlərdə insanların həyat səviyyəsinin keyfiyyəti haqqında məlumat ve- rir. Qidanın tərkibi, xüsusiyyətləri, onun emalı texnologiyası cəmiyyətin tarixi inkişafını başa düşməyə kömək edir. Kulina- riya sənətinin intellekt sferasına, iqtisadi sferaya aidiyyatı yox- dur. Bu məsələni etnoqrafiya, sosiologiya elmi araşdırır. Eyni zamanda qida cəmiyyətin tarixi inkişaf prosesində, konkret ola- raq insanların həyatında əsas rol oynayır, həm də maddi mədə- niyyətə aid edilir. Biz bəzi məqamların vacibliyini o qədər də hiss etmirik. Əslində, qidanın hazırlanması, onun emal edilmə- si, illər ərzində onun tərkibinin dəyişdirilməsi, qida sənayesin- dəki texnoloji emal, bunların hər biri müxtəlif xalqların mət- bəxində kifayət qədər vəsait, vaxt tələb edir, onların mövcudlu- ğunu, əhval-ruhiyyəsini formalaşdırır, cəmiyyətə təsir edir. Qi- dalanma heç də ədəbdən, əxlaqdan, dindən az əhəmiyyətli de- yil. Qidasız, yeməksiz heç bir ünsiyyət, düşüncə, təxəyyül, hə- yat ola bilməz. Sosial yüksəliş dövründə bütün cəmiyyətlər, 7 əhalinin bütün təbəqələri qida çatışmazlığını yaşayır və onların əsas problemi hər hansı bir şəkildə nəyin bahasına olursa olsun, ərzaq əldə etməkdir. Bu dövrdə qida keyfiyyəti ilə bağlı prob- lemlər arxa plana keçir və ya tamamilə dövlət orqanlarının nə- zərindən kənarlaşdırılırdı. Əlbəttə, insanların müasir lüğətində qida, qidalanma, kulinariya, ənənə kimi anlayışlar müxtəlif cür başa düşülə bilər. Lakin bu anlayışlar bir-biri ilə sıx bağlıdır. Onların hər biri yalnız fəlsəfi yük daşımır, həm də otel, turizm, restoran kimi xidmət sahələrində onun dəyərindən düzgün istifadə etməyə imkan verir. Yüklə 2,32 Mb. Dostları ilə paylaş:
|