Dərslik " " nəşriyyatı baki 2017
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
135 əmələ gəlirsə, rezeksiya və reanastomoz edilməlidir. Əgər axın zəifdirsə, səbəb tapılana qədər transplantant boylama olaraq açılmalıdır. DDA axınında bir şübhə varsa, transplantant istifadə edilməməlidir. DDA-nın distal ucunun mediası, elastinə nisbətdə daha çox saya əzələ hüceyrəsinə malikdir. Distal DDA-nın kontraksiyası diametri ilə tərs mütənasibdir; diametr kiçildikcə spazma meyllilik artmaqdadır. Arteriyanın nisbətən proksimal hissəsinin isifadəsi, konduit spazmını azaltmaqda və arteriyanın konduit olaraq keyfiyyətini artırmaqdadır. Sərbəst DDA konduitinin açıq qalma nisbəti in situ konduitlər ilə təxminən eynidir. İllər RCA/PD A Cx/mar g LAD/ d cəmi 2 0.98 1.0 1.0 0.99 4 0.89 1.0 0.98 0.92 6 0.89 0.91 0.98 0.92 8 0.85 0.91 0.95 0.89 Cədvəl 2. Pediküllü sol DDA qreftinin açıq qalma nisbətləri MİL ARTERİYASI QREFTİ Mil arteriyası ilk dəfə 1971-ci ildə Carpentier tərəfindən konduit olaraq istifadə edildi. Broussais xəstəxanasında 30 xəstəyə mil arteriyası istifadə edilərək koronar şuntlama cərrahiyyəsi tətbiq olundu. 4 il sonra Nyu-Yorkdakı illik Toraks Cərrahiyyəsi konfransında Carpentier mil arteriyası transplantatlarının tutulma nisbətinin 30 % olduğunu açıqladı. Daha sonra Carpentier bu tutulmanıdenervasiya olan damardakı spazmla əlaqələndirdi və bu problem həll edilənə qədər mil arteriyasından transplantant kimi istifadə edilməməsini tövsiyə etdi. Qısa müddətdən sonra, bu nəticələr ABŞ-dakı iki fərqli mərkəz tərəfindən də təsdiqləndi və mil arteriyasının qreft kimi istifadəsi tamamilə tərk edildi. 1989-cu ildə 14 il əvvəl əməliyyat (LAD revaskulyarizasiyası) olunmuş bir xəstədə icra olunan kontrol koronar angioqrafiya zamanı açıq (patent) mil arteriyası qrefti müşahidə edildi. Transplantantda xəstəliyə aid olan hər hansı bir dəlilə rast gəlinmədi. Daha sonra 5 xəstəyə edilən angioqramda 13-18 il əvvəl əməliyyat keçirən xəstələrdə mil arteriyasınınaçıq olduğu aşkar edildi. Tutulmuş konduitləri olan xəstələrdətransplantant çatışmazlığının potensial səbəbi mil arteriyasının hazırlanması ilə izah edildi. Əvvəllər mil arteriyası onu müşahidə edən venalardan ayrı olaraq disseksiya edilirdi. Vazodilatatorlar olmadığından damarların proqressiv dilatasiyası metal problardan istifadə edilərək aparılırdı və bu da intimanın zədələnməsinə səbəb olurdu. Uzunluğunun və keyfiyyətinin əvvəlcədən təyin olunması mil arteriyasını koronar şuntlama cərrahiyyəsində mükəmməl bir konduit etmişdir. İşemiyanınqarşısını almaq üçün mil arteriyası çıxarılmazdan əvvəl saiddə və əldə dirsək 136 arteriyasının kollateral dövranının kafi olduğundan əmin olmaq lazımdır. ANATOMİYASI Bazu arteriyası dirsək çuxurunda – mil sümüyünün boynu səviyyəsində və dirsək oynağından 1 sm aşağıda, mil və dirsək arteriyalarına ayrılır. Mil arteriyası bisipital aponevrozun altında yerləşir. Saidin ön tərəfinin 2/3 proksimal qismində mil arteriyası braxioradial əzələnin altında seyr edərək, distal 1/3 qismində isə səthiləşərək dərinin altında davam edir. Mil arteriyası sırayla biseps vətəri, supinator teres, pronator teres, flexor digitorum superficialis, flexor pollicis longus, pronator quadratus və radiusun alt ucunun üzərində davam edir. Mil arteriyasının ilk şaxəsi rekurent mil arteriyadır. Bu şaxə dirsək oynağının ətrafındakı anastomozda iştirak edir. Bir çox muskulyar şaxələr saidin radial qismindəki əzələləri qidalandırır. Palmar karpal şaxələr biləkdəki dərin fleksor tendonların damarları ilə anastomoz yaradır. Superfisial palmar şaxələr, dirsək arteriyasının uc qismi ilə bağlanaraq superfisial palmar qövsü əmələ gətirir. Dorsal karpal şaxələr, dorsal karpal qövsün əmələ gəlməsində iştirak edirlər. Sonlanmasına yaxın baş barmaq və işarə barmağına şaxələr verirlər.Mil arte- riyası dərin və səthi karpal qövsdə sonlanır. Şəkil 12. Saidin böyük arteriya və əzələləri Şəkil 13. Saidin arteriyaları 137 Şəkil 14. Səthi və dərin palmar qövsü nümayiş etdirən arteriyalar Damar quruluşundakı anatomik variasiyalar konduit hazırlanması zamanı mütləq nəzərə alınmalıdır, əks təqdirdə yuxarı ətrafda ciddi işemiya yarana bilər. Xəstələrin təxminən 14 %-də mil arteriyasının yüksək nöqtədən ayrılmasına rast gəlinir və xəstələrin 9%-də isə a. brachialis superficialis mövcud olur. Bilək və əl ətrafında çox sayda anastomozlar variasiyası mövcuddur. Xəstələrin təxminən 6%-də mil arteriyası əlin qan təchizatında dominantdır. Buna görə də mil arteriyası transplantantı hazırlanan zaman Allen testi vəya onun hər hansı bir modifikasiyası olan testin aparılması çox vacibdir. Pletismoqrafiya, doppleroqrafiya və angiografiya kimi daha mürəkkəb testlərə ehtiyac olmadan, Allen testi ulnar arteriyadan ələ olan qan axınının kafiliyini təyin etmədə istifadə edilən etibarlı bir testdir. Modifikasiyalı Allen testi daha etibarlıdır. Şəkil 15. Modifikasiyalı Allen testi Buna baxmayaraq, səthi palmar şaxənin yüksək bifurkasiyası və ya səthi və dərin əl qövslərinin ulnar və radial təmsilçilərinin zəif əlaqəsi hallarında da mil arteriyası çıxarılması əlin işemiyasına gətirib çıxara bilər. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|