Dərslik azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 1078 №li 12. 06. 2012-ci IL tarixli əmri ilə təsdiq edilmişdir

216
48.  Nuriyev  C.Q.,  Əsədov  Ə.T.,  Əhmədov  Z.V.  Ekologiya  hüququ.  Bakı:  Qanun, 
2003, 348 s.
49.  Səfərov İ.S. Azərbaycanda qoruyucu meşəsalma. Bakı, 1958, 126 s.
50.  Səfərov İ.S., Xəlilov M.Y., Hüseynov Ş.Q., Məm mədova F.H. Azərbaycanın ero-
ziyaya  uğramış  dağ  yamaclarında  qozmeyvəlilərdən  ibarət  sənaye  əhəmiyyətli 
plantasiyaların salın ması Bakı: Elm, 1986, 120 s.
51.  Torpaqlardan  istifadəyə  və  onların  mühafizəsinə  dövlət  nəzarəti  haqqında 
Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə Azərbaycan Respublikası Pre zidentinin Fər-
manı (28 noyabr 2000-ci il)
52.  Təhməzov B.H., Yusifov E.F., Əsədov K.S. Azərbaycanın bioloji təbiət abidələri. 
Bakı: Adiloğlu, 2004, 567 s.
53.  Xəlilov M.Y. Bitki örtüyünün antropogen dəyiş məsi və bərpası. Azərbaycan Res-
publikasının Konstruktiv coğrafiyası. Bakı: Elm, 2000, s. 131-159, 241-252
54.  Xəlilov T.A. Ekologiya və ətraf mühiti müha fizənin əsasları. Bakı: “MBM-R”, 
2009.
55.  Yusifov E.F. Azərbaycanın biomüxtəlifliyi və müasir sosial-iqtisadi şəraitin ona 
təsiri. “Həsən Əliyev və Azərbaycanda ətraf mühitin davamlı inkişafının problem-
ləri” mövzusunda elmi-park tik konfransın tezisləri. Bakı, 2002, s. 25-28
56.  Yusifov E.T., Hacıyev V.C. Hirkan biosfer rezervatı. Bakı, 2004, 167 s.
57.  Агагулиев  И.М.  Флора  и  растительность  юга-восточной  Ширвани.  Баку, 
2000, 146 с.
58.  Агамиров У.М. Ценный лесной массив в степи. M: Природа, 1957, №2, с. 114
59.  Алиев  Г.А.,  Халилов  С.Г.,  Агаева  Р.М.  Экологические  особенности  почвы 
аридных редколесий предгорий Большого Кавказа. Баку, 2001, 214 с.
60.  Андерсон  Д.Ж.  Экология  и  наука  об  окружающей  среде:  биосфера, 
экосистема, человек. Пер. с.англ. Д.: Гидрометеоиздат, 1985, 165 с.
61.  Гаджиев  В.Дж.  Высокогорная  растительность  Большого  Кавказа  и  еë 
хозяйственное значение, Баку: Элм, 1970, 282 с.
62.  Гаджиев  В.Дж.,  Кулиева  Х.Г.,  Вагабов  З.В.  Флора  и  растительность 
высокогорья Талыша. Баку: Элм, 1979, 150 с.
63.  Гаджиев  В.Дж.  Динамика  и  производительность  растительных  формаций 
высокогорий Большого Кавказа. Баку: Элм, 1974, 102 с.
64.  Гросгейм А.А. Растительный покров Кавказа М, 1948, 265 с.
65.  Гросгейм А.А. Растительные богатства Кавказа. М, 1952, 631 с.
66.  Долханов А.Б. Биология и экология технических видов ив, выращиваемых 
на  опытных  участках  в  орошаемых  участках  в  орошаемых  условиях 
Азербайджана /Теоретические ипрактические аспекты развития современной 
науки. Материалы научно-практической конференции. Москва, 2011.

---

217
AZƏRBAYCAN MEŞƏLƏRİNİN DAVAMLI İDARƏ EDİLMƏSİNİN ƏSASLARI.
BİOEKOLOJİ TƏLƏBLƏR
67.  Захаренков  А.С.  и  др.  под  общей  ред.  Петрова  А.П.  Совершенствование 
правоприменения  и  управления  в  лесном  секторе  Российской  Федерации.
Москва, 2011, 239 с.
68.  Карпачевский М.Л., Тепляков В.К., Яницкая Т.О. и др. Основы устойчивого 
лесоуправления. Москва, 2009, 143 с.
69.  Коробкин В.И., Передельский Л.В.Экология. Ростов на Дону: Феникс, 2008, 
575 с.
70.  Mагам-заде  А.А.  Многолетний  режим  климатических  элементов 
Ленкоранской области. Труды Ин-та Географии АН Азерб. ССР., м. 3. 1953, 
с. 144-164.
71.  Новиков Ю.В. Экология, окружающая среда и человек. М.: 1999, 318 с.
72.  Одум Ю. Экология. М., 1968, 165 с
73.  Одум Ю. Экология. М.: Мир, 1986, Т 1, 325 с., Т 2, 373 с.
74.  Прилипко Л.И. Лесная растительность Азербайджана. Баку. 1954, 488 с.
75.  Реймерс Н.Ф. Природопользование. М., 1999, 634 с.
76.  Сафаров  И.С.  ,  Олисаев  В.А.  Леса  Кавказа:  Социально-экологические 
функции. Владикавказ: Ир.,1991, 271 с.
77.  Сафаров И.С. Важнейшие древние третичные реликты. Азербайджана. Баку. 
1961, 311 с.
78.  Сафаров И.С. Cубтропические леса Tалыша. Баку: Элм, 1976.
79.  Флора Азербайджана. Т 1-VIII, Баку, 1950-1961
80.  www.eco.gov.az
81.  www.bitki-helth.net
82.  www.enpi-fleg.org

---

218
MüNDƏRİCAT
ÖN SÖZ ....................................................................................................... 5
GİRİŞ.
Meşələrin davamlı idarə edilməsinin inkişaf tarixi ...................................... 9
Meşə ehtiyatlarının tükənməsi problemi .................................................... 10
XX əsrdə inkişaf etməkdə olan tropik ölkələrdə 
meşələrin istifadəsi və meşə plantasiyaları ................................................. 12
Meşələrin idarə edilməsinin ekoloji və sosial problemləri ......................... 13
“Davamlı inkişaf” anlayışının meydana çıxması ........................................ 15
Iqtisadi, ekoloji və sosial davamlı sistemlər ............................................... 18
Azərbaycan meşələrinin müasir ekoloji vəziyyəti ...................................... 19
Arid və düzən tipli meşələrin ekoloji vəziyyəti .......................................... 26
Azərbaycanda meşəçiliyin inkişaf tarixi ..................................................... 29
Meşə sektorunun ekoloji problemlərinin həlli yolları ................................ 33
Akademik Həsən Əliyev və Azərbaycan təbiəti ......................................... 39
I FƏSİL
Meşələrin davamlı idarə edilməsinin bioekoloji əsasları. 
Meşə - ekoloji sistem kimi .......................................................................... 44
Meşə torpaqları ........................................................................................... 48
Ekoloji piramidalar ..................................................................................... 49
Meşə ekosistemində növlər arasında qarşılıqlı əlaqə ................................. 51
Müxtəlif miqyaslı ekosistemlər .................................................................. 52
Meşə mühiti ................................................................................................ 53
Meşə ekosisteminin məhsuldarlığı və biokütləsi ........................................ 55
Meşə ekosistemlərinin inkişaf dinamikası .................................................. 56
Meşə ekosistemlərində edifikator və təyinedici növlər .............................. 59
Meşə ekosisteminin dinamikasında təbii pozulmaların rolu ...................... 62
Antropogen pozulmaların xüsusiyyətləri .................................................... 64
Meşə ekosistemlərinin suksessiyası ............................................................ 65
Suksessiya prosesində biokütlənin və məhsuldarlığın dinamikası ............. 67
Saqqız ağacının Abşeronda təbii bərpa prosesi .......................................... 68
Təbii ekosistemlərdə özünütənzimləmə prosesləri ..................................... 70
Meşə ekosistemlərinin və landşaftın quruluşu ............................................ 71
Meşələrin qlobal əhəmiyyəti. Meşə ekosistemlərinin əsas funksiyaları ..... 72
Meşələrin karbon dövranına və qlobal iqlimə təsiri ................................... 74

---