Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin
Yüklə 3,67 Kb. Pdf görüntüsü
|
138 yaradılmış, Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisində dostluq və əməkdaşlıq üzrə Yaponiya-Azərbaycan parla- ment qrupu təşkil olunmuşdur. Yaponiya və Azərbaycan arasındakı münasibətlər görkəmli dövlət xadimi, Ümummilli lider Heydər Əli- yevin respublikada 1993-cü ildə hakimiyyətə gəlişin- dən sonra ardıcıl və səmərəli surətdə inkişaf etdirilmiş- dir. Beləliklə, Azərbaycanla Yaponiya arasında geniş və hərtərəfli əlaqələrin inkişafına dövlət səviyyəsində cid- di təkan verilmişdir. Yaponiyanın Beynəlxalq İqtisadi Əməkdaşlıq Fondunun çətin şəraitdə Azərbaycana mü- nasibətdə göstərdiyi xoşməramlı münasibət əlaqələrin formalaşmasında mühüm rol oynamışdır. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyev 17 yanvar 1998- ci il tarixində Yaponi ya nın Beynəlxalq İqtisadi Əməkdaş- lıq Fondunun nümayəndə heyətini qəbul etmişdir. Bu gö- rüşdə ölkəmizin rəhbəri Azərbaycan dövlətinin Yaponiya ilə əməkdaşlığa xüsusi diqqət verdiyini qeyd etmiş, həm- çinin Azərbaycan və Yaponiyanın bütün fəaliyyət sahələ- rində yaxşı tərəfdaş olmaq imkanlarını diqqət mərkəzinə çəkmişdir. Yaponiya nümayəndə heyətinin rəhbəri Akiro Nişiqaki də öz növbəsində iki ölkə arasında əməkdaşlığın inkişafına maksimum səy göstərəcəyini bildirmişdir. Bu, ikitərəfli əməkdaşlıqda böyük təməl rolunu oynamışdır. Azərbaycan Respublikası karbohidrogen ehtiyatları ilə bərabər, böyük təbii resurslara malik bir dövlətdir. Bu da dünyanın bir çox aparıcı dövlətlərinin diqqətini özünə cəlb edir və onlarla bütün səviyyələrdə yaxınlaşmaq üçün münasib şərtlərin zəruriliyini yaradır. Yaponiya dövləti- nin Azərbaycana olan marağı iqtisadi faktorla yanaşı, si- 139 yasi amilləri də əhatə edir. Azərbaycan Respublikasının neft-qaz ehtiyat la rı ilə yanaşı, Qafqazda və Orta Şərqdə mühüm geosiyasi mövqe tutması Yaponiyanı ölkəmizə cəlb edən məsələlər içərisində mühüm yer tutur. Azərbaycan-Yaponiya münasibətlərindəki hərtərəf- li inkişaf 1998-ci il yanvarın 26-dan fevralın 1-nə qədər Azərbaycan Respublikasının Baş naziri Artur Rəsizadə- nin Yaponiyaya dövlət səfəri ilə davam etmişdir. Yanva- rın 27-dən Tokioda Azərbaycan Respublikası üzrə Dünya Bankı konsultativ qrupunun ikinci iclası işə başladı. İc- lasda on dörd ölkə və Almaniya, Belçika, Misir, Türkiyə, Pakistan, İngiltərə, ABŞ, İsveçrə kimi doqquz beynəlxalq maliyyə təşkilatlarının nümayəndələri və həmçinin Av- ropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı, BVF, Dünya Ban- kı və s. qurumlar iştirak edirdi. Bu, beynəlxalq miqyasa malik rəsmi yığıncağın 28 yanvar 1998-ci il tarixdə Dün- ya Bankı Maliyyə Korporasiyası qrupu tərəfindən təşkil edilmiş investisiya konfransı Azərbaycana həsr edilmişdi. Bu konfransda beynəlxalq maliyyə təşkilatları, korporasi- yalar, kompaniyalar və firmaların nümayəndələri iştirak edirdilər. Konfransın gedişi zamanı məlum oldu ki, xarici biznesmenlər, böyük maliyyəçilər Azərbaycandakı “özəl sektorun inkişafına investisiya qoyulması” proqramına böyük maraq göstərirlər. Nəticədə böyük siyasi maraqlar yüksək səviyyədə sazişlərin bağlanmasına gətirib çıxardı. Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti nəticəsində keçirilmiş bu beynəlxalq tədbir ölkəmizin Yaponiya ilə əlaqələrində uğurlu start rolunu həyata keçirmişdir. 140 Bu istiqamətdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin 1998-ci il fevralın 24-dən 28-nə qədər Ya- poniyaya ilk rəsmi səfəri yalnız iki ölkə arasında qarşılıqlı münasibətlərdə deyil, həmçinin Azərbaycan Respublikası ilə Cənub-Şərqi Asiya dövlətləri arasında siyasi və iqtisa- di əlaqələrin tarixində də yeni səhifə açmışdır. Qeyd etmək lazımdır ki, Çin və Mərkəzi Asiya ölkələri uzun illər Yaponiya iqtisadiyyatı və maliyyə inteqrasiyası prosesində yaxından iştirak edirdilərsə, Azərbaycan Res- publikası Yaponiya işgüzar dairəsinin səmərəli fəaliyyət sahəsinə yenicə daxil olmuşdur. Buna baxmayaraq, Azər- baycan və Yaponiya arasındakı münasibətlər son zaman- lar kifayət dərəcədə müvəffəqiyyətlə inkişaf edir. Hər iki ölkə bütün sahələrdə yaxınlaşmağa və sıx əməkdaşlığa böyük maraq göstərir. Azərbaycan Respublikasının Pre- zidenti Heydər Əliyev Yaponiyada rəsmi səfərdə olarkən bu ölkənin siyasi və işgüzar dairələri ilə çoxlu sayda səmərəli görüşlər keçirdi. Onların arasında öz əhəmiyyə- tinə görə Yaponiyanın İmperatoru Akixito, baş nazir Ryü- taro Hasimoto, xarici işlər naziri Keyzo Obuti, xarici ti- carət və sənaye naziri Mistio Xoroçi, Yaponiya İdxal-İxrac Bankının prezidenti Yasuda Xeroşi və başqaları ilə görüş və söhbətlər xüsusi yer tuturdu. Yaponiyanın imperatoru ilə danışıqlar zamanı ikitərəfli münasibətlərin genişlənməsinə, Ermənistanın hərbi təca- vüzü nəticəsində yaradılmış Dağlıq Qarabağ münaqişə- sinin sülh yolu ilə nizamlanmasına xüsusi diqqət yetiril- mişdir. Fevralın 26-da ölkələr arasında ikitərəfli sənədlərin im- zalanması mərasimi keçirilmişdir. Prezident Heydər Əli- 141 yev və baş nazir Ryütaro Hasimoto “Azərbaycan Respubli- kası və Yaponiya arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqın- da birgə bəyanat”a imza atdılar və həmçinin “Azərbaycan Respublikası və Yaponiya arasında ticarət və iqtisadiyyat sahəsində birgə bəyanat” qəbul edildi. Azərbaycan Respublikası və Yaponiya arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqında birgə bəyanatda göstərilirdi ki, hər iki tərəf ikitərəfli münasibətlərini müstəqilliyə hörmət və bir-birinin ərazi bütövlüyü və müstəqilliyi, bir-birinə inam, qarşılıqlı etibar və əməkdaşlıq üzərində quracaqlar. Sənəddə ikitərəfli münasibətlərin siyasi, iqtisadi, mədəni və digər sahələrdə əlaqələrin qarşılıqlı maraqlar əsasında həyata keçirilməsinin vacibliyi öz əksini tapmışdır. Bir- gə sənəd də Mərkəzi Asiya və Cənubi Qafqaz regionunda bütün səylərin TransAv ro pa -Asiya dəhlizinin inkişafına yönəlməsindən bəhs edilirdi. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Yaponiyaya səfəri zamanı “Azərbaycan Respublikası Xarici İşlər Na- zirliyi və Yaponiya Xarici İşlər Nazirliyi arasında məs- ləhətləşmələr haqqında birgə rəsmi məlumat”, “Azərbay- can və Yaponiyanın xarici ölkələrlə iqtisadi əməkdaşlıq Fondu arasında kredit razılaşması”, “Şimal” buxar-qaz elektrik stansiyası tikintisinin layihəsi haqqında notalar mübadiləsi baş tutmuşdur. Səfər zamanı Yaponiya dövlətinin ayırdığı kənd təsərrü- fatı texnikasının alınması üçün yardım haqqında notalar mübadiləsi, habelə Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti və Yaponiyanın Misui Neft Şirkəti arasında iştirak payının verilməsi haqqında razılaşma da imzalanmışdır. Tarixi əhəmiyyət kəsb edən bu sənədlər bizim ölkələrimi- Yüklə 3,67 Kb. Dostları ilə paylaş:
|