Dərsliyə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirinin 21 aprel 2003-cü IL tarixli 305 saylı əmri ilə qrif verilmişdir

121 
 
nəzərdə tutulan arbitraj proseduralarının yerinə yetirilməsi halları istisna olmaqla) gömrük orqanı (Maliyyə-tarif 
şöbəsi) mövcud qaydada araşdırma aparır, protokol tərtib edir və toplanmış materialları gömrük orqanının 
müvafiq (Qaçaqmalçılıq və gömrük qaydalarının pozulması ilə mübarizə) şöbəsinə təqdim edir. Aidiyyəti üzrə 
bu işi icra edən şöbə təhqiqat aparmaqla, eyni zamanda qərar qəbul edir, həmçinin təlimatın 2 saylı əlavəsinin 
“V” bölməsinə uyğun olaraq ixracatçıya qarşı Gömrük Məcəlləsinin müvafiq maddəsinə əsasən sanksiya tətbiq 
edir və bu barədə Dövlət Gömrük Komitəsinin MT və VN Baş idarəsinə məlumat verir.  
İxracatçılar tərəfindən ixrac olunan (sövdələşmə xüsusiyyəti 21 və 41), malların (xidmət və  əqli 
mülkiyyətin) Azərbaycan Respublikası  ərazisindən çıxarılması gömrük orqanları  tərəfindən yalnız onların 
haqqının qabaqcadan ödənildiyi və yaxud geri çağırılmayan akkreditiv açılması müvəkkil banklar tərəfindən 
“Uçot kartoçkası”nın “A 1” və “A 2” bölmələrində qeyd edilməklə təsdiq olunduqdan sonra həyata keçirilir.  
İxracatçılar tərəfindən aparılan ixrac əməliyyatlarının hesablaşmalar hissəsi, Azərbaycan Respublikası 
müvəkkil banklarının, malların gömrük sərhədindən çıxarılması isə gömrük orqanlarının nəzarəti altında həyata 
keçirilir.  
İxracatçılar, təlimatın tələblərinin pozulmasına görə Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyinə 
müvafiq olaraq, həmçinin, təlimata uyğun xarici valyuta vəsaitlərinin (və ya malların geriyə) respublikaya 
vaxtında və tam həcmdə köçürülməsini (gətirilməsini) mövcud qaydada təmin etmədikləri təqdirdə, Azərbaycan 
Respublikası Gömrük Məcəlləsinə uyğun məsuliyyət daşıyırlar.  
“Azərbaycan Respublikası  İnzibati Xətalar”  Məcəlləsinin 262-ci maddəsinə görə, xarici valyuta 
vəsaitlərinin xaricdən qaytarılmaması inzibati xətanın bilavasitə obyekti olan malların və nəqliyyat vasitələrinin 
dəyərinin 5 %-dən 50 %-dək miqdarda cərimə edilir.  
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 10 aprel 2002-ci il tarixindən qüvvəyə minmiş  «Fiziki 
şəxslər tərəfindən valyuta sərvətlərinin Azərbaycan Respublikasına gətirilməsi və Azərbaycan 
Respublikasından çıxarılması» QAYDALARI  «Valyuta tənzimi haqqında» Azərbaycan Respublikası 
Qanununa  əlavələr və  dəyişikliklər edilməsi barədə» Azərbaycan Respublikası Qanununa, Azərbaycan 
Respublikasının Gömrük Məcəlləsinə müvafiq olaraq hazırlanmış  və fiziki şəxslər tərəfindən valyuta 
sərvətlərinin Azərbaycan Respublikasına nağd gətirilməsi və Azərbaycan Respublikasından nağd çıxarılması 
qaydalarını müəyyən edir. 
 Rezidentlər valyuta sərvətlərini gömrük orqanlarında bəyan etməklə  məhdudiyyət qoyulmadan 
Azərbaycan Respublikasına nağd  şəkildə  gətirə bilərlər. Rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikası 
ərazisinə gətirilmiş valyuta sərvətlərinin məbləği 10.000 (on min) ABŞ dolları ekvivalentinədək olduqda onların 
gətirilməsi gömrük orqanları  tərəfindən «Sərnişin gömrük bəyannaməsi»  ilə, 10.000 (on min) ABŞ dolları 
ekvivalentindən yuxarı məbləğdə olduqda isə «Sərnişin gömrük bəyannaməsi» və «Gömrük vəsiqəsi» (GA – 5 
№-li forma ) ilə rəsmiləşdirilir.  
  Rezidentlər Azərbaycan Respublikasına əvvəllər nağd şəkildə gətirilmiş valyuta sərvətlərindən 50.000 
(əlli min) ABŞ dolları ekvivalentinədək məbləği gömrük orqanlarında bəyan etməklə Azərbaycan 
Respublikasından nağd şəkildə çıxara bilərlər. Rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikasına əvvəllər nağd 
şəkildə  gətirilmiş valyuta sərvətləri ölkə  ərazisindən nağd çıxarılarkən gömrük orqanlarına «Sərnişin gömrük 
bəyannaməsi» (nağd gətirilmiş valyuta sərvətlərinin məbləği 10.000 (on min) ABŞ dolları ekvivalentinədək 
olduqda) və «Sərnişin gömrük bəyannaməsi» və «Gömrük vəsiqəsi» (nağd gətirilmiş valyuta sərvətlərinin 
məbləği 10.000 (on min) ABŞ dolları ekvivalentindən çox olduqda) təqdim edilməlidir.  
  Rezidentlər Azərbaycan Respublikasına əvvəllər nağd şəkildə gətirilmiş 50.000 (əlli min) ABŞ dolları 
ekvivalentindən artıq məbləğdə valyuta sərvətlərini valyuta gətirilən ölkənin bank və ya digər kredit təşkilatı 
tərəfindən bu vəsaitlərin həmin rezidentə nağd verilməsini təsdiq edən arayışı  təqdim etməklə Azərbaycan 
Respublikası Milli Bankının müəyyən etdiyi qaydada müvəkkil banklar vasitəsi ilə Azərbaycan 
Respublikasından kənara köçürə bilərlər. Rezidentlər əvvəllər Azərbaycan Respublikasına köçürülmüş valyuta 
sərvətlərindən yalnız 50.000 (əlli min) ABŞ dolları ekvivalentinədək məbləği müvəkkil banklar tərəfindən 
verilmiş «Azərbaycan Respublikasına  əvvəllər köçürülmüş xarici valyuta sərvətlərinin verilməsi haqqında» 
bank arayışı əsasında, gömrük orqanlarında bəyan etməklə Azərbaycan Respublikasından nağd  şəkildə  çıxara 
bilərlər.  
 Rezidentlər tərəfindən adambaşına 10.000 (on min) ABŞ dolları ekvivalenti məbləğində valyuta 
sərvətləri (fond sərvətləri istisna olmaqla) sənəd təqdim edilmədən, gömrük orqanlarında bəyan edilməklə 
Azərbaycan Respublikasından nağd şəkildə çıxarıla bilər.  
  Xarici ölkələrə xidməti ezamiyyətə gedən rezidentlər, həmin şəxsləri ezamiyyətə göndərən təşkilatlara 
xidmət göstərən müvəkkil bankların təsdiqedici sənədlərində (ezamiyyə  xərclərinin ödənilməsi barədə bank 
arayışı) göstərilən məbləğlərdə ezamiyyə  və nümayəndəlik xərclərinin ödənilməsi üçün xarici valyuta 
sərvətlərini Azərbaycan Respublikasından nağd şəkildə çıxara bilər.  
  Qeyri-rezidentlər valyuta sərvətlərini gömrük orqanlarında bəyan etməklə  məhdudiyyət qoyulmadan 
Azərbaycan Respublikasına nağd şəkildə gətirə bilərlər.  Qeyri-rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikası 

---

122 
 
ərazisinə gətirilmiş valyuta sərvətlərinin məbləği 10.000 (on min) ABŞ dolları ekvivalentinədək olduqda onların 
gətirilməsi gömrük orqanları  tərəfindən «Sərnişin gömrük bəyannaməsi» ilə, 10.000 (on min) ABŞ dolları 
ekvivalentindən yuxarı məbləğdə olduqda isə «Sərnişin gömrük bəyannaməsi» və «Gömrük vəsiqəsi» (GA – 5 
№-li forma) ilə rəsmiləşdirilir.  
  Qeyri-rezidentlər Azərbaycan Respublikasına  əvvəllər nağd  şəkildə  gətirilmiş valyuta sərvətlərindən 
50.000 (əlli min) ABŞ dolları ekvivalentinədək məbləği gömrük orqanlarında bəyan etməklə Azərbaycan 
Respublikasından nağd şəkildə çıxara bilərlər. Qeyri-rezidentlər tərəfindən Azərbaycan Respublikasına əvvəllər 
nağd  şəkildə  gətirilmiş valyuta sərvətləri ölkə  ərazisindən nağd çıxarılarkən gömrük orqanlarına «Sərnişin 
gömrük bəyannaməsi» (nağd gətirilmiş valyuta sərvətlərinin məbləği 10.000 (on min) ABŞ dolları 
ekvivalentinədək olduqda) və «Sərnişin gömrük bəyannaməsi» və «Gömrük vəsiqəsi» (nağd gətirilmiş valyuta 
sərvətlərinin məbləği 10.000 (on min) ABŞ dolları ekvivalentindən çox olduqda) təqdim edilməlidir. Qeyri-
rezidentlər Azərbaycan Respublikasına  əvvəllər nağd  şəkildə  gətirilmiş 50.000 (əlli min) ABŞ dolları 
ekvivalentindən artıq məbləğdə valyuta sərvətlərini valyuta gətirilən ölkənin bank və ya digər kredit təşkilatı 
tərəfindən bu vəsaitlərin həmin qeyri-rezidentə nağd verilməsini təsdiq edən arayış təqdim etməklə Azərbaycan 
Respublikası Milli Bankının müəyyən etdiyi qaydada müvəkkil banklar vasitəsi ilə Azərbaycan 
Respublikasından kənara köçürə bilərlər.  Qeyri-rezidentlər  əvvəllər Azərbaycan Respublikasına köçürülmüş 
valyuta sərvətlərindən yalnız 50.000 (əlli min) ABŞ dolları ekvivalentinədək məbləği müvəkkil banklar 
tərəfindən verilmiş «Azərbaycan Respublikasına  əvvəllər köçürülmüş xarici valyuta sərvətlərinin verilməsi 
haqqında» bank arayışı  əsasında, gömrük orqanlarında bəyan etməklə Azərbaycan Respublikasından nağd 
şəkildə çıxara bilərlər. Qeyri-rezidentlər, onları ezamiyyətə göndərən təşkilatın təsdiqedici sənədlərində (ezam 
olunma barədə əmrdən çıxarış və ya ezamiyyə vəsiqəsi və ezamiyyə haqqının verilməsi barədə kassa məxaric 
orderinin qəbzi) göstərilən məbləğdə valyuta sərvətlərini Azərbaycan Respublikasından nağd  şəkildə  çıxara 
bilərlər.  
  Dövlət Gömrük Komitəsi Azərbaycan Respublikası ərazisinə gətirilən valyuta sərvətləri haqqında aylıq 
məlumatları növbəti ayın 20-dək, gömrük orqanları isə 50.000 (əlli min) ABŞ dolları ekvivalentindən artıq 
məbləğdə  gətirilən valyuta sərvətləri barədə  məlumatları 7 gün müddətində müəyyən olunmuş qaydada Milli 
Banka göndərir.  

---