Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu
82
önüne alarak, her üç ürünün de yer aldığı araştırma konularının proje olarak BOREN
tarafından yürütülmesini talep etmiştir. Proje çalışmaları BOREN kontrolünde
sürdürülmektedir.
A) Eti Maden Bünyesinde Özel Bor Kimyasallarının Üretimine ve Kullanımına Yönelik
Tamamlanmış Çalışmalar
a. Disodyum Oktaborat Tetrahidrat’ın (Borlu Gübre) Pilot Ölçekte Üretimi (1998)
b. Disodyum Oktaborat Tetrahidratın Tarım Sektöründe Farklı Ürünlerde Kullanımının
Araştırılması (2001)
c. Çinko Borat Üretimi (2002)
d. Pilot Ölçekte Borik Asitten Bor Oksit Üretimi (2002)
e. Boraks Penta-Deka Hidrat Tozları, Borik Asit, Bor Oksit Ve Disodyum Oktaborat
Tetrahidrat’ın Kompaktlama Yöntemi İle Peletlenmesi ve Boyut Ayarlanması (2003)
B) Eti Maden’in Dokuzuncu Plan Döneminde Özel Bor Kimyasallarının Üretimine
Yönelik Yürüttüğü Projeleri
a. Boraks Pentahidratın Kompaktlanmasıyla Yeni Bor Ürünleri Üretilmesi (2005)
b. Sodyum Bor Hidrür Üretim Yöntemlerinin Geliştirilmesi
(2005)
c. Potasyum Pentaborat Oktahidrat Üretim Prosesi Geliştirilmesi
(2005)
C) Eti Maden’in Dokuzuncu Plan Döneminde
Özel Bor Kimyasallarının Üretimine ve
Bor Tüketiminin Artırılmasına Yönelik BOREN’e Çalışılmak Üzere Önerilen Projeler
a. Ekonomik Sodyum Bor Hidrür Üretimi Yönteminin Geliştirilmesi ve Sodyum Bor
Hidrürün Yakıt Teknolojilerine Adaptasyonunun Araştırılması,
b. Bor Karbür ve Bor Nitrürün Savunma ve Sert Metal Sanayilerine Adaptasyonunun
Araştırılması,
c. Çinko Boratın Yanmaya Dayanıklı Plastik, Tekstil ve Seramik Sektörüne Adaptasyonunun
Araştırılması,
d. Üstün İletken Magnezyum Borür Alaşımının Üretim Teknolojilerinin Geliştirilmesi,
e. Borun Sürtünmeyi Azaltıcı Kaplamalarda ve Yağlayıcı Sistemlerde Kullanımının
Araştırılması,
f. Ahşap Malzemelerde Mantar Oluşumunu Önleyici ve Yanmayı Geciktirici Olarak
Kolemanit Süspansiyonlarının Kullanılabilirliğinin Araştırılması,
Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu
83
Bu projeler BOREN’in çalışma programında yer almış olup, Tablo 33.1’de belirtildiği üzere
üniversite / araştırma kurumları işbirliği içinde sürdürülmektedir.
4.7. Özelleştirme Faaliyetleri
5177 sayılı Yeni Maden Kanununun 49. maddesine istinaden ülkemiz bor
madenlerinin üretilmesi, işletilmesi ve pazarlanması görevi Eti Maden İşletmeleri Genel
Müdürlüğünce yürütülmektedir.
26.5.2004 tarih ve 5177 sayılı “Maden Kanununda ve Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılmasına İlişkin Kanunla”, 3213 Sayılı Maden Kanunun 49 maddesinin birinci fıkrası
değiştirilerek , tüm bor tuzlarının Devlet tarafından aranması ve işletilmesi güvence
altına alınmıştır:
Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu
84
Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu
85
5. AB’YE KATILIM SÜRECİNİN SEKTÖRE ETKİLERİ
IMA-Europe’un (Endüstriyel Mineraller Birliği-Avrupa) bir alt oluşumu olan EBA
(Avrupa Boratlar Birliği) üyeliği ile AB içinde bor ve bor ürünleri konusundaki her türlü yeni
gelişmeden haberdar olunmakta, Avrupa’daki diğer üretici ve tüketiciler ile daha yakın bir
işbirliği ortamı oluşturulmakta bor ve bor ürünleri kullanımını olumsuz etkileyecek
düzenlemelere karşı ortak hareket edilebilmektedir. Halen AB sürecinin sektör üzerinde
olumsuz bir etkisi gözlenmemiştir.
Son dönemlerde, AB tarafından borların üretkenliği etkilediği varsayımı ile borik asit
ve boratların tehlikeli maddeler kapsamına alınması gündeme gelmiştir.
Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu
86
Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayii Özel İhtisas Komisyonu, Bor-Soda Külü-Krom Kimyasalları Çalşıma Grubu Raporu
87
6. DOKUZUNCU PLAN DÖNEMİ İÇİN ÖNERİLEN
STRATEJİ, AMAÇ, POLİTİKA, ÖNCELİK VE TEDBİRLER
6.1. Temel Sektörel Vizyon ve Strateji
Yer altı kaynaklarımızın rasyonel olarak değerlendirilebilmesini teminen;
• satılabilir, kaliteli ve katma değeri yüksek ürün üretmek ve bu ürünleri etkin bir
şekilde pazarlamak,
• mevcut bor ürünlerinin kullanım alanlarını yaygınlaştırmak,
• yeni kullanım alanları geliştirmek,
• yeni ürünler geliştirerek bunların endüstriyel boyutta üretimini sağlamak
amacıyla üretilen ve tüketiciye sunulan ürünlerde çevre konusunda sürdürülebilir ve
güncel teknolojiye sahip olan, AR-GE’ye ve üniversite-araştırma kurumu ve sanayi
işbirliğine önem veren bir politikayla stratejilerin belirlenmesidir.
6.2. Temel Amaç ve Politikalar
Bor Politikası
Dünya bor rezervinin %72’sini elinde bulunduran Türkiye’nin bor pazarındaki payını
daha da artırmak amacıyla;
• Nispeten daha düşük fiyatlı ham bor yerine katma değeri daha yüksek olan öğütülmüş
kolemanit ve rafine bor ürünlerinin üretim ve satışlarını artırmak,
• Yeni ürünlere yatırım yapmak suretiyle ürün çeşitliliğini geliştirmek,
• Katma değeri yüksek olan özel bor kimyasalları ile borlu malzemelerin yerli veya
yabancı firmalarca üretilmesini teşvik etmek..
Ülkemizin en önemli yeraltı kaynağı olan bor minerallerinin daha etkin bir yapı
içerisinde değerlendirilebilmesi için;
Hedefler
Ar-Ge faaliyetleri ile yeni üretim metodları ve bor teknolojileri geliştirmek,
Borun kullanıldığı yeni alanlar ve yeni ürünler geliştirmek suretiyle pazarı
genişletmek,
Rafine bor ürünleri üretim kapasitesini artırmak,
Dostları ilə paylaş: |