DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
Qız qəti cavab verdi:
-Yox!
Onda keşiş ucadan qışqırdı:
-
Qudula, Qudula! Bu da qaraçı qızı! İntiqamını al!
Gənc qız kiminsə onun dirsəyindən tutduğunu hiss etdi, boylanıb
baxdıqda divardakı kiçik pəncərədən arıq bir əlin uzandığını gördü.
Bu əl ondan dəmir kəlbətin kimi yapışmışdı.
-
Onu bərk tut! - Keşiş dedi. - Bu, həmin qaçqın qaraçıdır. Onu
buraxma. Mən polislərin dalınca gedirəm, bir azdan onun dar
ağacından asılacağını seyr edəcəksən.
-
Ha-ha-ha-ha! - Keşişin sərt sözlərinə cavab olaraq daxmanın
içindən xırıltılı bir qəhqəhə eşidildi. Qaraçı qız keşişin Notr-Dam kil-
səsinə doğru qaçmağa başladığını gördü. Həmin tərəfdən at ayaq-
larının tappıltısı eşidilirdi.
Gənc qız kinli münzəvi qadını tanıdı. Dəhşətindən təngnəfəs
olaraq onun əlindən qurtulmağa, qorxu və ümidsizlik içində çırpı-
naraq xilas olmağa çalışdı, lakin o, qızı qeyri-adi qüwəylə tutmuşdu.
Onun sümükləri çıxmış barmaqları qızın əlindən elə yapışmışdı ki,
onları bir-birindən qoparmaq qətiyyən mümkün deyildi. Bu, nə zən-
cir, nə qandal, nə də dəmir halqa deyil, divarın içindən uzanmış canlı
və ağıllı kəlbətin idi.
Qız taqətdən düşərək divara söykəndi və ölüm qorxusuyla çır-
pınmağa başladı. Həyatın nə qədər gözəl olduğunu, gəncliyin, göy-
lərin və təbiətin gözəlliklərini xatırladı. Feb yadına düşdü, ondan
uzaqlaşan və ona yaxınlaşan hər şeyi xatırladı. Ondan uzaqlaşan
keşişi, ona yaxınlaşan cəlladı, onun intizarında olan dar ağacını xatır-
ladı. Dəhşətindən saçlarının biz-biz olduğunu hiss etdi. Eyni zamanda
qulaqlarında münzəvinin məşum qəhqəhəsi səsləndi; bu qadın
sevinclə deyirdi: “Aha! Nəhayət, səni asacaqlar!”
Qız üzünü pəncərəyə çevirdikdə dəmir barmaqlıq arasından
münzəvi qadının solğun üzünü gördü.
-
Mən sizə nə etmişəm? - Zəif səslə dedi.
Münzəvi qadın cavab vermədi, yalnız ahəngdar, əsəbi, istehzalı
səslə mızıldandı:
-
Qaraçı qız, qaraçı qız, qaraçı qız!
Zavallı Esmeralda qarşısındakı məxluqda heç bir insani duyğu
olmadığını anlayıb başını aşağı saldı.
778
downloaded from KitabYurdu.org
Qaraçı qızın sualını, sanki, indi dərk edən münzəvi qadın birdən
qışqırdı:
-
Mənə nə etdiyini soruşursan? Hə? Mənə nə etdiyini bilmək
istəyirsən, qaraçı? Çox gözəl, onda qulaq as! Mənim bir qızım vardı,
başa düşürsən? Bir qızım vardı! Balaca, gözəl bir qızım vardı! Ah,
mənim Aqnesam! - o pıçıldadı və qaranlıqda nəyisə öpməyə başladı, -
mənim qızımı apardılar, oğurladılar mənim balamı. Onu bişirib
yedilər! Bax bunu mənə sən etmisən!
Gənc qız qorxa-qorxa dedi:
-
Təssüf edirəm, ancaq bəlkə də, mən o zaman heç doğulma-
mışdım.
-
Yox, - münzəvi cavab verdi, - sən o zaman doğulmuşdun,
bəlkə də, o quldur dəstəsinin içində idin. O, səninlə həmyaş idi. On
beş ildir, burada əyləşmişəm, on beş ildir ki, əzab çəkirəm, yalvarı-
ram, başımı divarlara vururam. Eşidirsən, mənim qızımı qaraçılar
oğurladılar, eşidirsən, onlar mənim qızımı yedilər. Murdar dişləriylə
onu parçaladılar. Sənin köksündə qəlbin varmı? Ciyuyan, süd əmən,
oynayan bir uşağın nə qədər sevimli və məsum bir məxluq olduğunu
təsəvvür edə bilərsən? Vəhşilər balamı əlimdən aldılar, onu öldürdü-
lər, Allah bundan xəbərdardır. Bu gün isə mənim bayramımdır: çünki
bu gün qaraçı qızı mənim qurbanımdır. Bu dəmir barmaqlıq mane
olmasaydı, səni dişlərimlə didərdim! Təəssüf ki, başımı barmaqlığın
arasına soxa bilmirəm! Yazıq balam! Onlar səni yuxuday- kən
oğurladılar, onlar səni oyatsaydılar da, səsini eşitməyəcəkdim, çünki
evdə deyildim. Ah, məlun qaraçılar! Siz mənim qızımı məhv etdiniz!
İndi də, gəlin tamaşa edin, görün mən sizin qızınızı məhv etməyə
necə yardım edirəm!
Onun qəhqəhəylə güldüyü, yaxud dişlərini qıcırdatdığı bəlli
deyildi. üzü arıqlamış və dəyişmişdi.
Artıq işıqlaşırdı. Meydanın ortasındakı dar ağacı getdikcə daha
aydın görünməyə başlayırdı. Kilsə körpüsünün o biri tərəfində at
ayaqlarının tappıltısı getdikcə daha aydın eşidilirdi.
Bədbəxt gənc qız diz çöküb qorxudan titrəyərək ümidsiz və
havalanmış halda yalvardı:
-
Xanım, mənə rəhm edin! Onlar yaxınlaşırlar! Mən sizə heç bir
şey etməmişəm! Yəni siz mənim belə dəhşətli bir ölümlə ölməyimi
gözlərinizlə görmək istəyirsiniz? Siz mərhəmətlisiniz, mən buna
779
downloaded from KitabYurdu.org
DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
əminəm, bu çox müdhiş bir şeydir, məni buraxın qoyun çıxım gedim,
mənə rəhm edin, mən ölmək istəmirəm!
-
Qızımı qaytar! - Münzəvi qadın cavab verdi.
-
Mənə yazığınız gəlsin!
-
Balamı qaytar!
-
Məni buraxın, Allah xətrinə, buraxın!
-
Balamı qaytar!
Gənc qız taqətdən düşərək halsızlaşdı və yenidən diz çökdü.
-
Təəssüf! - o pıçıldadı, - siz öz yavrunuzu, mən isə ata-anamı
axtarıram.
-
Aqnesamı qaytar! - Qudula davam etdi. - Sən onun harada
olduğunu bilmirsən? Elə isə sən öləcəksən! Lakin əvvəlcə mənə qulaq
as. Mən əxlaqsız bir qadın idim, Tanrı mənə uşaq verdi, bu uşağı
mənim əlimdən aldılar, qaraçılar balamı oğurladı. İndi başa düşürsən
ki, niyə ölməlisən?! Sənin qaraçı anan gəlib səni tələb edəndə ona
deyəcəyəm: “Bu dar ağacına bax!” Bəlkə, qızımı qaytarasan? Bəlkə,
onun harada olduğunu bilirsən? Gəl bura, mən sənə göstərərəm. Bu
ayaqqabını görürsən? Ondan mənə qalan yalnız budur. Sən bu
ayaqqabının o biri tayının harada olduğunu bilirsən? Bilirsənsə, mənə
söylə, dünyanın o başında olsa belə, dizin-dizin sürünərək onun
ardınca gedərəm.
Bu sözləri deyib qaraçı qıza incə və kiçicik bir ayaqqabı tayı
göstərdi. Artıq işıqlaşdığından bu ayaqqabının rəngini və formasını
görmək olurdu.
-
Bir də göstərin! - Qaraçı qız diksinərək dedi. - Aman yarəb!
İlahi!
O sərbəst əliylə tələsik boynundan asdığı yaşıl muncuqlarla
bəzədilmiş kisəciyi açdı.
-
Çıxar, çıxar, - Qudula öz-özünə mırıldandı. - Şeytan tilsimini
çıxar!
Birdən onun səsi qırıldı, dayandı, bütün vücudu titrədi və ürəkləri
parçalayan dəhşətli bir səs çıxardı:
-
Qızım!
Qaraçı qız kisəcikdən balaca bir ayaqqabı tayı çıxarmışdı, o,
münzəvi qadının göstərdiyi ayaqqabının tamamilə eyni idi.
Ayaqqabıya kiçik bir perqament parçası yapışdırılmış, üzərində bu
sözlər yazılmışdı:
780
downloaded from KitabYurdu.org
Dostları ilə paylaş: |