Dünya əDƏBİyyati klassiKLƏRİ
- qədim yunan qəbilələrinin ittifaqı; bu qəbilələrin nümayəndələri
Yüklə 6,79 Mb. Pdf görüntüsü
|
- qədim yunan qəbilələrinin ittifaqı; bu qəbilələrin nümayəndələri şənlik vaxtı məbədlərdən birinə (məsələn, delfadakı Apollon məbədinə) yığışar, ittifaqın ümumi məsələlərini müzakirə edər, üzvlər arasındakı mübahisələri yoluna qoyardılar. Fermopil - ikinci cildin qeydlərinə baxın. Hersoq Sen-Simonun “Memuarlan”.
1755)-yazıçı. Onlar xanım Skarron kimi, yeməyi zarafatla... — Xanım Skarron (xanım de Mentonon da odur) - kral XIV Lüdovikin isteklisi, sonralar gizlin arvadı olmuş, lap cavan vaxtında yazıçı Pol Skarronun arvadı imiş. Pol Skarron yoxsul və ağır xəstə olsa da, kübar cəmiyyətinin nümayəndələri tez-tez onun evinə yığışarlarmış; onları yazıçının və arvadının ağıllı söhbətləri cəlb edərmiş. Roland, Anjelikaya pislik etmək üçün məhv oldu. - İtalyan şairi Lodo- viki Ariostonun “Qəzəbli Roland” (1532) poemasmda orta əsr- fransız eposunun ənənəvi qəhrəmanı, şücaətli cəngavər Roland yüngülməzac Anjelikanm sevgisindən divanə olmuş gənc kimi təsvir edilir. Aldebaran - Buğa bürcündə ən böyük ulduz. Həm əbədi, həm də topal olmaq mümkündür. Vulkan bunu təsdiq edir. Vulkan - Roma mifologiyasında od və peşə allahı, Olimpin əmirçisi (yunanlarda Hefest). Doğulanda anası onun çirkin olduğunu görüb, dənizə atmış, o, Lemnos adasma düşmüş, o vaxtdan da topal olmuşdur. Satum bayramı - Qedim Romada Satum allahı şərəfinə edilən bayram; bu bayramda Satum naminə bir neçə gün xalq şənliyi və qonaqlıq olarmış, məbəd qarşısında qurban kəsilərmiş. Öz qılıncını Epidotun kədərli dühasına ithaf edən gənc spartalı kimi... Epidot - spartalılann Zevsə verdiyi adlardan biri (yun-mif.). Klermon Tonner - Hersoq; Restavrasiya dövründə ən mürtəce siyasi xadimlərdən biri; 1823 -cü ildən hərbiyyə naziri olmuş, 1827-ci ildə Parisin Sen-Deni civannda baş verən üsyanı amansızcasına yatırmışdır. Jerar de Nerval
Hüqoya yaxın olmuş, sonralar siyasi qiyamçılıqdan uzaqlaşmış, fantastikaya və mistikaya uymuşdur. Falstafın xatirinə Sokratı atırsan...
qeydlərinə baxm. Falstaf - Şekspirin bir neçə əsərinin personajı; həyasız, hazırcavab, qarınqulu, şəhvətpərəst tipi. 809
downloaded from KitabYurdu.org DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
- qədim hinduların mifdən ibarət müqəddəs kitabı. ... Marinyan ətrafında gedən vuruşmada I Fransiskin... Marinyan - Lombardiyada bir kənd; bu kəndin yaxınlığında 1515-ci ildə Fransa kralı I Fransiskin qoşunu ilə İsveçrə qoşunu arasında iki gün qanlı vuruşma olmuş və o, fransızların qələbəsi ilə qurtarmışdır. Yunan oduArşimedi, qaynar qatran Boyardı bədnam eləmədi. Yunan odu - alovlanan xəlitə; qədim yunanlar bunu hərbi məqsəd üçün işlətmişlər. Romalılar tərəfindən mühasirə edilən Sarakuz şəhərinin əhalisi bundan istifadə etmişdir. Məşhur alim Arşimed də şəhəri müdafiə edənlərin arasında olmuşdur. Boyard - fədakar, mərd, fransız cəngavəri; onun qəhrəmanlığı əfsanəvi şəkil almışdır. Bataqlıq şəhəri olan Lütesiyanı da...- Parisə qədim zamanda Lüte- siya deyərlərmiş (Lütesiya gelt sözündəndir, bataqlıq deməkdir). Te^to-Falassar (Tiqlatpalasalar, e.ə. III-VIII əsrlər) - ikinci Assuri imperiyasının padşahı, amansız istilaçı. Leydenli Iohann (1510-1536)- Anabaptistlərin plebey təriqətinin başçısı; Münster kommunasının alman feodalları qoşunlarından qəhrəmanca müdafiə edilməsinin əsas təşkilatçısı olmuş, ictimai bərabərlik məsələsinin dini və mistik fantaziyalarla əlaqələndirmək istəmişdir. Mayotenlər - Parisin və Fransanın başqa şəhərlərinin yoxsul əhalisinin ağır vergi əleyhinə qaldırdığı üsyanın iştirakçıları; 1382-ci ilin yazında xeyli davam edən küçə vuruşmalarından sonra mayotenlər Parisi tutmuş, sarayları və monastırları dağıtmış, vergi yığanları öldürmüş, dustaqları həbsxanadan azad etmişlər. Moren - mistik; illüminatlar təriqətinə mənsub olmuşdur. Katolik kilsəsi illüminatlan amansızca təqib etmişdir. Moren 1663-cü ildə bir bidətçi kimi Parisdə diri-diri yandırılmışdır. Tristan , Guşənişin Tristan, XI Lüdovikin baş hakimi (XV əsr); hədsiz dərəcədə amansız olmuşdur. Düpra - kardinal; kral I Fransiskin (XVI əsr) baş naziri olmuş, mütləqiyyəti möhkəmləndirmək məqsədilə amansız siyasət yeritmişlər. IXKarl öz anası ilə... - IX Karlm anası Yekaterina Mediçi Karl həddi- büluğa çatana kimi Fransanı idarə etmişdir; hügenotlar əleyhinə amansız mübarizə aparmışdır; 1572-ci ildə Gez hersoqları ilə bərabər Varfolomey gecəsini təşkil etmişdir. 810
downloaded from KitabYurdu.org Marmuzetlər
Karlın (1380-1422) məsləhətçilərinə verilən ad. Onlar VI Karlın atası V Karlın yaxın adamlarından ibarətdi. VI Karl dəli olandan və onun əmisi hakimiyyəti elə keçirəndən sonra marmuzetlerm bir hissəsi qovulmuş, bir hissəsi de həbsxanaya salınmış və öldürülmüşdür. Flerüsün havada uçanları.
Belçika kəndi ətrafında gedən vuruşmada (26 iyun 1794-cü il), düşmən qoşunlarının hərəkətini müşahidə etmək üçün doqquz saat ip ilə bağlı hava şarları tətbiq etmişdir. Bu hava şarlarına xidmət edən hissəyə “aerostyerlər” - havada uçanlar adı verilmişdir. Klarens kimi Malvaziya şərabı çəlləyində batmaq... — rəvayətə görə, ingilis kralı IV Eduardın qardaşı York Hersoqu Klarens (XV əsr) parlament tərəfindən ölüm cəzasına məhkum ediləndə xahiş etmişdir ki, onu Malvaziya şərabı çəlləyində batırsınlar. Gero Leandrın meyitini yumaqdan imtina edər...
kahini (qadın), Leandrın sevgilisi, Leandr hər gecə Hellespontu (Dardaneli) üzə-üzə keçərək, onun yanma gələrmiş; bir gün fırtınaya düşərək məhv olmuşdur. Gero onun sahilə atılmış meyitini görüb, özünü qüllədən denizə atmışdır (yunan mifologiyası). Fisbi Piramı görəndə burnunu tutar...
tərənnüm etdiyi aşiq və məşuq. Piram uğursuz bir təsadüf nəticəsində elə zənn etmiş ki, Fisbanı aslan parçalamışdır, buna görə də özünü öldürmüşdür. Onun məşuqəsi Fisba bundan xəbər tutmuş, həmin xəncərlə Piramın cəsədi üstündə özünü öldürmüşdür. Tirküi de Korsel —Restavrasiya və İyul mütləqiyyəti dövründə Fransa siyasi xadimi, liberal müxalifətin nümayəndəsi olmuşdur. Kirvə Gilyeri -
personajı; şən bir ovçu olmuşdur. Ağacdan yıxılıb qolunu sındırmış, ona köməyə gələn xeyriyyəçi qadınların hamısını minnətdarlıq əlaməti olaraq, öpmüşdür. Titir -
ağacı kölgəsi altında uzanmış halda təsvir edilmişdir. Jeronta çevrilmiş bu Doranta... - Dorant - nəzakətli bir aşiq, Jeront - deyingən bir qoca (Molyer komediyalarının personajları). Jiqon ana - bazar marionet teatrının personajı; on altı uşaq anası, çox ürəyüb - artmam təcəssüm etdirir. 811
downloaded from KitabYurdu.org DÜNYA ƏDƏBİYYATI KLASSİKLƏRİ
- günəşi və ayı təcəssüm etdirir, (antik mifologiya) Eponina və Sabin. Eponina - əfsanəvi Qall qəhrəmanı, Romaya qarşı üsyan qaldırmış qalların başçısı Sabinin arvadı. İmperator Vespasian Sabini ölümə məhkum edəndə, Eponina da könüllü olaraq onunla bərabər edam olunmağa getmişdir. Fransız şair və dramaturqları bu hadisədən öz əsərlərində dəfələrlə istifadə etmişlər. Nestor - aqil bir qoca, Pilə şahı, Troyaya qarşı hərbi yürüşün əsas iştirakçılarından biri (“İliada”). Küjas gedən kimi səhnəyə Kamaço çıxırdı. Küjas Jak - fransız hüquq- şünas alimi (XVI əsr); Kamaço - Servantesin “Don Kixot” romamnm personajı, varlı-dövlətli kəndli; onun toyunda çox böyük kef məclisi qurulmuşdur. Fransada “Kamaçonun toyu” zərb-məsəl olmuşdur. “Nəzakətli Hindistan” - fransız bəstəkarı Ramonun opera-baleti; əsər 1735-ci ildə Parisdə tamaşaya qoyulmuşdur. Arkiraspidlər (“Gümüş qalxanlılar”). Makedoniyalı İskəndərin piyada qvardiyasının hissəsi; onlara fərqlənmə əlaməti olaraq gümüş qalxan verilmişdir. Aldobrandini - Florensiyanın aristokrat nəsli; papa və bir neçə kardinal bu nəsildən çıxmışdır. Romanın civannda Aldobrandinilərdən birinin çox gözəl villası və bu villada qədim Roma freskası vardı, Freskada nikah ayininin üç vəziyyəti təsvir edilmişdir. Özü də “Aldobrandininin” adı ilə məşhurdur). Hersoq Malboro - Con Çörçil Malboro (1650-1722) - ingilis gene- ralı, XIV Lüdovik əleyhinə olan müharibələrdə iştirak etmişdir; şıq geyinmiş kübar cəmiyyəti adamı şöhrətini qazanmışdır. Lord Seymur - lord Henri Seymur (1805-1860) - öz qəribə əxlaqı ilə ad çıxarmış Paris aristokratlarından biri; camaat arasında “lord- xuliqan” ləqəbi ilə tanınmışdır. Yunanıstana Fespidin arabası. Fransaya Vadenin furqonu... Fespid (er. əv. VI əsr) - yunan teatrının əsasını qoymuşdur. Onun əsərlərini akt- yorlar Dionis şənliklərində arabada tamaşaya qoyarlarmış. Vade (XVIII əsr) - Fransada ədəbsiz nəğmələrin və musiqi komediyaların müəllifi olmuşdur. Oradan Kolenin, Panarın və Pironun sözləri - Kole (1709-1783) və Panar( 1674-1765) - məşhur vodevilçi və meyxanaçılar. Piron Aleksis 812
downloaded from KitabYurdu.org (1689-1773) - fransız şairi və komediyanəfisi, bazar teatrları dramaturqu, Volterin və ensiklopedıstlərin düşməni. Selimena - işvəkar kübar qadın, Alsestin məşuqəsi. (Molyerin “Mizantrop” əsəri) Dafnis və Xloya
yazıçısı Lonqun (II və IV əsrlər arasında yaşamışdır) eyni adlı romanının personajları. Filemon və Bavkida - lap qoca vaxtlarma qədər bir-birini sevən, bir- birinə nəvaziş göstərən ər-arvad. (Ovidinin “Metamorfoza” əsəri) Yeddinci dairə və göyün səkkizinci qatı
poemasının surətləri; yeddinci dairə cəhənnəmin ən dərin yerlərindən
813 downloaded from KitabYurdu.org
downloaded from KitabYurdu.org MCİNDƏRİCAT Səfillər Beşinci hissə JAN VALJAN (Tərcümə edəni: Beydulla Musayev) Birinci kitab. Dörd divar arasında müharibə ....................................7 İkinci kitab. Leviafanın bətni ................................................................ 99 Üçüncü kitab. Qəlbin qüdrətilə məğlub olmuş çirkab ................... 120 Dördüncü kitab. Javer yolundan döndü ......................................... 164 Beşinci kitab. Baba və nəvə ................................................................ 177 Altıncı kitab. Yuxusuz gecə .................................................................. 211 Yeddinci kitab. Əzabın ən ağır dəqiqələri ....................................... 237 Səkkizinci kitab. Qaranlıq artır ........................................................ 265 Doqquzuncu kitab. Qatı zülmət, parlaq şəfəq ............................... 280 Əlavə. Səfillərin italyanca tərcüməsini Milanda nəşr edən cənab Daelliyə məktub .............................................................. 319 Paris Notr-Dam kilsəsi (Tərcümə edəni: Mikayıl Rəflli) Birinci kitab ......................................................................................... 327 İkinci kitab ............................................................................................ 375 Üçüncü kitab ....................................................................................... 424 Dördüncü kitab ................................................................................... 453 Beşinci kitab ......................................................................................... 477 Altıncı kitab .......................................................................................... 502 Yeddinci kitab ....................................................................................... 547 Səkkizinci kitab .................................................................................... 613 Doqquzuncu kitab ............................................................................. 665 Onuncu kitab ....................................................................................... 697 On birinci kitab ................................................................................... 766 Şərhlər 807 downloaded from KitabYurdu.org
KLASSİKLƏRİ Viktor HCİQO SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ
-DAM KİLSƏSİ Çapa imzalanmışdır 11.03.2010. Format 60*90 1 / 1S . Ofset çap üsulu. Fiziki çap v ə r əqi 51. Sifariş 38. Tiraj 7000. “Şə rq-Q ə rb" ASC-d ə çap olunmuşdur Bakı, Aşıq Əlesger küçə si, 17 Tel.: (+994 12) 374-75-62 Faks: (+994 12) 370-18-49 e-mail: sharq.qarb@gmail.com downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 6,79 Mb. Dostları ilə paylaş:
|