OZAN DÜNYASI № 3, 2010
100
ÇĠNGĠZ BĠRĠYA
Aşıq Çingiz Hüseyn oğlu Biriya
1960-cı ildə Qaradağ mahalının Ələzin
kəndində anadan olub. Aşıqlıq sənətini
atasından və qardaşlarından öyrənən
Çingiz Biriya 14 yaşından aşıqlıq sənəti
ilə məşğul olmağa başlayıb. Qaradağın
ustad aşıqlarından olan aşıq Rəsul Qur-
bani, Həsən Qəffari, Hüseyn Əsədidən
faydalanıb. Bir neçə dastan bilir. Də-
fələrlə beynəlxalq festivallarda çıxış
edib, Türkiyəyə, Almaniyaya, Kanadaya dəvət alıb. Hal-hazırda Təbriz
şəhərində yaşayır. 30-a yaxın şagird yetirib.
OYNADAR
Hər yetənə dost söyləmə,
Oğul, səni tez oynadar.
Ġki dostu vuruĢdurar,
Aralıqda söz oynadar.
Nanu-nəmək bilməz dünyada,
Zəhmətini verər bada.
Bir gün səni salar oda,
Ürəyində köz oynadar.
Yaltaq olub sənlə gəzər,
Haqq sözünə yalan bəzər.
AĢıq Çingiz Ģeir yazar,
Sinəsində saz oynadar.
OZAN DÜNYASI № 3, 2010
101
AġIQ ARĠF HƏMĠDĠ
Aşıq Arif Həsən oğlu Həmidi 1974-
cü ildə Güney Azərbaycanın Qaradağ
mahalının Xudafərin bölgəsində Mah-
mudkağı kəndində anadan olub. Uşaq-
lıqdan bu sənətə çox marağı olan aşıq
Arif Həmidi aşıqlıq sənətini böyük qar-
daşı Aşıq Əhməd Həmididən öyrənib.
Hal-hazırda Aşıq Əhməd Həmidinin
qrupunda fəaliyyət göstərir.
YOXDU
Dağlar, sənin ağlın çaĢıb,
Bağlarında barın yoxdu.
Yazı səndə qar görərdim,
Çiləhlərdə qarın yoxdu.
Sürüsüzdü ətəklərin,
Yoxsa küsüb o dillərin.
Yaram vardı dərin-dərin,
Məlhəm qoyan yarın yoxdu.
Çalmasaydı çoban tütək,
Salmasaydı arı pətək,
Ancaq inan, Arif tək,
Dəmir kimi möhkəm yoxdu.
OZAN DÜNYASI № 3, 2010
102
DAVUD ABBASOĞLU
Aşıq Davud Abbasoğlu 1979-cu ildə Əhərin
yaxınlığında olan Hacıoğlu kəndində anadan
olub. Uşaqlıqdan saza-sözə meyli olduğundan
aşıqlıq sənətinə üz tutub. Aşıq Vəli Əbdilini özü-
nə ustad seçib və ondan dərs alıb. Hal-hazırda
Əhər şəhərində aşıqlıq sənəti ilə məşğul olur.
BAX
Aç gözünü, qafil olma,
Ayıl, bu dünyaya bax.
Dünya kimi bir gözəldə
Qaməti rənaya bax.
Ġblisin dininə
Çox da tabe olma sən,
Cəhənnəmdən ayaq götür,
Cənnəti məvaya bax.
Cəhd eləyib hər bir sözdə
Olmaginən cəhalət.
Yaradandan əl üzmə sən,
Tez taparsan Ģəfaət.
Öz nəfsini eyləginən,
Düz yollara hidayət.
Tut orucun, qıl namazın,
Aləmi mənaya bax.
AĢıq Davud, qəm eyləmə,
Sözün yetər isbata.
Mərd əlindən xəta çıxmaz,
Namərdə olmaz əta.
Ġki uzun qolun
Qurban verdi abu fərata,
On yeddi mənsəb sahibi,
Sağəri səhbaya bax.
OZAN DÜNYASI № 3, 2010
103
Zərəngiz MANSUROVA
ABBAS TUFARQANLININ
MƏHƏBBƏT LĠRĠKASI
bbas Tufarqanlı Azərbaycan aşıq ədəbiyyatının zərgər dəqiqliyinə
malik olan, nicatını haqdan alan, qüdrətli sənətkarlarındandır.
O, öz zəmanəsində haqq aşığı kimi tanınmışdır. O, öz
ustadnamələri, nəsihətləri, təbiət və insan gözəlliklərini vəsf edən gözəllə-
mələrilə aşıq şeirini daha da gözəlləşdirmiş, incə ruhlu qoşmalarında zərif
duyğularını, təmiz eşqini tərənnüm etmişdir. Bütün qoşmaları onun qəlbinin
gözəlliyini, zövqünün və ruhunun gözəlliyini əks etdirir, oxucuya dərin kamallı,
geniş düşüncəli bir sənətkarın ilhamından xəbər verir.
Abbas Tufarqanlının ―çoxcəhətli və zəngin poeziyası əsasən məhəbbət
lirikası, təbiət təsviri, tərbiyəvi-didaktik və ictimai-siyasi xarakterli şeirlərdən
ibarətdir‖ (Vaqif Vəliyev. ―Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı‖, ADU
nəşriyyatı, Bakı, 1970 ).
Aşığın əsərlərində məhəbbət mövzusu əsas mövzudur.
Şairlik və aşıqlığın məhəbbətdən yarandığını, aşiqlik hissindən
doğulduğunu biz Abbas Tufarqanlının qoşmalarında aydın görürük. Bu
cəhətdən ―Nə gözəl imiş‖ rədifli qoşmasına nəzər yetirək:
Bu gün bir nazənin gəldi güzara,
Gülgəz simaları nə gözəl imiĢ.
Qanovuz köynəyi, atlas koftası,
YaĢıl basmaları nə gözəl imiĢ.
Söylədiyim sözlər layiqdir dosta,
Dostu görməyəndə qalıram yasda.
Saatı xoĢ vaxtda yaradan usta,
Çəkibdir xalları, nə gözəl imiĢ.
Qurbanam cananın qələm qaĢına,
Abbası salıbdır eĢq ataĢına.
NiĢana alıbdır bağrım baĢını,
Sancıbdır milləri, nə gözəl imiĢ.
A