224
Yeni məhsulların dequstasiyasında nümunələrin miqdarı
ikiqat miqdarda təqdim edilir və ona aşağıdakı sənədlər əlavə
edilir:
Gigiyena sertifikatı;
Məhsulun xarici tərtibatının eskizləri və qablaşdırılması;
Texnoloji təlimatın layihəsi;
Texniki şərtin layihəsi (əgər həmin məhsulun texniki
şərtinə baxılmamışsa, o halda normativ texniki sənədləşmə -
NTS).
Cədvəl 2.19
Komplekslilik
Balans
Yetişmə
dərəcəsi
20 ballı şkala 100 ballı şkala
Qapalı
Kasad
Təzə
20 klassika
95-100
əla
sinif
Yorğun
Balanslaşma
mış
Cavan
19
ekstrordinar
90-94 yaddan
çıxmayan
Sadə
Yetişməmiş Yetişən
18 yaddan
şıxmayan
85-89 çox
yaxşı
Birbaşa
Bərabər
olmayan
Yetişmiş
17 çox yüksək 80-84 yaxşı
Müəyyən
olunan
Birbloklu
Inkişaf edən
16 çox yaxşı 75-79 orta
Çox qat
Fokuslaşmış Yandırıcı
15 yaxşı
70-74 ortadan
aşağı
Nüanslı
Balanslaşmış Yorğun
14 orta
65-69 bakal
Mürəkkəb
Nəcib
Məhv olmaqda
olan
13 ortadan
aşağı
12 kasad
60-64 qəbul
edilən
55-59 qüsurlu
Təzyiqli
Harmonik
Ölü
11 qəbul
olunmaz
50-54 qəbul
edilməz
2.1.8.5. Fiziki-kimy
əvi göstə
ricil
ə
r
Üzüm şərabları fiziki-kimyəvi göstəricilərinə görə 7208-93
saylı QOST-un tələblərinə cavab verməlidir (cədvəl 2.20).
225
Cədvəl 2.20
Üzüm şərablarının bəzi kondisiya göstəriciləri
Şərab qrupları
Etil spirtinin həcmdə
payı, %
Şəkərlərin kütlə payı, q/dm
3
Natural:
Turş
9-13
3-dən çox olmamaqla
Xüsusi turş
14-16
3-dən çox olmamaqla
Kəmturş
9-13
5-25
Kəmşirin
9-12
30-80
Xüsusi:
Turş
14-20
15-ə qədər
Tünd
17-20
30-120
Kəmdesert
14-16
50-120
Desert
15-17
140-200
Likor
12-16
210-300
Üzüm şirəsi və ondan alınan şərabların tədqiqatlarla müəyyən
olunan orta kimyəvi tərkibi verilir (cədvəl 2.21).
Cədvəl 2.21
Üzüm şirəsi və şərabının orta kimyəvi tərkibi
Maddələr
Şirə
Turş şərab
Desert şərab
ağ qırmızı ağ qırmızı
Kütlədə %-lə
Su
80,3 89,4
88,4
70,0
69,6
Mineral maddələr
0,4
0,2
0,3
0,3
0,4
Üzvi maddələr
19,3 10,4
11,3
29,7
30,0
O cümlədən alkoqol
izi
8,8
9,6
12,9
13,0
Həcmdə %-lə
Etil spirti
izi
11,0
12,0
16,0
16,0
Kütlə qatılığı, q/dm
3
Ətir maddələri (400 adda)
0,15
1,0
1,2
0,6
0,8
Ekstrakt maddələri
200
20,5
24,0
176
180
O cümlədən karbihidratlar (20 ada
qədər)
194
2,5
4,0
162
163
Üzvi turşular (35 adda)
8,0
7,0
6,0
5,5
6,0
Fenol maddələri (60-a qədər adda)
2,3
0,3
1,5
0,6
1,5
Azotlu maddələr (45 adda)
2,5
0,8
1,0
1,5
1,7
Mineral maddələr (20-yə qədər adda)
4,0
1,5
2,5
3,0
3,5
Qliserin və digər çoxatomlu spirtlər
yox
8,0
9,0
2,8
3,0
Şəkərsiz ekstrakt
26,0 18,6
22
15,7
18,5
226
Titrləşən turşuların kütlə payı (QOST 14 252-73) 3-8 q/dm
3
arasında dəyişməlidir.
Konkret şərab üçün spirt, şəkər və titrləşən turşuların miqdarı
texnoloji təlimatla müəyyən edilir.
Etil spirtinin həcmdə payına görə konkret adlı şərab üçün
normadan ±0,5%, şəkərin kütlə qatılığına görə (natural turş və
xüsusi tir şərablar istisna olunmaqla) ±5,0 q/dm
3
, titrləşən
turşuların qatılığına görə ±1,0 q/dm
3
kənara çıxmalara yol verilir.
Əgər konkret adlı şərab üçün etil spirti, şəkər və titrləşən turşuların
miqdarına görə dəyişmə normaları müəyyən olunmuş olarsa, o
halda göstərilən kənara çıxmalara icazə verilmir.
Sirkə turşusuna çevrilməklə uçucu turşuların miqdarı yüksək
olmamalıdır, q/dm
3
:
a) daxili bazarda realizə olunan yetişdirilməmiş cavan şərablar
üçün:
1,3 – çəhrayı təbii şərablar üçün;
1,5 – qırmızı təbii şərablar üçün;
1,2 – digərləri üçün.
b) daxili bazarda realizə edilən yetişdirilən, markalı,
kolleksiya və mənşəyinə görə adlanmasına nəzarət olunan şərablar
üçün:
1,2 – ağ və çəhrayı turş natural və xüsusi qırmızı şərablar
üçün;
1,3 – qırmızı turş təbii şərablar üçün;
1,0 – digər bütün şərablar üçün.
v) ixraca verilən butulka şərablar üçün:
1,2 – qırmızı təbii şərablar üçün;
1,0 – digər bütün şərablar üçün.
Ümumi sulfit turşusunun miqdarı şərablarda 200 mq/dm
3
-dan,
o cümlədən sərbəst 20 mq/dm
3
-dan çox olmamalıdır. Bu kəmturş
və kəmşirin şərablar üçün uyğun olaraq 250 və 30 mq/dm
3
miqdarında olmalıdır.
Gətirilmiş ekstraktın kütlə payı az olmamalıdır, q/dm
3
:
16 – ağ təbii şərablar üçün;