Ekspluatatsiyasi instituti transport vositalari kafedrasi transport vositalarining elektr

Ikkinchi bosqich. Uzgich kontaktlari birlamchi tok o‘zining maksimal qiymatiga erishishi uchun 
zarur bo‘lgan t vaqtdan kamroq - t
t
vaqt davomida tutashgan holda bo‘ladi. Shuning uchun, uzgich 

kontaktlari uzilish daqiqasida birlamchi tok uzilish toki I

u
deb yuritiladigan qiymatga eri-shadi va u 

birlamchi tokning maksimal qiymatidan kam bo‘ladi

I

U

R

e

I

u

R

L

t

t











 


1

1

. (5.3)
Uzgich kontaktlari uzilgandan keyin o‘t oldirish g‘altagining birlamchi zanjirida L

1
induktivlikka, C


1
sig‘imga va R qarshilikka ega bo‘lgan tebranish konturi hosil bo‘ladi. Natijada, bu kontur kondensatorida 

so‘nuvchi tebranma razryadlanish sodir bo‘ladi va o‘t oldirish g‘altagining magnit maydonida to‘plangan

energiya kontur qarshiligi R da chiqadigan joul issiqligiga sarf bo‘lguncha birlamchi tok i ham bir necha 
davr davomida tebranadi.
Ikkilamchi chulg‘am ham ikkilamchi zanjir sig‘imi C


2
(ya’ni yuqori voltli kuchlanish o‘tkazgichlari 
va ikkilamchi chulg‘am o‘ramlarining sig‘imi) bilan ikkilamchi tebranish konturini tashkil qilib, u bevosita
birlamchi tebranish konturiga bog‘langan. Shuning uchun birlamchi chulg‘amdagi magnit oqimi-ning har bir 
o‘zgarishi ikkilamchi chulg‘amda o‘zinduktsiya EYUKini induktsiyalanishiga olib keladi. Agar o‘t oldirish
shami elektrodlari orasidagi tirqish uchqunli razryad hosil bo‘l-maydigan darajada kattalashtirilsa, 
ikkilamchi chulg‘amda hosil bo‘lgan yuqori kuchlanish U