Ġəlalə Məhyəddin qızı
Yüklə 1,28 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ÜMNĠSƏ MUSABƏYLĠ - 110 MƏRAMI DÜNYADA QALAN QÜRURLU ĠNSAN, BÖYÜK ALĠM, BƏNZƏRSĠZ MÜƏLLĠM
48
ÜMNĠSƏ MUSABƏYLĠ - 110 MƏRAMI DÜNYADA QALAN QÜRURLU ĠNSAN, BÖYÜK ALĠM, BƏNZƏRSĠZ MÜƏLLĠM Azərbaycanın Sovetlər İttifaqı tərkibində olduğu dövrdə onun ən dəyərli alimlərindən, yüksək səviyyəli müəllim və həkimlərindən biri, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, SSRİ Sülhü Müdafiə Komitəsinin üzvü, SSRİ və Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı, 30 ilə yaxın bir müddətdə (1945-1974) Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun göz xəstəlikləri kafedrasının müdiri olmuş əməkdar elm xadimi, tibb elmləri doktoru, professor Ümnisə Süleyman qızı Musabəyli idi. 110 il bundan əvvəl dünyaya gəlmiş, özünün genetik ko- dunun dayanıqlığından yaranan erudisiyası, istedadı və yo- rulmaz zəhmətsevərlik çələngi ilə dünyada əks - səda yaratmış professor Ümnisə xanım Musabəylini tanımaq, onu görmək, onunla ünsiyyətdə olmaq xoşbəxtliyi mənə XX əsrin 60-cı illərinin birinci yarısında tələbə olduğum müddətdən müəssər olmuşdu. Həmin illərin ikinci yarısının sonu və XX əsrin 70-ci illərinin birinci yarısında isə elmi araşdırmalarının nəticələrinə görə ölkəmizin sərhədlərini aşaraq xarici ölkələrdə də tanınan Azərbaycanın böyük alimini ATU-nun müəllimi vəzifəsində çalışdığım dövrdə, artıq müəllim gözü ilə seyr etmişdim. Onu da deyim ki, ali məktəbdə təhsil alan müddətdə tələbələrə dərs deyən bütün müəllimlərin heç də hamısı eyni dərəcədə onların yaddaşında əbədi yer tuta bilmir, müəyyən qismi də sonralar tamam yaddan çıxır. Mən əminliklə deyə bilərəm ki, millətimizin görkəmli nümayəndəsi olan Ümnisə xanım Musabəyli tək mənim yox, tanıdığım bütün tələbələrin qəlbinə
49
əbədi həkk olunmuş nadir müəllimlərdən, həkimlərdən, alimlərdən idi. 50 il bundan əvvəl - tələbəlik illərində mən bir tərəfdən onun mühazirələrini dinləmişdim və o, oxuduğu maraqlı mühazirələri ilə, danışıq və davranış mədəniyyəti ilə, məğrur qaməti, nüfuzedici və həlim baxışları ilə, hər sahədəki gözoxşayan harmoniyası, simmetriyası və nəcib ünsiyyəti, qibtəedici intellekti, təvazökarlığı ilə yaddaşıma əbədi həkk olunmuşdu. Ona görə də 1966-cı ilin iyun ayında ATU-nun tədris işləri üzrə prorektoru Məsud Əlizadənin təqdimatına əsasən mən institut məzunlarının buraxılış gecəsində çıxış edəndə canlı olaraq səslərini eşidib, üzlərini gördüyüm sevimli müəllimlərimizdən Mustafabəy və İbrahim Topçubaşovların, Fuad Əfəndiyevin, Kamil Balakişiyevin, Cahangir Abdullayevin, Gürşad Hüseynovun, Məmmədəmin Əfəndiyevin, Bikəxanım Əlizadənin, Əhməd Həsənzadənin, Adil Nəcəfovun, Ləzifə Əliyevanın, Aslan Tahirovun, Qüdrət Səlimxanovun, Məhbubə Mahmudbəyovanın, Savalan Ocaqverdizadənin və başqa alimlərimizin adları ilə yanaşı, Ümnisə Musabəylinin də adını bu sırada qeyd etmişdim və ATU-nun məzunları adından onlara təşəkkür və minnətdarlığımızı bildirmişdim. Digər tərəfdən isə Ümnisə xanımı bizə sevdirən, ona qarşı dərin rəğbət hissi oyadan o vaxtlar Azərbaycan Tibb İnstitu- tunun göz xəstəlikləri kafedrasında dosent vəzifəsində çalışan, o kafedrada yaddaşımda unudulmaz xatirə kimi qalan praktika dərsi aparan müəllimimiz – ecazkar təbiətli gözəl insan Ləzifə xanım Əliyeva olmuşdu. Ləzifə xanım öz fənnini sevdirməklə, bizə həyat dərsi də keçirdi və Ümnisə xanımın xarakterinin adi halda görünməyən tərəflərindən, insani keyfiyyətlərindən həmişə şövqlə, həvəslə, ağızdolusu danışardı. Ləzifə xanım Ümnisə xanımın böyüklüyündən danışdıqca, onun özü də biz tələbələrin gözündə böyüyür, ucalırdı. Təəssüf ki, biz az – az hallarda müdirin gözlərindən kənarda öz kafedrasının müdiri haqqında bu qədər xoş sözlər söyləyən müəllimlərə rast gəlirdik. Dosent Ləzifə Əliyevanın dedikləri səmimi və inandırıcı 50
olduğundan bizim qəlbimizdə Ümnisə xanım haqqında tam, bitkin bir obraz yaranmışdı və o obrazın təmizliyi, paklığı, insanpərvərliyi, vətənsevərliyi, azərbaycançılığı indi də gözlərim önündədir. Ləzifə xanım deyirdi ki, o, həm işçilərinə, həm də tələbələrə qarşı işin xeyrinə son dərəcə tələbkar olmaqla yanaşı, həm də çox həlim və mülayimdir. Alim qeyd edirdi ki, Ümnisə xanım cərrahiyyə əməliyyatı otaqlarında həm onun üçün, həm də digərləri üçün fərdi qaydada əlverişli şərait yaradılmasına göstəriş vermişdi. O, kafedrada hər kəsin sərbəstliyinə geniş meydan yaradırdı. Mən ATU-nun müəllimi olduqda da hiss etdim ki, heç də həmişə kafedra müəllimləri kafedranın müdirinin gözündən kənarda onun haqqında belə yüksək fikirlər söyləmirlər və inandım ki, müəllimlər tabeliklərində olduqları insan haqqında yüksək fikirləri onun gözündən kənar yerlərdə o zaman dilə gətirirlər ki, o, həqiqətən belə yüksək fikirlərə və həmişə yüksəkdə, zirvədə olmağa layiq insandır. ATU-nun müəllimi olduğum müddətdə mən Ümnisə xanımı başqa rakursdan da seyr edə bildim və mənə məlum oldu ki, o, xarici ölkələrdə keçirilən əksər elmi toplantılarda, konfrans və konqreslərdə Azərbaycanı ləyaqətlə təmsil edir və xarici ölkələrdə söylədiyi elmi məruzələrini ingilis dilində yerinə yetirir. O dövr üçün bu, heç də hamıya müyəssər olan bir hal deyildi. Lakin Ümnisə xanımın bu xüsusiyyətləri izsiz ötüşmədi və digər alimlər də onun bu təqdirəlayiq nümunəsindən ibrət götürərək, xarici dilləri öyrənməyə meyl edirdilər. Professor Ü. Musabəylinin dövründə Sovet İttifaqı Kom- munist Partiyasının üzvü olmadan yüksəlmək, şəxsi yaradıcılıqla irəliləyişlərə nail olmaq müəyyən çətinliklər törətsə də, mənim eşitdiyimə görə o, sərbəstliyi sevirdi və birpartiyalılıq dövründə belə, partiya üzvü olmağa meyl etməmişdi. Ümnisə xanımın bu unikallığını həm də dövrün çətinliklərinin, o dövrdə işğal altında, əsarətdə olan xalqların qarşılaşdıqları maneələrin müəyyən ştrixlərinin mövcudluğunun təzahürü idi. Yüklə 1,28 Mb. Dostları ilə paylaş:
|