ƏLİ İldirimoğlu daş yağan gün Redaktor: Nadir Məmmədli
Yüklə 10,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
275 Daş y ağan gün başa düşür, onun verdiyi rəsmi və qeyrirəsmi tapşı rıqları canlabaşla yerinə yetirirdilər. Yaxınlıqdakı Fin yaşayış məntəqəsi Sovet ordusu tərəfindən işğal edilsə də, burada həyat sönməmişdi. Evlərin əksəriyyətindən işıq gəlirdi. Qırmızı kirəmitlə örtülmüş ağ binanın ikinci mərtəbəsində şənlik məc lisi aydınca görünürdü. Kəndin aralarında orabura gedən yaşlı adamlar nəzərə çarpırdı. Nəcəf gözlərinə inanmadı. – Deməli, bizim Köhnə Həsənlidə olduğu kimi burada insanlara toxunulmayıb. – Nəcəf düşün dü. – Deməli, atəş vaxtı ancaq bir neçə ev uçub və tək tük adam güllə yarası alıb və ya həlak olub. Sovet əsgəri ermənilər kimi camaatı ucdantutma son nəfə rinə qədər qırıb, evləri yandırmayıb. Arsen Manukyan Rövzətə xısınxısın pıçıldadı ki, sən yerindən tərpənmə, əsgərlərin yanında ol. Nəcəflə mən kəndin ucqarındakı işıqsız evə baxaq. Yəqin o ev sahibsizdir. Bəlkə bəxtimiz gətirdi, yeməkiçməyə bir şey tapdıq. Rövzət də onlara qoşulmaq istədi, lakin komandir ona etiraz etdi: – Bayaq dedim ki, sən əsgərlərin yanından tər pən mə. Başıma bir iş gəlsə, məni əvəz edərsən. Səlahiy yətimi sənə verirəm. Rövzət üzdə razılığını bildirdi. Daxildə isə ürək qız dırmadığı bu insana qarşı yeni şübhələr baş qaldırdı. Arsen Manukyan əvvəlcə özü irəlidə gedirdi. Sa hibsiz binaya çatanda Nəcəfi qabağa saldı. Onlar əyiləəyilə binaya tərəf sürünürdülər. Rövzət Arsenlə Nəcəfin xəbəri olmadan, onları dabandabana izlə yirdi. Heç bir hənirti gəlməyən işıqsız binaya bir neçə addım qalmış Arsen Nəcəfin qulağına əyilərək: 276 Ə li İld ırı m oğ lu – Sən sol tərəfdəki darvazadan keçib ehtiyatla evə daxil ol, – dedi. – Hər ehtimala qarşı mən kənarda da yanıb gözləməliyəm. Nəcəf əlində avtomat silah, qarşıdakı evə yaxınlaş dıqca, – Qreta səhv edir. Arsen etibarlı adamdı. Çar hovuzlunun çörəyi ona halal olsun, gör necə də qay ğıma qalır. Kənarda dayanıb qarovulumu çəkir ki, birdən düşmən əlinə keçərəm, başıma bir iş gələr. Mənə canı yanmasa o cür hərəkət etməz, – düşünür və qəlbində Arsenə olan rəğbəti daha da artırdı. Ar sen Manukyan sinəsini quru bir kötüyə söykəyib, əlin dəki avtomatın lüləsini Nəcəfə tərəf tuşlamışdı. O, barmağını avtomat tüfəngin tətiyinə keçirib, atəşə ha zır vəziyyətdə dayandığı məqamda, hardansa qəlbinə şeytan doldu və birdənbirə fikri haçalandı, – bəlkə girəvəni əldən verməyim?! Nəcəflə yaxınlıq etsəm də, babam Manuku onun ayağına verə bilmərəm. Nəcəfi elə burdaca gəbərdim. Mənimlə ikilikdə söhbət elə yəndə, ermənilər barədə başından yekə sözlər danı şırdı. Onu necə yaddan çıxardım? Yoox, namərdlik eləmə, Arsen, Çarhovuzlunun çörəyi sənə qənim olar. Çarhovuzluların sizə göstərdiyi o cür yaxşılıqların müqabilində ayrı cür hərəkət edib, Nəcəfə güllə at san, vicdansızların vicdansızı olarsan... Arsen!! Nə durmusan, Arsen!! Belə girəvə ələ düşməz! Baban Manukun ruhu xatirinə, tüpür Çarho vuzluda yediyin duzçörəyə! Unut Nəcəflə dostluğu nu! Razı olma ki, sənə görə düşdüyüm cənnətdən qo vulum, cəhənnəmin odunda, alovunda yanıb külə dönüm!! Heç olmasa bircə nəfər azərbaycanlını qətlə yetirsən, yerin cənnətlikdi. Onda sən Arsen də mənim kimi daşnakların yanına düşüb, burada baban Manu ka qovuşarsan... Eşit, agah ol ki, biz yatan cənnətin 277 Daş y ağan gün yolu türk meyitinin üstündən, bayquşlar yuvasına çe virdiyimiz müsəlman kəndlərinin xarabalıqlarından keçir... Bu, səcdə qıldığımız daşnak yoludu, Arsen! Nəbadə o yoldan kənara çıxasan! Gecənin zülmətində, naməlum səmtdən gələn bu tükürpərdici səs Arseni çaşdırıb başdan çıxartdı. Ma nukun zəhmi onu necə basdısa, Arsen özünü itirdi... Arsen keçirtdiyi tərəddüdlərdən yaxa qurtarıb qəti qərara gələ bilmirdi. O, qızdırmalı anlarda sayıqlayan xəstənin vəziyyətinə düşmüşdü. Arsen özüözünə pı çıldadı: – Nəcəf, nəcib insan kimi yaşamağa layiqsən. Lakin əcdadlarımın Türklərə qənim kəsilən amansız qanun larına xəyanət edə bilmərəm. Səni qətlə yetirmə yimin əsl məqamıdır. Belə bir fürsəti əldən verə bil mərəm. Əks təqdirdə babalarımın ruhu məni bağışlamaz. Sükuta dalmış qalın meşələrin dərinliklərindən gələn məşum səs və gecənin xofu Arsenin diqqətini başqa səmtə yönəltdi. O, müvazinətini itirən kimi oldu. Fin kəndinin tutqun səmasında gözünə cazi bədar bir qadın göründü. Bu, Arsenin həyat yoldaşı Qreta xanım idi. Onun tükürpərdici qışqırtısı Arseni vahimələndirdi. Qreta saçlarını yolayola yalvarıcı bir səslə çığırırdı: – Arsen!! Nəcəfə qarşı namərdlik eləmə!! Evimizdə olub, süfrəmizin başında əyləşib, onunla duzçörək yemisən!! Aramızdakı haqqısalamı ayaq altına salıb tapdalama!! Allahın qəzəbinə gələrsən Arsen!! Əlin dəki silahı yerə qoy!! Nəcəfə toxunma!! Qreta qaranquş kimi ərinə tərəf uçauça özünü Nəcəfə tuşlanan güllənin qabağına atmaq istəyirdi. Arsen çaşmışdı. O, gözlərinə inanmırdı. Sanki qarma qarışıq yuxular görürdü. Nəmli gecənin sərin mehi 278 Ə li İld ırı m oğ lu Arseni bir balaca ayıltdı. O, birtəhər özünü ələ aldı. Arsenin şəhadət barmağı Nəcəfə tuşlanan silahın so yuq tətiyini geri çəkdi… Bədənindən bir neçə güllə keçən Nəcəf: – Ay, namərd! – deyib, əbədi olaraq susdu... Arsen qəddini düzəldib, ayağa qalxmaq istəyəndə, onları izləyən Rövzətin ona tuşlanmış silahının səsi, yuxuya dalmış kəndin sakitliyini, qərib gecənin sükutunu pozdu... * * * Ermənilərin dağıtdığı Köhnə Həsənliyə oxşayan kənd saldığım, qara palçıqdan evlər tikdiyim o günlər arxada qalmışdı. Aradan neçə on illər keçmişdi. Artıq mən özüm də həmişəki adam deyildim. Dəyişilmişdim. Ailə, ixtiyar, iqtidar sahibi idim. Ancaq Nəcəflə oturub durduğum, dostluq etdiyim, əyləndiyim anlar qəl bimdə həm xoş, həm də acı xatirə kimi iz salmışdı. Nəcəf barədə axırıncı onu bilirdim ki, Fin müha ribəsində həlak olduğuna dair qara kağızı gəlib. Yaxın uzaq qohumları Nəcəfdən biryolluq əllərini üzüblər. * * * Şimali Qafqazdakı sanatoriyaların birində istirahət edərkən teztez rastlaşdığım, lakin tanımadığım yaşlı bir adamın mənə verdiyi salamda, səmimiyyət ifadə edən baxışlarında özümə qarşı bir rəğbət hiss edir dim. Lakin birbirimizə yovuşmurduq, kənar gəzib dolanırdıq. Bir axşamçağı mərkəzi parkda yanaşı get diyimiz yerdə qəfil yağış başladı. İslanmamaq üçün ikimiz də sıx yarpaqları olan qollubudaqlı ağacın dibinə çəkilib, yağışın səngiməsini gözlədik. Hiss olunmadan birbirimizə nəzər salırdıq, lakin dinib Yüklə 10,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|