ƏLİ İldirimoğlu daş yağan gün Redaktor: Nadir Məmmədli
Yüklə 10,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 1997-ci il 292 Ə li İld ırı m oğ lu ERMƏNİ XİSLƏTİ
- 1997-ci il TƏNHALIQ ANLARI
- 15 may 2009-cu il- 02 mart 2010-cu il, Şüvəlan-Bakı MÜNDƏRİCAT
- Yaxın keçmişin real həqiqətləri
- Sevil İsmayılova Kompüter səhifələnməsi: Allahverdi Kərimov Üz qabığının dizaynı: Elşən Qurbanov
291 Daş y ağan gün – Əmi! Məni öldür! Qoyma bu vəhşilər aparsın!!! Sevdimalı kişi gördü ki, artıq bıçaq sümüyə daya nıb. Namus əldən gedir. Cəld yan otağa keçib ov tüfəngini götürdü və onların ardınca yüyürdü. Polis işçiləri Sevdimalının əlində silah görüb tapançalarına əl atmaq istədilər. Sevdimalı da bir Sevdimalıdır! On lara aman vermədi. Qoca qartal əvvəlcə gəlini, sonra birbir polis işçilərini nişan aldı… Baş leytenant Mirzoyan yerindəcə gəbərdi. Ma nukyanla Bədəlyan ağır yaralanmışdı. Onlar Sevdi malının əlindən qurtara bilməyəcəklərini görüb sürü cünü köməyə çağırdılar və meyitlə birlikdə birtəhər aradan çıxdılar… Sevdimalı eyni cəldliklə yaralı gəlini, arvaduşağı öz “Niva” maşınına yığıb, kəndini beləcə tərk etdi… Onun yüzillik xanimanı isə mənhus gecənin qatı qa ranlığında məşum alovlara qərq olub, bir ovuc isti külə döndü. Həmin səhər Gorus şəhərinin küçələrində qapı qapı bir cənazə nümayiş etdirilirdi. Bu, baş leytenant A.Mirzoyanın cənazəsi idi. Ağırağır irəliləyən matəm dəstəsi ara bir dayanır, qabaqda gedən çalsaqqallı ke şiş hüznlü adamlara üz tutub ucadan deyirdi: – Ey, Gorus camaatı! Eşidin, baxın, agah olun! Şahi di olun ki, tarixi düşmənlərimiz türklər bizim bu yazıq, məzlum, dinc ermənilərin başına nə müsibətlər açır… Gorusdakı qohumlarına, dostlarına baş çəkməyə gələn bir neçə fransalı, amerikalı daşnak züytutanları nın ssenarisi ilə hazırlanmış tragik səhnəni seyr etdikcə kədərlənir və birbirinin qulağına əyilərək: – Ah, yazıq ermənilər! İnsafsız, qəddar türklər görəsən bu zavallı, dinc millətdən niyə əl çəkmirlər? – deyir və onların bəziləri göz yaşı tökürdülər. 1997-ci il 292 Ə li İld ırı m oğ lu ERMƏNİ XİSLƏTİ Neçə il bundan əvvəlin söhbətidir. Onda Qarabağ zonasında xidmət edirdim. Bir payız çağı yaxın qon şum olan Suvarma Sistemləri İdarəsinin rəisi ilə onun maşınında Şuşaya gedirdik. Fermalar dağdan arana qayıdır, köç əlindən tərpənmək olmurdu. Şuşanın do laylarında yenə qoyun sürüləri ilə rastlaşdıq. Aşağı sürətlə gedən maşınımız sürünü yarıb irəliləmək üçün aramsız siqnal verirdi. Qarakərə qoyun gözlənil mə dən dazıyıb özünü maşının qabaq fənərlərinə çırpdı, yıxıldı və tez də qalxıb sürüyə qarışdı. Əlbəttə, bu, bir təsadüf olsa da, peşmançılıq hissi keçirdik. Tez maşını saxla dıq, vəziyyəti öyrəndik. Qarakərə qoyunun ola bilsin ki, harasısa əzilsin, bir balaca zədələnsin, ancaq əsaslı bir zədə almamışdı. Arxayın düşüb yolumuza davam etmək istəyəndə sürünün arxasından, üzgözü nü tük basmış, hündürboylu, cantaraq bir çoban çıxıb, əlində dəyənək kəsdi qabağımızı və qışqıraqışqıra: – Ara, Permanın qoyununa vurub hara qaçırsınız e, getməyə qoymuyacağam! Asma, getsəniz də, maşı nın nömrəsini bilirəm… Rəis maşından enib ona yaxınlaşdı, ədəbərkanla salam verdi və soruşdu: – Bağışlayın, a kirvə, adınız nədir? Erməni rəisin salamkalamını vecinə almadan, təkəbbürlə: – Ara, adamı neynirsən e, – dedi. – Bu yolun içində mənə angetimə dolduracaqsan?! Aşotam ha! Aşot Manukyan! Demağına sözün nədi! Qoymuyacağam 293 Daş y ağan gün tərpənməyə, qoynuma şikəstə eləmisən, cavabını ver! Artığına, əysiyinə söz deməyə faydasına yoxdu! Rəis xoş dillə: – Aşot kirvə, əvvəla qoyuna bir şey olmayıb, – dedi. – İkinci də, əgər şübhələnirsənsə ki, sonradan qoyun şikəst ola bilər və ya ölər, onda tut gətir bura, cəriməsini çəkərik. Neçəyə deyirsən, pulunu verək, qoyun qalsın bizə. Erməni rəisin yumşaq danışığını, bizim də susdu ğumuzu görüb özünü qaldırıb qoydu dağın kəlləsinə və səsini bir az da qaldırdı: – Ara, mənim başıma xarabdı, burada xata çıxar dacağam! Ay müsəlman, bura bazardı, dükandı ki, sizə qoyun satım? Bu, permanın heyvanıdı! Rəis çıxılmaz vəziyyətdə qaldı və yenə də Aşot Manukyanı sakitləşdirib, razı salmaqdan ötrü dil tök məyə başladı: – A kirvə, yaxşı, – dedi, – onda gəl belə danışaq, heyvanın qiyməti neçəyədi, de, pulunu verək, qoyu nu da istəmirik, qalsın özünə. – Ara, yox e, görürəm vəzifəniz də var, mən heç kimə qorxmuram! Permanın qoynuna vurmusunuz! Sizə qoymaram, bir addıma da gedəsiniz. Bu saat ma şına da azacağam. Siz qoynuma vurmusunuz, mən də maşınına sındıracağam. Rəis dedi: – Aşot kirvə, onda imkan ver, arxadan gələn fer malardan sənin ürəyinə yatan saz bir qoyun alaq verək. Əl çək, ayıbdı, gəlibgedən bizə baxır. Vurulan qoyunu da özün kəsib yeyərsən, halalın olsun. – Rəis ermənini sakitləşdirib, yola gətirməyə çalışdı. – Ara, ayıba sizə olsun ki, qoynuma vurmusunuz! Mənə aldatmağına bacarmayacaqsınız. Dağdan sağ 294 Ə li İld ırı m oğ lu salamatına gətirdiyim qoyuna qıçına qırmısınız, ha yalvarın, xeyrinə yoxdur. Mənə də Hadrutlu Aşot deyərlər. Qabağımdan tərpənə bilməyəcaqsınız… Rəis nə qədər çalışdı ki, erməni başa düşsün, müm kün olmadı. Aşot qanqan deyib durmuşdu. Özözlü yümdə fikirləşirdim ki, belə bir adamın səviyyəsinə enib ona baş qoşmağa dəyməz. Bir də ki, axı, onun erməni toxunulmazlığı var. Bir balaca o yanbu yan olsa, bir ucu gedib çıxacaq Moskvaya. “Yan”ların baş bilənləri gözlərini yumub, ağızlarını açıb, aləmə car çəkəcəklər ki, bax, erməniləri yola vermirlər, onları gözümçıxdıya salırlar. Zavallı çoban dinməzsöy ləməz qoyun otardığı yerdə, gör onun başına nə müsibət açıblar. Onda da gəl cavab ver! Kimi başa salasan ki… Maşınımızın sürücüsü Rəşid də bizdən keçib məsə ləyə müdaxilə eləmirdi. Onun xasiyyəti də başqaydı. İyirmiiyirmi beş yaşı olan bu adamla iki gün yol get, dindirsən danışacaq, dindirməsən, kəlmə kəsən deyil. Necə deyərlər, qızdangəlindən həyalı adamdı. O da sükanın arxasında matməəttəl quruyub qalmışdı. Ancaq hiss edirdim ki, Rəşidin içərisində dişi bağırsa ğını kəsir. Üç nəfər adam, bir maşın Aşotun çəngindən qurta ra bilmirdik. Bəs nə edək, – özözümə düşündüm. Aşot Manukyan ipəsapa yatmırdı. O, qovduqca, rəis qaçırdı, biz də dinmirdik. Axır ki, sürücü özünü saxlaya bilmədi. Rəşid sü kanın arxasından çıxıb maşının açarını rəisin üstünə ataraq: – Yoldaş Məmmədov, – dedi. – Bu gündən sizin işçi deyiləm, əmrimi verin, çıxarın! Əşi, ölmək ölməkdir, xırıldamaq nə deməkdir?! Bayaqdan qalmı sınız bu sırtıq, həyasız erməninin əlində! Siz bəlkə 295 Daş y ağan gün vəzifənizdən qorxursunuz, mənim itirəcəyim bir şey yoxdur!.. Rəşid hücum çəkdi erməninin üstünə: – Ə, vicdansız oğlu, vicdansız, – dedi. – Bayaqdan bu kişilər abrına qısılıb, sənə baş qoşmaq istəmirlər, sən də həyasızlığına salıb, bizi girinc eləmisən, qoy mursan sakitcə yolumuzla gedək. Əvvəla, qoyununa heç nə olmayıb, olubsa da, ya pulunu al, ya da əvəzinə qoyun veririk. Ta bu nə həyasızlıqdı eləyirsən?! Rəis sürücüyə təpindi ki, çoban adamdı, onnan işin olmasın. Həmişə özündən böyüyün qarşısında “bəli, baş üstə”dən başqa kəlmə kəsməyən sürücü bu dəfə rəisi eşitmədi. Əlində maşından götürdüyü ya rım metrlik dəmirlə Aşotu yaxalamaq istəyəndə, erməni arada heç bir şey olmayıbmış kimi, şaqqanaq çəkib güldü və yüz ilin dostu, qardaşı kimi sürücü nün boynuna sarıldı: – Va! Ara! Bu dalıdınadı! Ara, məssəb haqqı, zara pat eləyirəm eli! Ara, nə danışırsan?! Sizi kimi kepinə kök adamlara bir qoyun nədi ki?! Mənim sürümün hamısı sizə qurbandı. A kibrə, mən burda nə dedim ki, kepinizə dəydi ki, mənim bir səpim olub, onda gərək günahıma bağışlayasınız… Sürücünün əlqolu yanına düşdü. O, xarakterinə xas olmayan hərəkət etdiyinə görə xəcalət çəkəçəkə geri dönüb sükanın arxasına keçdi və bayaqdan bəri qanqan deyib qarşımızda meydan sulayan Aşot Ma nukyanın arsız, yaltaq baxışlarının müşayiətilə yolu muza davam etdik… 1997-ci il TƏNHALIQ ANLARI 297 Daş y ağan gün Gecələr tənha oluram. Qələmimin meydanı geniş- lənir. Sətirlər biri-birini əvəz edir. Yorulanda dördün- cü mərtəbədəki mənzilimin eyvanına çıxıram. Özüm- özümlə həmsöhbət oluram. Xəyalım səmanın ənginlik- lərində, zülmət gecənin dərinliklərində, sükuta dalmış haylı-küylü, çilçıraqlı şəhərin sakitliyində dolaşır. Belə anlarda bəzən özümdən asılı olmayaraq qəlbimdə qafiyəli, qafiyəsiz şeirlər də misralanır. Tez iş otağı- ma keçib yazı masamın arxasında əyləşirəm… Lakin yazdığım şeirləri car çəkmirəm. Düşünürəm ki, ürəyimi boşaltdığım kifayətdi. Məqamı gələndə yaz- dığım şeirlər arxiv kağızlarımın arasında qalsa yax- şıdır. Ancaq məlum və naməlum bir qüvvə məni həmin şeirlərdən ikisini bu kitabın son səhifələrinə çıxart- mağa vadar etdi… 298 Ə li İld ırı m oğ lu Səksənimin son payızı. Zülmət qaranlığın dərin lik lərində donubqalan lal baxışlar. Ahıllıq dünyamın fikir karvanı. Yorğun qələmimi sınağa çəkən ilham pərisi. Qəlbimin həssaslığında sətirlənən kövrək mis ralar. İthaf nəğməsinin həzinliyi. Etiraf himni… ƏHLİ KAMALA Dərd şair edərmiş, demə, insanı, Yoxsa şeir yazmağa o hünər hanı?! Doğmalardan deyildim gileyli, Saldı qeyrilərə onlar da meyli. İtən gəncliyimtək üzləri döndü, Odur ki, gecəmin şamları söndü. * * * Ola bilmədilər, olduğum kimi, Könül rübabımın qırıldı simi. Məcrasın dəyişdi məhəbbətləri, Hərdən qulağıma gəlir səsləri. Simsiz telefonlar verir sorağı, Saralır didəmin qarası, ağı. * * * Başqa səmtə döndü gələn yolları. Yayıldı çöhrəmə xiffət xalları. * * * Ata ocağına salanda güzar, Qəfəsdə sanırlar özlərin onlar. 299 Daş y ağan gün * * * Olmadım həyatda əsla bəxti kəm, Vəfa gördüm, cəfasın çəkmədiklərimdən. Qəlbə görə verir, Yaradan, inan, Həyatda qalmadım, heç vaxt nagüman. Ümid ulduzumun sönsə birisi, Günəştək nur saçar, o dəm qeyrisi. Bir yandan bağlayan, bir yandan açar, Tanrı yaratdığın, qoyarmı naçar?! Qoy bu sirri də mən edim bəyan, Ahıllığıma həyan, o bəni insan İlk nəticəmlə adaşdı o kəs, Qələmə almağım deyildir əbəs. Ömrün qürub çağı gərdi qanadın, Möhtacı olmadım yağının, yadın. Müxalif küləklər əssə də hərdən, Zər ucuz tutulmaz paslı dəmirdən. Dumanlı zirvədən aşanda yolum, Bilmədim haradır sağımla solum. O ulu göylərdən gəldi bir səda, Rəncbərin 1 ruhuydu, yetişdi dada. O gündən qeyb oldu qəmim, möhnətim, Bağçamda gül açdı arzum, niyyətim. Ömürgün sirdaşı o lətif qadın. Tanrı qismətidi, çəkmirəm adın. Nə Haca gedibdi, nə Kərbəlaya, Ədəbdə çəkibdi FatimaZəhraya. O xatın layiqdi əhlikamala, Heç biri gəlməsin gözə, zavala. Nəzakət elmində yoxdur tayları, Qəlbimdən silinməz haqqısayları. 1 Müəllif atasını nəzərdə tutur 300 Ə li İld ırı m oğ lu GECƏ ANLARI Ömrün səksəninci qışı Çala çuxurlarda donubqalan, Durulan, Buzlaşan, Büllurlaşan Ötən payızın son yağışı. Qələm əhlinin Soyuq gecənin Zülmətinə qərq olan Nəmli, nisgilli baxışı. Əsrin qanlı döngələrindən keçən Və hara isə baş alıb gedən Dolaşıq fikirlərin ağır karvanı, Qəlbimin kövrəkliyindən asılan, Günbəgün ağırlaşan Yuxularıma qənim Ağ günlərin qara daşı. Lakin… Qolda qüvvət, Dizdə taqət, Tükənmək bilməyən Yazıbyaratmaq həvəsi, Yolumun toranlığında sətirlənən Gecikmiş, gileyli misralar Qafiyəli, qafiyəsiz şeirlər. Fəqət! Olmaq istəməzdim! İstedadı bir çərək, İddiası göylərdə gəzən şairlərtək Nizami, Füzuli qınağı, 301 Daş y ağan gün Çoxu bir bezin qırağı. Matahları ucuz, Şamları nursuz, Nəfəsləri buz, Məddahlıqda tuz, Yazdıqları duzsuz. Düşüncələr girdabında üzərkən Gecənin zülmətindən Gəldi bir səda: – Nəbada! Qəlbə yük olanları Salasan yada. Ömrü verərsən bada! Qalsan da Dünyanın dərdsərinə, Çox da getmə dərinə. Uyma Astarına, üzünə, Üzərində qərar tutduğumuz Yer adlı məkan, Başımızın üzərində cilvələnən Çilçıraqlı göy qübbəsi, Sirri insan zəkasına sığmayan Dərindərin mətləblərdən xəbər verən Qədimdən qədim ehramlar. Yaranan, Qeyb olan, Qılınc vuran, Qalxan tutan Fironlar! Əvvəlini, axırını Dərk etmək fəhmindən Xali insanlar. 302 Ə li İld ırı m oğ lu Ağlamalı, gülməli oyunlar, Qoca uşaqların aldandığı Oyuncaqlar, Bahalı mərmərlər bitirən, Karlısı, kasıbı bilinən Məzarlıqlar, Qara torpaq altında Ağ bürüncəklər, Xoş və bəd əməllər, Daha nələr, nələr… Hamısı bir qiymətdə, Çürüməkdə, Yox olmaqda Təzəli, köhnəli kəfənlər. Hüznlü dodaqlarda dolaşan Xəfif kəlmələr. Rəhmət və lənət pıçıltıları, Heyhat! Belədir həyat. Haqq və nahaqq dünyanın məchulluğu Cəmi məxluqatın əbədi sonluğu. 15 may 2009-cu il- 02 mart 2010-cu il, Şüvəlan-Bakı MÜNDƏRİCAT Fəryad… və Vicdan.........................................................3 Müəllifdən ......................................................................33 Daş yağan gün ...............................................................35 Yaxın keçmişin real həqiqətləri Məşum alov və göz yaşları. .......................................282 Erməni xisləti ...............................................................292 Tənhalıq anları Əhli Kamala .................................................................298 Gecə anları ....................................................................300 “ŞərqQərb” Nəşriyyat evində çapa hazırlanmışdır Buraxılışa məsul: Sevil İsmayılova Kompüter səhifələnməsi: Allahverdi Kərimov Üz qabığının dizaynı: Elşən Qurbanov Korrektor: Pərinaz Səmədova Nəşriyyat direktoru: Rasim Müzəffərli Çapa imzalanmışdır 23.05.2012 Formatı 84×108 1 / 32 . Fiziki çap vərəqi 9.5 Sifariş N12069. Tiraj 500 “ŞərqQərb” Nəşriyyat evinin mətbəəsində çap olunmuşdur AZ 1123, Bakı, Aşıq Ələsgər küçəsi, 17 Tel.: (+99412) 370 68 03; 374 83 43 Faks: (+99412) 370 68 03; 370 18 49 www.eastwest.az Yüklə 10,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|