111
ABSTRACT
Yegane Sultanova
The current situation of the mosquito, in the south east of Azerbaijan Lankaran, Masalli
regions and Gizilaghaj State Nature Reserve
According to the resent research on entomology of mosquitos it has been discovered 6
species where populated in the north regions of Azerbaijan (Guba, Gusar and Khachmaz) and 13
species where populated in south regions ( Lankaran, Masalli and Gizilaghaj State Nature Reserve).
Mosquitoes collected in settlements with light (BICI) and dry traps with icy (CBC), in the
laboratory using by stereoscopic microscope determined their species. People infected with these
diseases during the bites of ticks and mosquitoes, contact the blood and tissues of slaughter of sick
animals or infected animals.
РЕЗЮМЕ
Еганa Султанова
Современное положение распространения комаров, в расположенных на югo востоке
Азербайджана Ленкоранском, Масаллинском районах и в Кызылагачском
Государственном Природном Заповеднике
По проведенным последним исследованиям, в северных районах Азербайджана
Хачмасе, Губе и Кусарах , было обнаружено 6 видов комаров. А в южных районах
Ленкоранe, Масаллах, и в Кызылагачском Государственном Природном Заповеднике было
обнаружено 13 видов комаров.
Комаров в населенных пунктах собирали с помощью света (BICI) и ловушек
сухой ледом (CBC), в лаборатории с помощью стереоскопическим микроскопом
определяли их видов.
Люди заражаются с этими заболеванием, во время укусов клещей и комаров,
контакты кровь и ткани убоя больных животных или инфицированных вирусом животными.
NDU-nun Elmi Şurasının 30 noyabr 2016-cı il tarixli qərarı ilə çapa
tövsiyə olunmuşdur (protokol № 03)
Məqaləni çapa təqdim etdi: Biologiya elmləri doktoru,
professor
T. Talıbov
112
NAXÇIVAN DÖVLƏT UNİVERSİTETİ.
ELMİ ƏSƏRLƏR, 2016, № 7 (80)
NAKHCHIVAN STATE UNIVERSITY.
SCIENTIFIC WORKS, 2016, № 7 (80)
НАХЧЫВАНСКИЙ ГОСУДАРСТВЕННЫЙ УНИВЕРСИТЕТ.
НАУЧНЫЕ ТРУДЫ, 2016, № 7 (80)
AFAQ ƏLİYEVA
Naxçıvan Dövlət Universiteti
UOT: 581.9
NAXÇIVAN MUXTAR RESPUBLİKASINDA BORAGINACEAE JUSS. FƏSİLƏSİNƏ
DAXİL OLAN NÖVLƏRİN HÜNDÜRLÜK QURŞAQLARI ÜZRƏ YAYILMA
QANUNAUYĞUNLUĞU
Açar sözlər: Boraginaceae Juss., fəsilə, növ, dağ , qurşaq
Key words: Boraginaceae Juss., family, species, the mountain belt
Ключевые слова: Boraginaceae Juss., семейства, вид, гора, пояс
Naxçıvan MR Kiçik Qafqazın cənub-qərbində yerləşən tipik dağlıq ölkədir. Ərazi düzənlik və
dağlıq sahələrdən ibarətdir. Regionun düzən zonasında Arazboyu düzənliklər – Sədərək düzü, Şərur
düzənliyi, Böyükdüz, Naxçıvan düzü, Culfa düzənliyi, Yaycı, Dəstə və Ordubad düzənlikləri
yerləşir. Arazboyu düzənliyin ən geniş yeri Şərur rayonunda Şərqi Arpaçayın mənsəb hissəsində
yerləşir. Ərazi relyefinin ikinci əsas hissəsini dağlıq sahə, az bir hissəsini isə dağarası çökəkliklər
təşkil edir. Dağlıq hissə–dağətəyi, aşağı dağlıq, orta dağlıq, yuxarı dağlıq və yüksək dağlıq
qurşaqları ilə təmsil olunur.
Torpaq, iqlim amillərinin coğrafi vəziyyətindən asılı olaraq ərazi florasının
Boraginaceae
Juss. fəsiləsinə aid olan növləri hündürlük qurşaqları üzrə qanunauyğun olaraq qeyri-bərabər
paylanmışdır (Cədvəl 1).
Cədvəl 1
Növlərin adı
Hündürlük qurşağı
Ekoloji
mühit
Alkannaorientalis (L.) Boiss.
Aşağı və orta dağ qurşağı
Quru, qayalı, daşlı yamac,
töküntülər
Anchusaazurea Mill.
Orta dağ qurşağına qədər
Əkin, bostan, yol kənarları
Arnebiadecumbens
(Vent.)
Coss.et Kral.
Aşağı, orta dağ qurşağı
Quru, daşlı,
gilli yamaclar
Arnebia minima Wetts.
Düzən, aşağı dağ qurşağı
Quru, daşlı, gilli yamaclar
Asperugoprocumbens L.
Orta dağ qurşağına qədər
Bağ ,bağça, otlaq, çay yatağı
Buglossoidesarvensis
(L.)
Johnst.
Düzən, yuxarı dağ q.qədər
Kolluq, çay yatağı, daşlı,
yamaclar
Cacciniamacranthera (Banks
et Soland.) Brand
Aşağı və orta dağ qurşağı
Quru, daşlı, gilli yamaclar
Cerintheminor L.
Aşağı və yuxarı dağ q.
Meşə, kolluq, çəmən, alaqlı
sahələr
Cynoglossumcreticum Mill.
Orta dağ qurşağına qədər
Tala,çöl, kolluq, əkinlər
Cynoglossum officinale L.
Orta dağ qurşağına qədər
Kolluq, çay yatağı, alaqlı yerlər
Echium biebersteinii (Lacaita)
Dabrocz.
Orta dağ qurşağı
Yol kənarı, əkin, daşlı yerlər
Echium russicumJ.F.Gmel
Aşağı, subalp dağ qurşağı
Meşə, otlu yamac,dağ çəmənləri
Echium vulgare L.
Aşağı, orta dağ qurşağı
Yol kənarı, əkin, çay vadisi,
daşlı yer
Echium italicum Jacq.
Aşağı, orta dağ qurşağı
Yol kənarı, əkin, çay vadisi,
çəmən
Heliotropium
ellipticum
Ledeb.
Aşağı və orta dağ qurşağı
Quru, daşlı yamaclar, çay yatağı