Elmi ƏSƏRLƏR, 2016, №7 (80) nakhchivan state university. Scientific works, 2016, №7 (80)

133 
 
 
             Şəkil 2. PbSb
2
Se
4
- ün ştrixdiaqramı 
 
Alınan qiymətlərin əsas pik nöqtələri ədəbiyyatda verilən etalon qiymətlərinə (JCPDS 524) 
uyğun gəlir. 
Qurğuşun-selenestibitin  müxtəlif  qatılıqlı  turşulara  və  qələvilərə  qarşı  münasibəti 
öyrənilmişdir. Eyni zamanda nümunənin suda həllolma qabiliyyəti təyin edilmiş və həllolma hasili 
(hh) hesablanmışdır. Nəticələr cədvəl 3-də verilmişdir. 
Cədvəl 3 
Qurğuşun-selenestibitin müxtəlif reaktivlərə qarşı münasibəti. 
 
Suda 
həllolma 
qabiliyyət
i,mol/l 
Nümunəni
n həllolma 
hasili 
HCl-da  
həllolma 
qabiliyyəti, 
 mol/l 
H
2
SO
4
-də 
 həllolma 
qabiliyyəti, 
mol/l 
HNO
3
-də 
həllolma 
qabiliyyəti, 
 mol/l 
NaOH-da 
həllolma 
qabiliyyəti, 
mol/l 
 
 
1 
4 
1 
4 
1 
4 
1 
4 
4,7·10
-6
 
8,2·10
-17
 
2,6·10
-
4
 
5,4·10
-3
  8,1·10
-5
 
1,8·10
-
4
 
1,8·10
-
2
 
Parçalanı
r 
1,4·10
-2
 
Qismən 
həll olur 
 
Сədvəldə  verilən  rəqəmlərdən  görünür  ki,  qurğuşun-selenestibit  suda  çətin  həll  olan 
birləşmədir və çöküntünün su ilə yuyulması qorxusuzdur. Eyni zamanda qurğuşun-selenestibit orta 
qatılıqlı  turşulara  qarşı  davamlıdır.  Lakin  qələvilərlə  qarşılıqlı  təsirdə  parçalanır.  Beləliklə, 
müəyyən  edilmişdir  ki,  su  mühitində  alınan  qurğuşun-selenestibitin  bütün  fiziki  kimyəvi  xassələri 
(sıxlığı  6,19  q/sm
3
,  ərimə  temperaturu  567,4
0
C,  rentgenfaza  analizi)  onun  PbSb
2
Se
4
  formuluna 
uyğun gəldiyini təsdiq edir. 
 
ƏDƏBİYYAT  
 
1.
 
Гиллебранд Б. Ф., Лендель Г.Э., Брайт Г. А., Гофман Д. И. Практическое руководство по 
неорганическому анализу. Москва: Изд. «Химия» 1966, 1112 с.  
2.
 
Mehtab Emirdaq – Eanes Dr. And Joseph W. Structural Characterization of Pb
6
Sb6Se
17
 
Zeitschrift für anorqanische und alleqemeine // Chemie. 2002, Vol. 628, Iss.1, p.10-11. 
Skowron A., F.W.Boswell, J.M.Corbett, N.J.Taylor. Structure Determination of PbSb
2
Se
4.
// 
Journal of Solid State Chemistry, 1994, Vol. 112, Iss.2, p. 251- 254.   

---

134 
 
3.
 
Frumar  M.,  Řehâk,  H.Ticha  and  L.  Kondelka.  Preparation  and  some  physical  properties  of 
sinqle  of  the  semiconductinq  compound  PbSb
2
Se
4
  //  Collection  of  Czechoslovak  Chemical 
Communications, 1972, vol.37, Iss.7, p. 231. 
 
ABSTRACT 
Rafig Guliyev 
Acquisition of consolidation PbSb2Se4 investigate the circumstances of the aquatic 
environment 
In  this  paper,  The  interaction  of  antimony  (III)  selenide  of  lead  (II)  acetate  in  an  aqueous 
medium.  In  a  study  to  elucidate  the  mechanism  of  the  reaction,  calculated  thermodynamic 
parameters  and  set  the  optimum  process  conditions.  Successful  synthesis  confirmed  by  studies  of 
the  phase  structure  of  the  sample  agrees  well  with  the  literature  data.  Using  X-ray  diffractometer 
spectra  obtained  rentgeovskie  antimony  lead  selenide  synthesized  at  various  temperatures.  And  to 
determine the density of lead-antimony selenide (6.19 g / sm
3
) and removed thermogram (melting 
point  567,4
0
C).  Compound  have  been  studied  in  acidic  and  alkaline  solutions  of  various 
concentrations with respect to the merger. It has been found that the combination of a concentrated 
ammonium  hydroxide  solution  and  the  solution  concentration  of  potassium  of  3  N  sodium 
hydroxide  and  dissolved  to  some  degree  PbSb2Se4  (Sb2S3  dissolves).  Samples  were  separated 
under the action of nitric acid and otnashenie resistant to other mineral acids. 
 
РЕЗЮМЕ 
Рафик Гулиев 
Исследования условия получения  соединения pbsb
2
se
4  
в водной среде 
В данной работе изучено взаимодействие сурьмы(III)селенида со свинцом (II) ацетата 
в  водной  среде.  В  исследование  выяснилось  механизм  реакции,  вычислены 
термодинамические  параметры  и  установлено  оптимальное  условие  процесса.  Успешный 
синтез  подтвержден  исследованиями  фазовой  структуры  образца,  хорошо  совпадающими  с 
литературными  данными.  С  помощью  рентгеновского  дифрактометра  получены 
рентгеовские спектры свинца сурьмы селенида синтезированных при разных температурах. 
А  также  определено  плотность  свинца  сурьмы  селенида  (6,19  г/см
3
)  и  снята  термограмма 
(температура  плавления  567,4
0
C).  Были  изучены  в  соединение    щелочные  и  кислотные 
растворы  различных  концентраций  по  отношению  к  слиянию.  Было  обнаружено,  что 
сочетание концентрированный раствора гидроксида аммония и концентрации раствора калия  
на 3 N и гидроксида натрия растворяется PbSb
2
Se
4
 в некоторой степени (Sb
2
S
3
 растворяется). 
Образцы  разделяется  под  действием  азотной  кислоты  и  устойчивы  к  отнашение  других 
минеральных кислоты. 
 
 
NDU-nun  Elmi  Şurasının  30  noyabr  2016-cı  il  tarixli  qərarı  ilə  çapa 
tövsiyə olunmuşdur (protokol № 03) 
Məqaləni çapa təqdim etdi: Kimya elmləri doktoru, professor T. Əliyev
 

---