Elmи мяъмуяси
Yüklə 3,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
i.e.n. Elşad MAHMUDOV 28
gizli tutmaya çalışmış; 9 kimsenin aklına gelmeyen yollar deneyerek düşmanı şaşırtma yoluna gitmiş; yollarda kılavuz edinmiş; öncü ve casus birlikleri dâhil sivil ve askerî istihbarat birimlerinden düşman hakkında gereken bilgi toplamak için geniş ölçüde istifade etmiş; 10 müslümanlara yönelik saldırı planlayan düşmanı yurdunda bastırmak taktiğini başarılı şekilde hayata geçirmiş; çoğu kez düşman üzerine gidilirken gündüzleri gizlenip geceleri yol alınmasını ve âni bir baskın yapılmasını tercih etmiş ve sonuç olarak düşmanı zaafa uğratmak sûretiyle saldırı güçlerini kırmış ve ortadan kaldırmıştır. Yapılan savaşın önemi ve ele geçirilen ganimetlerin çokluğuna bağlı olarak elde edilen zaferin haberini Medine’ye ulaştırmak için çoğu kez müjdeciler göndermiştir. 11
Hz. Peygamber’in yaptığı gazvelerindeki olaylar ve uyguladığı strateji dikkate alındığında görülecektir ki O, savaşlarda her zaman askeri ile beraber olmuş ve cephede bulunmuş; belirli bir parola kullanmış; gerektiği takdirde düşman üzerine bizzat hücum etmiş; fiilî olarak savaşa katılmış; silâh kullanmış; savaş meydanında soğukkanlılığını korumuş; zor durumlarda hiçbir zaman paniğe kapılmamış; en çıkılmaz durumlarda olaylara anında, zaman kaybetmeden, isabetli ve gerekli müdahaleler yapmış; savaşın kaçınılmaz olduğunu gördüğü zaman geri durmamış; devrinin süper güçleri dâhil olmak üzere düşmanlarından çekinmemiş ve hatta gerektiği takdirde korkmadan düşmanın savaş teklifi üzerine sefere çıkmıştır. Savaşlarda her zaman askerî manevra ve taktiklerini doğru şekilde uygulamaya çalışmış, ordunun disiplinine büyük önem vermiştir. Savaş meydanını önceden gözden geçiren Hz. Peygamber yağan yağmuru, esen
9 Bu taktiğe Abdullah b. Cahş’ın Batn-ı Nahle Seriyyesi, Fetih Gazvesi ve Ebû Katâde’nin Batn-ı İdam Seriyyesi’nde rastlanılmaktadır. bk: İbn Hişâm, IV, 31-32; Vâkıdî, II, 793-795, 796-797; İbn Sa‘d, II, 123-125; Belâzürî, I, 489; Beyhakî, V, 11-12; Dimyâtî, s. 234; Diyârbekrî, II, 76; Halebî, III, 207. 10 bk: Vâkıdî, I, 403-404; İbn Sa‘d, II, 59; Belâzürî, I, 421; Taberî, II, 564; Beyhakî, III, 390- 391; İbn Hibbân, es-Sîretü’n-Nebeviyye ve Ahbâru’l-Hülefâ, (thk: Seyyid Azizbek), Müessesetü Kütübi’s-Sekafiyye, Beyrut 1987, s. 251; Dimyâtî, s. 200; İbn Seyyidünnâs, II, 76; İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye, (thk: Abdullah b. Abdülmuhsin et-Türkî), I-XXI, Dâru Hicr, Cîze 1997, VI, 6-7. 11 Hz. Peygamber Müreysî‘ (Benî Mustalik) Gazvesi’nde elde edilen zaferin haberini Medine’ye ulaştırmak için Ebû Nemle et-Tâî’yi müjdeci olarak göndermiştir. bk: İbn Hibbân, s. 254; Diyârbekrî, I, 470; Halebî, II, 586. Hz.Muhammed’in savaşlarından (Gazve ve Seriyyelerinden) elde edilen bazı askerî, diplomatik ve hukukî sonuçlar 29
rüzgarı, savaş alanının tabiî koşullarını dikkate alarak doğru bir şekilde mevzilenmeye ve birleşik komutayı elinde bulundurmaya çalışmış; savaş meydanında düşmanın zayıf noktalarını belirleyerek ona bu yönden hücum etmeyi uygun görmüş; gerektiği takdirde düşmanı zayıflatmak, mânevî olarak çökertmek ve savaş gücünü yok etmek için onları maddî olan önemli gelir kaynaklarını mahvetmeği de emretmiştir. 12
Peygamber bu konuda müslüman kadınların yardımından büyük ölçüde istifade etmiştir. Kadınlar Uhud Gazvesi dâhil olmak üzere diğer bazı savaşlarda omuzlarında su ve gıda taşıyarak müslüman savaşçıların yanlarına gelmiş, yaralarının tedavisi ve bazen savaşmak dâhil kendilerine her türlü yardımda bulunmuşlardı. 13
Hz. Peygamber müslüman şehitlerin öldürüldükleri yerde gömülmesini emretmiş, şehit cenazeleri çoğu kez savaş meydanında defnedilmiştir. 14 Hz.
Peygamber bazı rivayetlere göre şehit cenazeleri üzerine namaz da kılmıştır. 15 Savaş meydanında düşmana yönelik herhangi bir şiddet 12 Düşmanın maddî kaynaklarının mahvedilmesiyle ilgili bk: Benî Nadîr Gazvesi:- İbn Hişâm, III, 151; Buhârî, Megâzî 14; Vâkıdî, I, 373; Belâzürî, Fütûhu’l-Büldân, (thk: Rıdvan Muhammed Rıdvan), Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1978, s. 32; Tâif Gazvesi:- İbn Hişâm, IV, 100; Vâkıdî, III, 928-929; İbn Sa‘d, II, 146; Taberî, Târîh, III, 84; Beyhakî, V, 157-158; İbn Seyyidünnâs, II, 259. 13 bk: Vâkıdî, I, 249-250; Beyhakî, III, 283; İbn Kesîr, V, 389. 14 İbn Hişâm, III, 78; Taberî, II, 532; Beyhakî, III, 292; İbnü’l-Esîr, el-Kâmil fî’t-Târîh, I- XIII, Dâru Sâdr, Beyrut 1979, II, 162; İbn Kesîr, V, 435-436; Kilâ‘î, el-İktifâ bimâ-
Ali), I-IV, Âlemü’l-Kütüb, Beyrut 1997, II, 83; Halebî, II, 540. İbn Kayyim el-Cevziyye, Zâdü’l-Me‘âd fî Hedyi Hayri’l-‘İbâd, (thk: Tâhâ Abdürraûf Tâhâ), I-IV, Matbaatü’l-Bâbî el-Halebî ve Evlâdüh, Kahire 1970, II, 109; ayrıca bk. Rızkullah Ahmed, es-Sîretü’n- Nebeviyye fî Dav’i’l-Masâdiri’l-Asliyye, Merkezü’l-Melik Faysal, Riyâd 1992, s. 404; Ebû Şuhbe, es-Sîretü’n-Nebeviyye fî Dav’i’l-Kur’ân ve’s-Sünne, I-II, Dımaşk, Dâru’l-Kalem, 1999, II, 215. 15 İbn Hişâm, III, 77-78; Vâkıdî, I, 303; Buhârî, Megâzî 26; Belâzürî, I, 409; İbnü’l-Esîr, II, 162- 163; İbn Seyyidünnâs, II, 29; İbn Kayyim, II, 109-110; İbn Kesîr, III, 428, Şâmî, IV, 330-331. ayrıca bk: Serahsî, Şerhu Kitâbi’s-Siyeri’l-Kebîr, (thk: Selâhuddîn Müneccid), I-V, Câmiatü’d-Düveli’l-Arabiyye, Kahire 1971, I, 230-232; a. mlf., el-Mebsût, I-XXX, Darü’d- Da‘ve (Çağrı Yayınları), İstanbul 1982-83, II, 49; Ebû’l-Fidâ, el-Muhtasar fî Ahvâli’l-Beşer - Târîhu Ebî’l-Fidâ, Matbaatü’l-Hüseyniyye, Mısır 1907, I, 132; İbn Kayyim, II, 110; bk. Muhammed Saîd Ramazan el-Bûtî, Fıkhü’s-Sîre mine’l-Mîlâd ile’l-Hicre-min Ba‘di’l-Hicre ile’l-Vefât, I-II, Dâru’l-Fikri'l-Hadîs, Beyrut 1967, II, 69; Ebû Şuhbe, II, 216. Yüklə 3,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|