Elmi redaktorlar amea-nın müxbir üzvləri

111 
 
hazırlanan  sulu  dəmləmə  mədə  soyuqdəymələrində,  diĢ  ağrılarında,  eləcə  də  qankəsici,  ishal, 
ĢiĢlərin, sümüklərdə baĢ verən sızıltıların aradan qaldırılmasında iĢlədilir.  
Kök və kökümsovlarından hazırlanan cövhər müxtəlif diĢ xəstəliklərinin müalicəsində tətbiq 
edilir.  Qankəsici,  yaraların  və  ĢiĢlərin  müalicəsində  isə  bitkinin  yaĢıl  hissəsindən  hazırlanan 
cövhərlərdən istifadə edilir.  
Otundan hazırlanan cövhər və dəmləmə isə babasil ĢiĢlərinin sağaldılmasında iĢlədilir.  
Bitkinin  ən  müsbət  xüsusiyyətlərindən  biri  də  ondan  ibarətdir  ki,  onun  preparatları 
orqanizmdə  baĢ  verən  zəifləĢmiĢ  hüceyrələrin  fəaliyyətini  artırır,  onları  zəhərli  maddələrdən 
təmizləyir, tonusunu qaldırır, stimullaĢdırı təsir göstərir.  
Son  zamanlar  tibb  mütəxəssisləri  bitkinin  farmakoloji  xüsusiyyətlərini  öyrənərək  belə  bir 
nəticəyə gəlmiĢlər ki, insan gördəvərdən hazırlanan preparatlardan uzun müddət istifadə etdikdə heç 
bir mənfi təsir hiss etmir.  Gördəvərdən hazırlanan cövhər və dəmləmələrdən müxtəlif xəstəliklərin 
–  vərəm,  dizenteriya,  xərçəng,  revmatizm,  revmatik  artrit,  artroz,  ostexondroz,  böyrək  daĢlarının 
əridilməsində,  qara  ciyər,  parogentoz,  çətin  sağalan  yaraların,  orqanizmin  təmizlənməsində  və 
immunitetin normaya salınmasında geniĢ istifadə edilir.  
Gördəvərdən müalicə preparatlarının hazırlanması.  
Ürək-damar  xəstəlikləri  və  damar  ağrıları  zamanı.  1  xörək  qaĢığı  doğranmıĢ  kökünü  1 
stəkan qaynar suya töküb 1 saat dəmləyərək süzüb qaranlıq yerdə saxlayın. Aldığınız dəmləmədən 
gündə 3 dəfə, 1 çay qaĢığı qəbul edin. Müalicə kursu bir aydır.  
Gördəvərdən spirtli cövhərin hazırlanması. 50 q qurudulmuĢ və xırdalanmıĢ kök və budaq 
hissəsini 0,5 litr araq və yaxud spirtə töküb 20 gün qaranlıq və soyuq yerdə saxlayın. Sonra spirtli 
cövhəri baĢqa bir qaba tökün. Hazır olmuĢ cövhərdən gündə 3 dəfə, yeməyə 10-15 dəqiqə qalmıĢ 1 
xörək qaĢığı qəbul edin. 1 həftə fasilədən sonra müalicəni davam etdirin.  
Damar ağrıları zamanı. Ġstənilən ölçüdə (məsələn 1 litr həcmində) banka götürüb, 1/3 hissə 
gördəvərin üzərinə araq əlavə edin. Ağzını qapaqla möhkəm bağlayıb, səhər və axĢam çalxalamaqla 
21  gün  qaranlıq  yerdə  saxlayın.  Sonra  cövhəri  süzüb  üzərinə  yeni  gördəvər  və  spirt  əlavə  edib, 
yenidən 3 həftə qaranlıq yerdə saxlayın. Aldığınız cövhərdən səhər və axĢam bir xörək qaĢığı qəbul 
edin. Bundan əlavə axĢamlar ağrıyan nahiyələrə spirtli cövhərdən sürtün.  
Gördəvərdən  mazın  hazırlanması.  Bunu  çox  asanlıqla  ev  Ģəraitində  hazırlamaq 
mümkündür.  Adi  ĢüĢə  banka  götürüb  doğranmıĢ  gördəvər  töküb  üzərinə  zeytun  və  ya  günəbaxan 
yağı  əlavə  edib,  ağzını  parça  ilə  bağlayın.  YaxĢı  olar  ki,  bankanın  ağzını  iplə  bağlayın.  QarıĢığı 
günəĢin qarĢısına qoyub 1 ay saxlayın. Sonra qarıĢığı süzüb azca qızdırın. Donuz piyini qızdırıb isti 
kütlənin üzərinə əlavə edərək qarıĢdırın. Hazır olmuĢ mazdan yaralara, kəsiklərə, əzilmiĢ nahiyələrə 
sürtüb müalicə edin.  
Gördəvərdən  kremlərin  hazırlanması.  Hal-hazırda  gördəvərdən  müxtəlif  tərkibli  çoxsaylı 
krem  növləri  hazırlanır.  Bunlardan  istifadə  etməzdən  əvvəl  onların  hansı  məqsədlər  üçün 
hazırlandığı və orqanizmə təsir mexanizmi barədə məlumat vermək lazımdır.   
Dəri  üçün  krem.  Gördəvərdən  hazırlanan  kremlər  bir  sıra  apteklərdə  satılır.  Bunlardan 
radikulit,  artrit,  revmatizm,  osteoxondroz,  revmatizm,  duz  yığıntıların,  damar  geniĢlənmələri 
zamanı  istifadə  edilir.  Kliniki  təcrübələr  nəticəsində  məlum  olmuĢdur  ki,  gördəvərin  kök  və 
gövdələrindən  hazırlanan  kremlərdən  damar  xəstəliklərinin  müalicəsində  müvəffəqiyyətlə  istifadə 
etmək  olar.  Gördəvər  kremləri  müxtəlif  xammallardan  istifadə  edilməklə  hazırlanır.  Bu  cür 
hazırlanmıĢ kremlər dərinin daha dərin qatlarına sorulur və xəstəliyin tez sağalmasına səbəb olur.  
İzobella  kreminin  hazırlanması.  Bu  kremi  Sibir  həkimləri  iĢləyib  hazırlamıĢlar.  Bu 
kremdən hərəkət orqanlarının və periferik sinir sisteminin müalicəsində istifadə edilir. Krem massaj 
məqsədləri üçün hazırlanmıĢdır. Onun tərkibi suda həll olan bioloji fəal maddələrdən ibarətdir. Bu 
birləĢmələr  müalicəvi  təsirə  malikdir.  Kremlərin  tərkibinə  xlorid,  karbonat  natrium  sulfat  və 
manqan kompleks birləĢmələri, zülal, yüksək poliyarlıq qabiliyyətinə malik oaln lipid birləĢmələri 
və  s.  daxil  edilir.  Ġzobella  kremindən  dəri  xəstəliklərinin  müalicəsində  sürtkü  kimi  istifadə  edilir. 
Ġzobella  kremini  analoqu  Ölü  dənizin  palçıqlarından  hazırlanan  ―BiĢofit‖,  ―Polimineral‖,  ―Doktor 
nature‖ hesab edilir.  
Gördəvər  ekstraktı  ilə  qarışdırılmış  krem-balzamın  hazırlanması.  Apteklərdə  yeni  bir 

---

112 
 
dərman  preparatına  da  rast  gəlmək  olar.  Bu  preparatın  hazırlanmasında  gördəvərin  kök  və 
kökümsovlarından,  həmçinin  iynəyarpaqlı  ağacların  tumurcuqlarından,  Sibir  ağ  Ģamının  cavan 
budaqlarının  qabıqlarının  qarıĢıqlarından  hazırlanır.  Bu  yeni  kremdən  ağrıkəsici,  qantəmizləyici 
vasitə  kimi  istifadə  edilir.  Bundan  baĢqa  krem-balzamdan  revmatizmdə,  sümüklərdə  baĢ  verən 
sızıntıların, ĢiĢlərin və damar ağrılarının aradan qaldırılmasında istifadə edilir.  
“Pələng  kökü”  kreminin  hazırlanması.  Bu  kremin  hazırlanmasında  gördəvər,  atĢabalıdı, 
yovĢan  və  evkalipt  qarıĢığından  istifadə  edilir.  Bu  kremdən  köpmə,  qıcolma,  antibakterial, 
yarasağaldıcı,  qanaxmaların,  əsəb  sızıntılarının  müalicəsində  tətbiq  edilir.  Kremin  tərkibinə  daxil 
edilmiĢ atĢabalıdı soyuqdəymə, qankəsici, ağrıkəsici və qıcolmalara qarĢı,  yovĢan  isə  yuxugətirici 
təsir göstərir.  
Valentina  Dikuel  masaj  balzamının  hazırlanması.  MəĢhur  həkim,  tibb  elmləri  doktoru 
Dikuel  ömrünün  yarısından  çoxunu  hərəkət  orqanlarında  baĢ  verən  nasazlıqların  aradan 
qaldırılmasına  həsr  etmiĢdir.  O,  hərəkət  orqanlarında  baĢ  verən  nasazlıqları  aradan  qaldırmaq 
məqsədilə  yeni  balzam-kremdən  istifadə  edir.  Bu  masaj  kremi  çaqa  ekstraktından,  ayı  və  porsuq 
piyindən,  arı  mumundan,  propolisdən,  arı  çörəyindən,  çaytikanı,  küknar,  zeytun  və  kənaf 
yağlarından,  həmçinin  qızılkök,  çobanyastığı,  dazıotu,  qırmızı  istiot,  evkalipt  yarpaqlarından 
hazırlanan ekstraktların qarıĢıqlarından hazırlanır. Bu preparatlar çox qiymətli olub gözəl müalicəvi 
xüsusiyyətlərə malikdir.  
Xarici nahiyələrdə istifadə olunan emulsiyanın hazırlanması. Orqanizm nahiyələrində baĢ 
verən  müxtəlif  ağrıların  qarĢısının  alınmasında  nəinki  gördəvərdən  hazırlanan  kremlərdən  hətta 
hazırlanan emulsiyalardan da istifadə edilir. Bu emulsiyaları çox asanlıqla hazırlamaq olar. Belə ki, 
110  qram  yaxĢı  xırdalanmıĢ  gördəvər  xammalından  0,5 litr  bitki  yağının  üzərinə töküb,  2-3  həftə 
saxlayın. Sonra tənzifdən süzün. AlınmıĢ yağlı emulsiyadan ağrıyan nahiyələrə sürtün. Emulsiyadan 
dəri altına yığılmıĢ duzların kənar edilməsində, eləcə də tonusartırıcı vasitə kimi istifadə edilir.  
Gördəvərdən gel balzamının hazırlanması. Gördəvərdən hazırlanan preparatların qızıĢdırıcı 
(istilik  törədici)  qabiliyyəti  olduğu  üçün  ondan  soyuqdəymə  zamanı  istifadə  edilir.  Bundan  baĢqa 
preparatın  təsirini  artırmaq  üçün  onun  tərkibinə  qırmızı  istiotun  ekstraktı  əlavə  edilir.  Qırmızı 
bibərin  tərkibində  rutin  vitamini  olduğundan  kapilyarların  divarlarını  möhkəmləndirir,  qanın 
durulmasına kömək etməklə  yanaĢı, trombun əmələ gəlməsi qarĢısını alır. Bundan əlavə gördəvər 
və qırmızı istiotdan hazırlanan gel-balzamın tərkibində efir yağı,  E  vitamini və bir sıra mürəkkəb 
mikroelementlərin  olması  onun  dərinin  dərin  qatlarına  sorulmasına  və  orada istiliyin  yaranmasına 
Ģərait  yaradaraq,  əzələ  və  damar  ağrılarının  aradan  qaldırmaqla  yanaĢı  dərinin  tonusunu  artırır  və 
artıq duzların çıxarılmasına Ģərait yaradır. BaĢqa sözlə gel-balzam radikulit, osteoxondroz və əzələ 
yorğunluqlarını aradan qaldırır.  
Gördəvərdən  şirin  şərbətin  hazırlanması.  Apteklərdə  satılan  bir  sıra  dərman  bitkilərindən 
hazırlanan  preparatlar  uĢaqlar  üçün  nəzərdə  tutulmasına  baxmayaraq,  onlar  bu  dərmanları  qəbul 
etmək  istəmirlər.  Müalicəvi  təsirə  malik  olan  Ģirin  Ģərbəti  isə  həvəslə  qəbul  edirlər.  Bunun  üçün 
əvvəlcədən  hazırlanmıĢ  gördəvər  ekstraktının  tərkibinə  Ģəkər  tozu  və  limon  Ģirəsi  əlavə  edilmiĢ 
preparatlar qatıb müxtəlif uĢaq xəstəliklərinin müalicəsində istifadə edirlər.  
Gördəvərdən fitoçayın hazırlanması. Bu gün siz bir sıra maqazinlərdə müxtəlif bitkilərdən 
hazırlanmıĢ çaylara rast gəlirsiniz. Bunlar müxtəlif otlardan, meyvə və giləmeyvələrdən hazırlanan 
çaylardır. Bu çayların hamısı müalicə məqsədilə hazırlanmıĢdır. Bu çoxsaylı bitki mənsəli çayların 
içərisində gördəvərdən hazırlanan çaylara da rast gələ bilərsiniz.  
Gördəvərdən leykoplastrın hazırlanması. Çin təbabətində gördəvərin kök, kökümsov və ot 
hissəsindən  hazırlanan  leykoplastrlar  sümük  zədələnmələrinin  müalicəsində  geniĢ  istifadə  edilir. 
Çin tibb mütəxəssisləri gördəvərdən hazırlanan ekstraktların tərkibinə bir sıra bioloji aktiv maddələr 
əlavə edib müalicəvi leykoplastrlar hazırlayırlar.  
Gördəvərdən  müalicəvi  poroşokun  hazırlanması.  Gördəvərin  kök  və  kökümsovlardan 
hazırlanan poroĢokları apteklərdə tapmaq çox çətindir. PoroĢokdan müalicə məqsədləri üçün çox az 
istifadə  edilir.  Lakin,  bir  sıra  xəstəliklərin  müalicəsində  iĢlədilir.  Bundan  daxilə  qəbul  edib, 
qıcqırmanın  qarĢısının  alınmasında,  mədə  və  bağırsaqlarda  əmələ  gələn  yaraların  müalicəsində 
istifadə edilir. Gördəvərdən poroĢoku ev Ģəraitində özünüz də asanlıqla hazırlaya bilərsiniz. Belə ki, 

---