15
sıyıq halına salaraq Ģəkər tozu, vanil, duz əlavə edib yenidən xəmirlə qarıĢdırın. Tavanın dibini
yağlayıb orta dərəcəli odun üzərinə qoyub oladini biĢirin.
Sağlamlaşdırıcı təsirə malik banan kreminin hazırlanması. 1
ədəd yumurta, 1
stəkan süd, 2
ədəd orta böyüklükdə banan, limon qabğından hazırlanmıĢ toz, 1 xörək qaĢğı kiĢmiĢ, zövqünüzə
görə Ģəkər tozu götürün.
Yumurta köpük verənə qədər qarıĢdırıb üzərinə ĢirinləĢdirilmiĢ süd, nazik doğranmıĢ banan,
qurudulmuĢ limon qabığı, kiĢmiĢ əlavə edib su hamamında biĢirin. BiĢirməni kütlə qatılaĢana qədər
davam etdirin. Sonra soyudub süfrəyə verin.
Banandan hazırlanan şirin qida. 3 ədəd banan, 4 xörək qaĢığı Ģəkər tozu, 1 stəkan
qaynanmıĢ su, çay qaĢığının 1/4 hissəsi qədər limon turĢusu götürün.
Ġri banan meyvəsini xırda hissələrə doğrayıb üzərinə 2 xörək qaĢığı Ģəkər tozu əlavə edin və
bir cinsli kütlə alınana qədər qarıĢdırın. Sonra stəkanın 3/4 hissəsi qədər su götürüb Ģəkər tozunun
qalan hissəsini əlavə etməklə qaynama həddinə gətirib üzərinə jelatin, limon turĢusu, əzilmiĢ banan
əlavə edib od üzərinə qoyub qarıĢdrra-qarıĢdıra 30-40 dərəcəyə qədər qızdırın. Krem halına düĢəndə
formaya salıb soyuducuda yarım saat saxladıqdan sonra süfrəyə verin.
Banandan yeni il kokteylinin hazırlanması. 2 xörək qaĢığı banandan hazırlanmıĢ likör,
stəkanın 1/2 hissəsi qədər limon qarıĢıqlı kokteyli, yetiĢmiĢ banan, 2 stəkan doğranmıĢ buz parçası,
bir neçə ədəd doğranmıĢ limon dilimi götürün.
Limon qarışığının hazırlanması. Stəkanın 3/4 hissəsi qədər limon Ģirəsi, 6 xörək qaĢığı
Ģəkər tozu, 3 xörək qaĢığı çalınmıĢ köpük formalı yumurta zülalı götürün. QızdırılmıĢ qabın
içərisinə 4 xörək qaĢığı su töküb yavaĢ-yavaĢ Ģəkər tozu əlavə edib qatı Ģərbət alınana qədər biĢirin.
Sonra odun üzərindən götürüb üzərinə limon Ģirəsini, köpükləĢmiĢ yumurta zülalı, banan Ģirəsini,
xırdalanmıĢ banan hissələrini əlavə edin. Qədəhin 2/3 hissəsini buzla doldurub, üzərinə aldığınız
qatı kütləni əlavə edin və üstünü limon dilimləri ilə bəzəyib süfrəyə verin.
SOĞANKĠMĠLƏR – Alliaceae J.Agardh fəsiləsi
Qalib soğan – Allium victorialis L.
Bu hündürlüyü 20-50 sm olub, sarımsaqiyli bitkidir. Çox da böyük olmayan kök
yumrularından 2-3 lansetvari yaĢıl yarpaqlar əmələ gəlir. Xırda, yaĢılımtıl, ağ çiçəkləri, ĢarĢəkilli
çətirdə toplanmıĢdır. Iyun-iyul aylarında çiçək açır. Bitkinin yaĢıl hissəsinin tərkibi çox qiymətli
kimyəvi birləĢmələrlə zəngin olduğundan özünəoxĢar baĢqa növlərindən fərqlənir.
Qalib soğanın tərkibində 1,4% kül, 100-200 mq% C vitamini, 24% zülal, 6,5% sulu
karbohidratlar, 1%-ə qədər sellüloza, 89% su, 0,1% üzvü turĢular, 4 mq% karotin, B vitamini qrupu
aĢkar edilmiĢdir. Bitki salat, ət və balıq xörəklərinə əlavə olunmaqla istifadə edilir.
Azərbaycan ərazisində qalib soğana Quba rayonunda yayılan meĢəlik sahələrdən tutmuĢ
subalp çəmənliklərinə qədər rast gəlmək olar. Bitkiyə dağ çəmənliklərində də təsadüf edilir.
Xalq təbabətində qalib soğandan hazırlanan cövhərdən qızdırma, revmatizm zamanı
kompres kimi istifadə edilir. Bitki çiy halda öskürək, qurd əleyhinə, ateroskleroz, qalxanabənzər
vəzinin xəstəlikləri zamanı və iĢtahanın artırılması məqsədilə yeyilir. Bunun üçün bitkidən turĢuya
və duza qoyulmuĢ halda istifadə etmək olar.
Qalib soğan orqanizmin möhkəmləndirilməsində, soyuqdəymədə, mikrob əleyhinə, tərlədici,
sidikqovucu kimi dizenteriyanın, köpmənin qastroentritin və s. müalicəsində də iĢlədilir.
Qadınlar qalib soğandan trixomonad parazitinin müalicəsində
istifadə edirlər. Bir ədəd soğanaqdan götürüb tənzifə bükür və uĢaqlıq
yoluna qoyub 4-6 saat saxlayırlar. Bitkinin Ģirəsindən qulaq
ağrılarında, irinləmədə damcı kimi istifadə olunur. Suda
durulaĢdırılmıĢ Ģirəsindən göz soyuqdəymələrində yuyucu kimi istifadə
edilir.
Qalib soğandan qocalığın qarĢısının alınmasında istifadə edilir.
Soğanı sıxıb Ģirəsini çıxarın və spirtlə qarıĢdırıb (bunu bitkini əzib spirt
əlavə etməklə də aparmaq olar) 10-12 gün qaranlıq yerdə otaq