Elvin Luku Talk show në peizazhin televiziv shqiptar
xii
edhe për televizionet në treg. Ne kemi mundur të marrim nga "Abacus Research" vetëm një
periudhë të shkurtër kohore me të dhënat e audiencës mbi emisionet talk show në Shqipëri.
Studimi mbi talk show-n si gjini televizive ka patur një ndikim të jashtëzakonshëm në
formimin tim. Kërkimi ka bërë të mundur të njihem në hollësi me historikun e televizionit dhe
këtij zhanri televiziv në SHBA dhe në Shqipëri që nga fillesat, konsolidimi e deri te evoluimi i
këtyre programeve. Gjithashtu kam patur mundësinë të shfletoj një literaturë të pasur me autorë
vendas e të huaj nga fusha e medias vizive e asaj të shkruar, studiues të filozofisë dhe
sociologjisë së komunikimit, të cilët e analizonin talk show-n si gjini nga këndvështrime të
ndryshme. Natyra e këtij studimi ka sjellë nevojën e realizimit dhe ndërthurjes së disa lloje
përqasjesh, si ato historike, krahasuese, cilësore e sasiore duke më shtyrë në hulumtime të
dokumenteve arkivore, intervistave, anketimeve e monitorimit të programeve talk show.
Nga ana tjetër ky studim jo shterues mbi gjininë talk show më ka orientuar drejt kërkimit
të tipologjive të reja të këtij zhanri në Itali, Francë, Spanjë, Britani, Gjermani apo vendet e
Amerikës Latine të cilat ofrojnë elemente specifike që lidhen edhe me kontekstet sociale e
politike. Këto modele mund të jenë shtysa e një botimi të ri në të ardhmen.
Elvin Luku Talk show në peizazhin televiziv shqiptar
xiii
Hyrje
Talk show është një nga gjinitë më të suksesshme televizive në Shqipëri. Ato zënë kohën
më të madhe në programacionet e televizioneve në vend, krahasuar me emisionet e tjera, madje
dhe transmetimet në
prime time. Këto formate trajtojnë në formë bisedash, monologësh,
intervistash apo debati, shpesh herë edhe me nota humori,
temat sociale, politike, ekonomike e
sportive që prekin interesin e gjerë të opinionit publik. Nga ana tjetër, publiku i kërkon dhe i
"konsumon" këto programe. Ai mund të bëhet pjesë e diskutimeve të emisioneve talk show si
audiencë aktive në studio ose jashtë tij, përmes mesazheve në aparatet celularë
dhe rrjeteve
sociale.
Duke parë rëndësinë e këtij zhanri dhe ndikimin e madh në shoqëri,
qëllimi i këtij punimi
me temë "
Talk show në peizazhin televiziv shqiptar" është të evidentojë nivelin e zhvillimit të
këtyre formateve në median
televizive shqiptare, ndikimin e tyre në tregun mediatik,
interaktivitetin me publikun, marrëdhënien me mediat e reja, ndikimin e programeve talk show
në shoqëri dhe zhvillimin e demokracisë. Në këtë pikëpamje kërkimi është një përpjekje për të
sjellë një qasje të re në lëmin e analizave mbi televizionin si media e komunikimit masiv në
vend, duke e parë atë përmes gjinisë talk show.
Deri më tani, autorë e kërkues në Shqipëri kanë kryer analiza për programe të veçantë
variety,
talk apo
reality show, por asnjëherë një kërkim mbi talk show-n si gjini televizive. Këtu qëndron
një tjetër risi e këtij punimi.
Nisur nga qëllimi i studimit janë ngritur disa
pyetje kërkimore, të cilat synojnë të
zbulojnë më shumë rreth gjinisë, historikut të formatit, nivelit në të cilin janë programet talk
show në vend dhe ndikimit të tyre në shoqëri, si:
1.
Çfarë janë programet talk show?
2.
Cilat janë tipologjitë dhe karakteristikat universale të kësaj gjinie?
3.
A ka specifika talk show në Shqipëri dhe cilat janë ato?
4.
Kush janë emisionet e para talk show në Shqipëri, si nisën ato?
5.
Pse programet talk show janë kaq të përhapura në televizionet shqiptare?
6.
Cilat janë arsyet që programet talk show mbulojnë
prime time-in, që është dhe
fasha më e
shtrenjtë në programacionin e televizionit?
7.
Sa fitimprurëse janë këto emisione?
8.
Si qëndron raporti mes gjinisë talk show dhe kanalit televizion?
9.
Çfarë hapësire u krijohet publikut në studio dhe jashtë tij në këto emisione?
10.
Cili është ndikimi i këtyre emisioneve në shoqëri dhe nivelin e demokracisë në vend? A
mund të flasim për teledemokraci?
Këto pyetje kërkimore sollën në formësimin e
hipotezës së kësaj teze doktorate sipas të
cilës,
së pari,
programet talk show sjellin një demokratizim të tematikave dhe të kodeve televizive
të komunikimit duke ndërtuar në mënyrë specifike një hapësirë televizive debati dhe diskutimi,
dialogu dhe bashkëveprimi brenda dhe jashtë studios, mes producentëve dhe të ftuarve, mes
studios dhe publikut të gjerë. Këto teknika të prodhimit televiziv, nga njëra anë, ndërtojnë
emisione të këndshme dhe me shumë interes për publikun dhe, nga ana tjetër, kontribuojnë
ndjeshëm në kulturën e debatit në shoqëri, afrojnë audiencën në forma transparence dhe
provokative, personazhe publike dhe politike, ku moderatori simbolikisht zë vendin dhe
përfaqëson shikuesin, duke e vendosur këtë të fundit përballë përfaqësuesve të elitave. Në këtë