Etnologiya uzb

 
59 
 
1-Ilova (1.1) 
«Etnologiya» fani bo’yicha talabalarni o’zlashtirishlarini baholash mezonlari 
 
№
 
Fanning bo'limi mavzui, ma'ruza rejasi 
Ma`ruza yoki 
seminarga 
ajratilgan soat 
Belgilangan 
ball 
 
1-ORALIQ NAZORAT  
1 
Etnologiyaning  mohiyati  va  asosiy  tushunchalari,  tarixi  va  istiqbol 
ywnalishlari  
2 
3 
2 
Dunyo  xalqlari  va  wzbeklarning  an`anaviy  mashg`ulotlari,  xwjalik 
faoliyati 
2 
3 
3 
Jahon xalqlari klassifikatsiya tamoyillari  
2 
3 
4 
Avstraliya va Okeaniya xalqlari  
2 
3 
5 
Polineziya,  Yangi  Zelandiya,  Melaneziya,  Yangi  Gvineya, 
Mikroneziya xalqlari 
2 
3 
 
JAMI 
10 
15 
 
1-JORIY NAZORAT 
9 
Etnologiyaning  mohiyati  va  asosiy  tushunchalari,  tarixi  va  istiqbol 
ywnalishlari  
2 
3 
10 
Dunyo  xalqlari  va  wzbeklarning  an`anaviy  mashg`ulotlari,  xwjalik 
faoliyati 
2 
3 
11 
Jahon xalqlari klassifikatsiya tamoyillari  
2 
3 
12 
Avstraliya va Okeaniya xalqlari  
2 
4 
 
JAMI
 
8 
13 
 
3-joriy nazorat mustaqil ta`lim topshiriqlari bo`yicha qo`yiladi 
28 
14 
 
 
2-ilova(1.2) 
 
Foydalaniladigan darsliklar va wquv qwllanmlari rwxati: 
Arutyunov S.A. Narodi i kul`turi: razvitie i vzaimodeystvie. - M.: Nauka, 1989.  
Bromley Yu.V. Sovremennie problemi etnografii.-M.: Nauka, 1981. 
Bwriev O., Shoymardonov I., Nasriddinov Q. Wzbek oilasi tarixi. -T.: Wqituvchi, 1995. -128 b. 
Jabborov I.M. Wzbek xalqi etnografiyasi. -T.: Wqituvchi, 1994. 
Jabborov I.M. Jahon etnografiyasi asoslari. -T.: Yangi asr avlodi, 2005. 
Jabborov I.M. Wzbeklarning turmush tarzi.-T.: Wqituvchi, 2003. 
Mastyugina T.M., Perepelkin  L.S. Etnografiya.  Narodi Rossii: istoriya i sovremennoe polojenie. 
M.: TsINO obshestva "Znanie" Rossii, 1997. - 320 s. 
Tishkov V.A. Ocherki teorii i politiki etnichnosti v Rossii. - M.: Russkiy mir, 1997. - 532 s. 
Tokarev S.A. Istoriya zarubejnoy etnografii. - M.: Vissh. shkola, 1978. - 352 s. 
Shoniyozov K. Wzbek xalqining shakllanish jarayoni-T., 2001. 
                                                                                             
                                                                                             
 
                                                                                
 

---

 
60 
 
 
  Vizual materiallar 
                              
                                              3–ilova (1.2)  1-slayd 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
MAVZUNING TAYaNISh IBORALARI 
Melaneziya xalqlari
. 
Unda  200  dan  ortiq  etnoslar  yashaydi.  Tillari 
avstroneziya  tillarida-600  ming,  papuas  tillarida-70  ming 
kishi  sızlashadi.  Melaneziya  xalqlari  kam  sonlidir.  Eng 
yirigi-tolailar-100  mingga  yaqin.  Bu  erda  bir  necha  yuz 
kishidan  iborat  etnoslar  sham  mavjud.  Đrqiy  jishatdan 
Melaneziya  xalqlari  avtsroloid  irqining  melaneziya    tipiga 
oid.  Ular  qoramtir  rang,  qalin  lab,  keng  burun,  nisbatan 
jingalak  sochlari,  ırtacha  keng  yuzlari  bilan  ajralib 
turadilar.  
Melaneziyaliklar 
xıjaligi 
qıl 
deshqonchiligiga 
asoslangan  ziroatchilik  bılib;  yams,  taro,  kokos  palmasi, 
non  daraxti,  banan  etishtirilgan.  Shuningdek  dengiz 
baliqchiligi bilan sham shu\ullanishgan. Baliq ovlashda tır, 
savat,  nayza,  qarmoqlardan  foydalaniladi.  Bazida  ısimlik 
zashridan  sham  foydalanishadi.  Evropaliklar  kelguniga 
qadar chıchqa, it va tovuqlarni boqishgan.  
Mikroneziya xalqlari. 
 
Ular  15  ga  yaqin.  Barchasi  avstroneziya  tillarida 
gaplashgan.  G`arbiy  Avstroneziya  tillarida-chamarro-73 
ming  va  15  ming  belaular  gaplashganlar.  Okeaniya 
gurushini-tungarular 64 ming, truk 35 ming, marshalliklar 
25  ming,  ponapa  20  ming-tashkil  qilgan.Mikroneziyaning 
g`arbiy  va  Sharqiy  qismi  asholisi  irqiy,  til  va  shatto 
madaniy jishatdan farqlanadi.   Asholining 
ananaviy 
xıjaligi  deshqonchilik  va  baliqchilik  bılgan.  Chamorrolar 
Okeaniyada 
yagona-sholi 
etishtiruvchi 
xalqdir. 
Uy 
shayvonlaridan 
it 
va 
tovuqni 
bilaganlar. 
G`arbiy 
Mikroneziya  kulolchiligi  bılsa  Sharqiy  Mikroneziyada 
yotiq dastgoshlarda tıqimachilik bilan shug`ullanishgan.  

---

 
61 
 
 
3–ilova (1.3) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Melaneziya xalqlari xwjaligi turlari haqida malumot  2-slayd 
 
 
 
 
 
 
 
 
Hunarmandchilik. 
 Isimlik  tolalaridan  bıyra,  turli  xaltalar  tıqishgan. 
Faqat Santa-Kruz orolida tıqimachilik bilan tanish bılganlar. 
Daraxt  pıstidan-tapa  tıqiganlar,  ayollar  qisman  kulolchilik 
bilan shug`ullanganlar. Metallni bilishmagan, meshnat va ov 
qurollari  tosh,  chig`anoq,  toshbaqa  pısti,  suyaklardan, 
shayvon  tishlaridan,  yog`och  va  bambukdan  qilingan. 
Toshbolta,  palitsa,  nayza,  kamon,  xanjar  asosiy  qurollar 
shisoblangan.  Asholi  asosan  qishloqlarda  yashab,  ular  katta 
bılmagan. Uylar tıg`ri tırtburchakli. Papuaslarnikiga ıxshash 
uyning  tomi  devorlarini  bosib  osilib  turgan.  Palma,  banan, 
pandaus  yaproqlari  bilan  tomlari  yopilgan.  Devori  bambuk, 
bıyra, ıt-ılanlar, taxtadan qilingan. 
Transport vositalari. 
 
Asosan  qayiqlar  bılib,  Yangi  Gebridda  shozirgacha 
daraxtdan 
ıyib 
yasalgan 
qayiqlardan 
foydalaniladi. 
Shuningdek  katta  taxtalardan  qurilgan  balansirli  qayiqlar 
sham bor. Bazida elkandan sham foydalanishgan.  
Kiyimlari. 
 
Juda  oddiy  bılgan  yoki  umuman  bılmagan.  Borlari 
sham  belbo\cha  va  kichik  yubkalar  bılgan.  Melaneziyada 
sham taqinchoqlar asosan erkaklar
 
bezagi shisoblangan. 
Mavzuni jonlantirish uchun savollar 
1. Polineziyalaiklarning kelib chiqishi?  
2. Antropologik va lingvistik klassifikatsiyasi? 
  3.  Ilk  davlatchilik  shakllanishining  jarayoni?  Ma`naviy  madaniyat.  Qadimgi 
diniy tushunchalar. 
4.  Melaneziya  va  Yangi  Gvineya  orollarida  tub  aholining  joylanishi, 
etnogenezi  va  tarixiy  jarayoni,  Antropologik  va  lingvistik  klassifikatsiyasi. 
Х
alqlarning etnogenezi, аntropologik va lingvistik  klassifikatsiyasi? 
 

---