Əyyub Abasov
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
91 Camal yoluna davam elədi. Qəbiristanın yanından ötüb keçəndə, ölülərə rəhmət oxudu, üzünü Nəbinin başdaşına çevirib dedi: - Allah sənə də rəhmət eləsin, yazıq kişi, min ilin ölülərinə qarışdın getdin… O, yol uzunu Yusifin və Növrəstənin fikrini elədi… Camal zəmiyə çatdı. Dəsmalı qayışdan açdı, çörək qurumasın deyə, bir daşın dibinə qoydu. - Elə bu qıraxdanca başlasam yaxşıdır, - deyə buğdanı biçməyə başladı. Lakin birdən onun qulağına nə isə bir səs gəldi. O, buna əhəmiyyət verməyib işinə davam eləmək istərkən, buğdanın içindən xışıltı eşidildi… Camal o tərəfə, bu tərəfə boylandı, kimsəni görmədi. Camal qəddini düzəldib zəminin içərilərinə sarı yeridi. Nəzərini at dırnaqları altında əzilmiş sünbüllər cəlb elədi. Təəccüblə çiyinlərini çəkərək: - Hansı anasının oğlu, görən, mənim zəmimi öz atına otardıb? – dedi, - daha başına bağ, çəmən qəhəd idi, gərək mən kasıbın taxılını zay eləyəydi… Camal iki-üç addım da atdı, birdən yerində donub qaldı. Üst-başı cırıq-cırıq olmuş, saçları dağılmış Növrəstə dizlərini qucaqlayaraq, başını aşağı salıb oturmuşdu. O, dərin fikir-xəyal içində olduğundan Camalın zəmini yara-yara gəldiyini hiss etmədi. - Növrəstə! Ay qız, sən burda nə qayırırsan? Növrəstə diksinib başını qaldırdı, Camalı qarşısında görcək: - Oy Camal qardaş… - deyə qışqırdı və əllərilə üzünü gizlətdi. Lakin onun solğun üzündəki diş yerləri Camalın gözündən yayınmadı. Heyrətdə qalmış Camal soruşdu: - Ay qız, bu nədir, başına nə iş gəlib? Bir dillən görək axı!.. Növrəstə başına gələnləri ağlaya-ağlaya danışmağa məcbur oldu… Gözünü bir nöqtəyə zilləyib fikrə getmiş Camal köksünü ötürüb dedi: - Bəs bu gecəni elə burda qalmısan?.. - Bu sir-sifətlə, bu üst-başla mən kimin qapısına gedə bilərəm… - Yaxşı, dur gedək evə… - Yox, mən heç kəsin gözünə görünə bilmərəm. - Dur gedək, dur! …Camalla Növrəstə zəmidən yola çıxdılar. Axşamdı. Çox isti və ürək sıxıcı bürkü idi. Kəndlilər biçindən, döyündən və bağ-bostandan qayıtmışdılar. Həyətlərdə qalanmış ocaqlarda tüstü qalxırdı. Yəqin ki, biri xörək bişirir, biri çay qaynadırdı. Camalın arvadı qara damda, Növrəstənin yatağının yanında oturmuşdu. - Qəza adam başına gələr, bacı! Ərin qayıdar, bəydən hayıfını alar, daha fikir eləmə! – deyə Tükəzban Növrəstəyə təsəlli verirdi. Lakin Növrəstə ovunmurdu. - Ərimin qabağına mən bu üzlə necə çıxacağam? Yox, o gələnə kimi özümü öldürəcəyəm! - Ciyərinə güllə dəysin, Baxış bəy! Gör yazığın üzünü necə dişlək-dişlək eləyib e… - deyə, Tükəzban durub bucağa sarı getdi. Çay qoymaq üçün aftafaya su tökdü. 92 Çardaqda tək oturmuş, sanki gəmisi batmış Camal fikirləşirdi: «İndi mən nə eləyim? Kimə bu sirri açım? Baxış bəydən qisas almaq üçün qeyrətli adamlar mənə kömək elərlərmi? Yox, elə lap mən özüm… Qaradan artıq rəng olmaz, daha bəsdir. Qardaşımı öldürdü, özümü döyüb qara tuluq elədi, evimdə qalan, mənə pənah gətirən qaçqın arvadın namusuna əl atdı… Başı papaqlı da buna dözərmi?.. Adam dünyaya bir dəfə gəlib, bir dəfə də gedəcək… Ya öləcəyəm, ya onu sağ qoymayacağam, evini-eşiyini külə döndərəcəyəm, özü də bu gecə! Yox, gecə niyə? Gecə gecdir… Lap elə bu saat!» Camal çarığını geyib aşağı düşdü, evdən kibrit götürmək üçün addımladığı zaman, darvaza döyüldü. O, elə zənn etdi ki, Baxış bəyin nökərlərindəndir, Növrəstənin burda olub-olmadığını bilmək və onu aparmaq üçün gəlib… Camal gedib darvazanı açdı, lakin qarşısında duranın kim olduğunu qaranlıqda seçə bilmədi. - Salaməleyküm! Qonaq istəmirsiniz? Camal onu dərhal səsindən tanıdı: - Şahmərdan! Ə, sənsən? Xoş gəlmisən! Onlar qucaqlaşıb, öpüşdülər. Camal onu çardağa gətirdi. - Tükəzban bacı necədir? Özün də yaxşısanmı? - Sağ ol, pis deyilik… - Mən axı bizimkiləri görmədim. Tövlə bomboşdur. Hara köçüblər? Sağ- salamatdırlarmı? Camal bir qədər karıxdı. Suala birdən cavab verə bilmədi. İlk dəqiqələrdən Şahmərdanı peşman eləməmək, qol-qanadını sındırmamaq üçün gülümsəyərək dedi: - Hə, niyə, nə olub, Allaha şükür… Otur, otur. İstidir. Pencəyini, çəkməni çıxart! Şahmərdan çəkməsini, pencəyini çıxardıb bir tərəfə qoyaraq, dedi: - Doğrudan çox bərk istidir. İstiyə dözmək olar, amma bu yerlərin mığmığasına heç yoxam… - De görək Bakıda nə var, nə yox? Hansı yolla gəldin? Necə gəldin? Nə vaxt gedəcəksən? - Onların hamısını danışacağam. Hələ bir neçə gün bu kənddəyəm. Ancaq mənim gəldiyimi heç kəs bilməsin! Hə, Nəbi dayıgil hardadır? Camal özünü eşitməməzliyə vurub soruşdu: - Comərd qağa, Qiyas niyə gəlmədi? İşə giriblərmi? Qazancları-zadları necədir? Ay səni sağ olasan, niyə xəbərsiz gəlmisən? Axasar haqqı, bilsəydim gəlirsən, əlli verst yolu qabağına gələrdim. - Bəs, axı, kağız yazmışdım ki, gələcəm, Nəbi kişi almayıb? - Hə, alıb, özün də gəldin, çıxdın, lap yaxşı eləmisən… Biz də kəndçiliyimizi eləyirik də… Kənd elə gördüyün kənddir… Biri bir tikə çörək üzünə həsrətdir, biri gündə balıq-plov yeyir… - Mən elə yol uzunu kəndlilərin halını düşünmüşəm. Bir azdan sonra güzəranımız pis olmaz… Mən elə buralarda işləyəcəyəm. Səninlə tez-tez görüşəcəyik. Məndə yaxşı xəbərlər, sözlər var… Bir neçə vaxtdan sonra pristav, naçalnik, bəy-məy olmayacaq… 93 - Hə, başına dönüm, ondan de, ondan!.. - Deyəcəyəm, deyəcəyəm… Yəqin, bizim uşaqlar çox korluq çəkiblər, hə? Sənin canın üçün Camal, kəndə bir az qalmış ürəyim döyünməyə başladı… Ayrılıq pis şeydir… - O, bir az susdu. Sonra: - Ə, olmaya bizimkilərin başlarında bir qəza- qədər var! – deyə Camalın üzünə baxdı… - Mən ölüm, elə iş varsa, açıq de. - Ə, fikrinə başqa şeylər gətirmə. Növrəstə bacı da indi gələr… - Ay Camal, yəqin ki, Növrəstə məndən inciyib. Haqqı da var, cavan adamdır. Mən ona yedirən, geydirən bir ər olmamışam… O yazıq neçə ildir ki, lap nişanlı vaxtından mənim hər əzabıma, ayrılığıma dözüb. Amma, bir dəfə də olsa, üzümə vurmayıb. Ancaq mən də ona etibarlı ər olmuşam. Şahmərdan tərini silmək üçün çevrilib pencəyinin cibindən dəsmal götürəndə, uzaqda bir işıq gördü. Bu Baxış bəyin otağında yanan lampanın işığı idi. Bütün kənd neftsizlikdən qaranlıqda ikən, bəyliyin işığı səhərə kimi sönmürdü. Şahmərdan köksünü ötürüb dedi: - Demək, Camal, Baxış bəy hələ hökmranlığını eləyir!.. Eləsin, amma sən də bil ki, Camal, onların ağalığına, zülmünə az qalıb… - Nə təhər yəni az qalıb, Şahmərdan qağa? Şahmərdan Bakı fəhlələrinin müsavat quruluşu əleyhinə apardıqları mübarizədən danışmağa başladı… Tükəzban gəldi, qonağa «xoş gəldin» elədi. Şahmərdan onun kefini soruşdu… Tükəzban oturmaq istəyəndə, Camal dedi: - Ay qız, oturma, yeri çaydan, çörəkdən qayır. - Tükəzban bacı, bilirəm, burda qənd, çay tapılmır. Xurcunda şirni var… Çıxart apar. - Sağ ol. Tut qurusundan, ərik qurusundan evdə tapılar. Camal Nəbinin ölümünü, Yusifin başqa kənddə nökər olduğunu, yaralandığını, Növrəstənin başına gələn bəlanı daha gizlətmək istəmədi. Hər şeyi yavaş-yavaş Şahmərdana qandırmağa başladı. …Şahmərdanı görəndən sonra, kövrəlmiş Tükəzban evə girdi. Fikir onu götürdü: «Deyim, deməyim? Əri gəlib, arvadından gizlədirik… Niyə? Bunun nə adı var?.. Beş gündən sonra bilməyəcək? İndi bilsə yaxşıdır… Evin dağılsın, balaların yetim qalsın, Baxış bəy! Daha sənin eləmədiyin nə zülm qaldı!.. İndi ər neyləsin, arvad neyləsin?.. Belə də iş olar!.. Ələ alırsan, əl yanır, yerə qoyursan yer…». Tükəzban Növrəstənin yanına gəldi, özünü saxlaya bilməyib qəhərlənə- qəhərlənə bayatı çəkdi: Evimizdə barama, Bax sinəmdə yarama, Könlüm yarı çox istər, Rəqib girib arama… Təzəcə huşa getmiş Növrəstə gözünü açdı. - Tükəzban bacı, sən niyə ağlayırsan?.. - Heç, Növrəstə, heç!.. Şahmərdan… Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|