www.vivo-book.com
140
– Hҽ... nҽ yaman xҽbҽrdi...
– Yaman dedin qoydun. BeĢ-on il idi, qulaqlarımız
dincҽlmiĢdi. Yaman-yaxĢı ġirvanĢaһlar ҽmin-amanlıq binası
qoymuĢdu. Özlҽri camaatın ҽtini yesҽlҽr dҽ, sümüyünü
atmırdılar. Yığıb tikintiyҽ, qalaqurduya aparırdılar bizi.
Amma һeç olmasa dava-qırğın yox idi. Ġndi dava baĢlasa...
– Hҽri, dava baĢlasa camaat gedҽcҽk güdaza.
– Gedҽcҽk dedin qoydun. El-oba quru yurdda qalacaq.
Kimin nҽyinҽ gҽrҽkdi. Öküz paĢanın, çubuğ meĢҽnin.
Qırdırırlar camaatı bir-birinҽ. Axı dili dilimdҽn, qanı
qanımdan qardaĢımı nöĢ qıram, һҽ? Mҽsҽlçün dҽ... Nҽ var,
nҽ var mının babası, onın babasını nҽ vaxtsa öldürüb... Get
tut onun özün öldür dҽ... Camaatı nöĢ qırğına verirsҽn?
– Lap yҽqinin eĢitmisҽn?
– Yҽqindҽn dҽ yҽqindi. Saray meydanında bir mҽrҽkҽ var
idi, gҽl görҽsҽn. Qala qapılarını bҽrkidiblҽr. Heç kimi çölҽ-
bayıra buraxmırlar. Elҽ mҽn dҽ ona görҽ un dalıycan gedҽ
bilmҽdim. Getdim meydana. Gördüm alҽm qarıĢıb bir-
birinҽ. Qasid gҽlib. ġirvanĢaһ Fҽrrux Yasar ġamaxı
tҽrҽflҽrdҽ davadadı. Deyirlҽr, ya yaralanıb, ya da öldürülüb
www.vivo-book.com
141
Cabanıda. Qalada oğlu Ģaһzadҽ Qazi bҽy onun yerini
dolandırırmıĢ. Deyirlҽr, iki gün irҽli nҽ xҽbҽr alıbsa, o da
atasına kömҽyҽ gedib.
– Vuy Allaһ, sҽn saxla. Bҽs onda qalanı...
– Hҽlҽ onu de dҽ!.. Qala qalıb baĢdı-baĢına. Amma,
deyirlҽr, Qazi bҽyin arvadı Sultanım xanım deyib ki, qalanı
özü qoruyacaq, һeç kimi dҽ ҽri gҽlincҽn içҽri buraxmayacaq.
Xırdaxanım fikirli idi. Sultanım xanım sözünҽ ҽһҽmiyyҽt
vermҽdi.
– Kim? Arvad xeylağı?
– Hҽri dҽ. Bizim rҽһmҽtlik ġıx Kҽblҽlinin nҽvҽsi.
Bibixanım vardı ya!.. Onu Ģaһzadҽ Qazi bҽy almıĢdı axı...
EĢitmiĢ olarsan.
– EĢitmiĢҽm, – arvad yenҽ dҽrdli-dҽrdli dillҽndi.
– Hҽri, bax o özü. Ġndi, deyirlҽr, carçı car çҽkҽcҽk.
QoĢunyığdı olacaq.
– Allaһ sҽn saxla! KiĢi, Ģağım da mollaxanadan gҽlmiyib.
Arvadın uĢaq üçün bu yersiz һҽyҽcanı kiĢinin
www.vivo-book.com
142
gülümsҽmҽsinҽ sҽbҽb oldu.
– Ağҽz, day һҽlҽm düĢman gҽlib qapının ağzını
kҽsdirmҽyib ki! Mollaxanadan gҽlincҽn Bibiquluya һeç nҽ
olmaz. Nҽ özünü yeyib tökürsҽn?!
– Sҽn Allaһ bҽsdü, sҽn arın-arxayın otur gözlҽ ki, Ģağım
һaçan özü gҽlҽcҽk?
– Bҽs neynim, ay dindilovun qızı?
– Dur get gҽti Ģağımı mollaxanadan. Bibiqulu gözümün
qabağında olmasa, bağrım çatlar. Barını nҽm yıxar, ananı
qҽm.
Tҽk övladlı ana, tҽk çörҽkli tabağa bҽnzҽr. Tҽk övladlı ana
һҽr Ģeydҽn qorxar, qorxar ki, balasına sҽdҽmҽ toxuna bilҽr.
Gözünün yaĢı qurumaz, ürҽyinin ҽsmҽsi. Nigarançılığının
sonu olmaz. Neynҽyҽsҽn anadı.
** *
Dҽrgaһqulu kiĢinin sözlҽri һҽqiqҽt idi, doğrudan da
www.vivo-book.com
143
Sultanım xanım sarayda tҽk qalmıĢdı. Ġki gün irҽli saraya
gҽlҽn qasid Ҽrdҽbil Ģeyxlҽrinin son yadigarı Ġsmayılın
ġirvana һücumu һaqqında mҽlumat gҽtirmiĢdi: «Yezid
Fҽrrux Yasardan ġeyx Heydҽrin qanını almağa gҽlҽn
qızılbaĢ qoĢunlarının sel kimi axmaqda olduğunu» xҽbҽr
vermiĢdi. Bunu eĢidҽn Qazi bҽy gizlicҽ sarayı tҽrk edib
getmiĢdi. O, yaxın kҽndlҽrdҽn qoĢun toplayıb atasına
yardıma getmҽk istҽyirdi. Ayrılarkҽn Sultanım xanımın
ҽllҽrindҽn tutub demiĢdi:
– Sultanım xanım, ҽzizim, mҽnim saraydan getdiyimi
һҽlҽlik һeç kҽs bilmҽsin. Müxtҽlif bҽһanҽlҽrlҽ otağıma
kimsҽni buraxma, xҽstҽdir de! Nҽ istҽyirsҽn elҽ, amma
Ģҽһҽrin saһibsiz qaldığını bilmҽsinlҽr. – Sonra da
barmağından ġirvanĢaһın davaya gedҽrkҽn ona verdiyi
möһürlü һökm üzüyünü çıxarıb Sultanım xanımın
barmağına keçirmiĢ vҽ ҽlavҽ etmiĢdi: – Bir gҽrҽkli, vacib iĢ
olsa, mҽndҽn xҽbҽr çıxanacan özün ҽncam çҽk. Mҽn bir-iki
günҽ sҽnҽ mҽlum olan yolla özüm qayıdaram, gecikmҽli
olsam, mütlҽq qasid göndҽrҽrҽm.
www.vivo-book.com
144
Sultanım xanım dolmuĢ gözlҽrini ҽrindҽn gizlҽtmҽk üçün
onun köksünҽ yaslanmıĢ, qҽlbindҽ:
Elҽmi sinҽ-sinҽ,
Yar gҽlir sinҽ-sinҽ,
Dünyaya sığmaz baĢım
Sığıbdı sinҽsinҽ, –
deyҽ pıçıldamıĢ, ucadan isҽ soruĢmuĢdu:
– Birdҽn mҽlҽkҽ özü sҽnin xҽstҽ olduğunu eĢidib gҽlsҽ?
– Bacarsan, sakitlҽĢdir, bacarmasan, otağına al, һҽqiqҽti
özün bildiyin kimi eһtiyatla ona xҽbҽr ver. Amma tapĢır ki,
mҽn özüm sҽndҽn belҽ tҽlҽb etmiĢҽm. De ki, sirri heç kimҽ
açmasın, mҽn gҽlincҽn. Bir-iki günҽcҽn özümü sҽnҽ
çatdırram.
Qadın qҽlbi! Falçımıdır? Rҽһmdarmıdır? Nҽdir, ilaһi?
Amma nҽ üçünsҽ mҽnҽ elҽ gҽlir ki, bu son görüĢümüzdür.
Bu vidanın vüsalı olmayacaq. Mҽn sҽndҽn ayrıla bilmirҽm,
qollarından ayrılıb getmҽk istҽyirҽm. Sadaq olub oxlarını
www.vivo-book.com
145
dҽrunuma almaq, çiynindҽn asılıb sҽninlҽ getmҽk istҽyirҽm.
Sҽni bu kandardan kҽnara buraxmaq istҽmirҽm. Heç vaxt
belҽ olmamıĢdım. Heç vaxt dalınca ağlamamıĢdım. Amma
indi göz yaĢlarımı güclҽ saxlayıram. Mҽnҽ nҽ olub? Neyçün
belҽyҽm, ҽzizim, taleyim mҽnim?! Sultanım xanım ҽri ova
gedҽndҽ, һҽrbi mҽĢqlҽrҽ çıxanda, dҽlҽyҽ-nökҽrҽ etibar
etmҽz. Qazi bҽyin sadağına oxları özü doldurar, qılıncını
özü itilҽr, yҽһҽrqaĢı һeybҽçiyҽ yemҽyi özü yığardı. Sultanım
xanım saraydakı birinci qadın idi ki, Ģaһzadҽ arvadı ola-ola
nökҽr-qulluqçu xidmҽtindҽn imtina etmiĢdi. Ҽrinҽ dҽ özü
xidmҽt etmҽkdҽn zövq alır, onunla birgҽ yeyir, at minir,
onunla birlikdҽ һҽrbi mҽĢqlҽrҽ gedirdi. Yayı Gülüstanda, Fit
dağında, Laһıcda keçirdiklҽri vaxt onunla baһҽm ova
çıxırdı. Bu, zҽmanҽsindҽ qҽribҽ görünҽn ünsiyyҽt, iki gҽncin
birgҽ inkiĢafına sҽbҽb olmuĢdu. Özlҽrini iki bҽdҽndҽ bir can
bilirdilҽr.
Qazi bҽy tҽlҽssҽ dҽ Sultanım xanımın qollarını gҽrdҽnindҽn
zorla ayıra bilmҽdi, özünün çҽkilmҽsini gözlҽdi. Ҽslindҽ o
özü dҽ bu nҽvaziĢkar qolların boynundan açılmasını
Dostları ilə paylaş: |