Əzizə Cəfərzadə
Yüklə 2,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
463 һaradandır?»
Kitabxana yerlҽĢҽn otaq daһa böyük idi. Ġçҽrisindҽ divarlar boyu qҽfҽsҽlҽr tavana qҽdҽr qalxmıĢdı. ġaһın kitabxanası mҽĢһur idi. Burada Quranın müxtҽlif, müzҽyyҽn vҽ qҽdim nüsxҽlҽri, Ģҽrһlҽr, һaĢiyҽlҽr, «ġҽrһi-Mҽzaһib», «Үimüzҽc», «Tҽrҽssül», «Mҽzҽmir», Razinin, Ġbn Sinanın, Meybudinin, Ҽbu Reyһan Biruninin, Qara Davudun, Ġbn ҽl Ҽsһrin, Nҽsiminin kitabları, ҼliĢir Nҽvainin, Hüseyn Bayqaranın Sҽmҽrqҽnddҽ tҽzҽ köçürülüb göndҽrilmiĢ divanları, tarixҽ, dilҽ, dinҽ, mҽntiqҽ, nücuma aid müxtҽlif ҽlyazmaları, Hҽbibinin, Füzulinin һҽlҽ divan kimi tҽrtib olunmamıĢ ҽĢarı toplanmıĢdı. Firdovsinin «ġaһnamҽ»sinin, Nizamimin «Xҽmsҽ»sinin isҽ Ģaһın özünҽ mҽxsus nҽqqaĢ vҽ rҽssamlar, xҽttatlar tҽrҽfindҽn qızıl suyu vҽ ҽlvan rҽngli ornamentlҽrlҽ müҽyyҽnlҽĢdirilmiĢ nüsxҽlҽri ayrıca saxlanırdı. ġair, qızın bu Ģeylҽrdҽn baĢ çıxarıb-çıxarmadığının fҽrqinҽ varmadan qiymҽtli divanların һҽr birini ayrıca, ҽzizini oxĢayar kimi ҽlinҽ alıb baxır, yenidҽn eһmalca qaytarıb yerinҽ qoyurdu. Qızın nҽzҽrindҽn qaçmadı; o, burada
www.vivo-book.com
464 һökmdar deyil, ҽsl Ģair idi... Digҽr otaqlarda musiqiĢünaslar, Ģairlҽr, aĢıqlar yerlҽĢirdi. Dal һҽyҽtҽ girҽndҽ, Ģaһın iĢarҽsilҽ bir-birinҽ keçҽn iki böyük otağın qapısı açıldı. Onlar otağa daxil olanda Aytҽkinin ağzı açıla qaldı. Müzҽyyҽn otağın divarları ayna vҽ büllurdan idi. Hansı sҽmtҽ çevrilsҽn öz ҽksini görürdün. Ġkinci otaq bҽzҽkli olsa da daһa sadҽ nҽzҽrҽ çarpırdı. Taxça vҽ camaxadanlarından gümüĢ salmancalı ipҽk pҽrdҽlҽr asılmıĢ bu otağın baĢ tҽrҽfindҽ taxt vҽ xırda tirmҽ örtüklü kürsülҽr, divar boyu ipҽk vҽ mҽxmҽr üzlüklü döĢҽkcҽlҽr, dirsҽkaltılar, püĢtülҽr düzülmüĢdü. ġaһ burada dayandı, bir anlığa taxtın yanındakı kҽtillҽrdҽn birinin üstündҽ ҽylҽĢdi.
– Bu otaqlar ustad Aytҽkinҽ mҽxsusdur, – dedi. – O, burada yaĢayacaq, dincҽlҽcҽk, aynabҽndli otaqlarda isҽ Ģagirdlҽrinҽ öz sҽnҽtini öyrҽdҽcҽkdir.
Aytҽkin ayaq üstҽ, ҽllҽri sinҽsindҽ müntҽzir dayanmıĢdı. Bayaqdan bҽri onları müĢayiҽt edҽn cariyҽlҽr incҽ tҽbҽssümlҽ tҽzҽ xanımlarını seyr edirdilҽr. Bir qҽbilҽnin son www.vivo-book.com
465 yadigarı olan cҽfalar çҽkmiĢ Aytҽkinin saray һҽyatı belҽ baĢladı. ġaһ tez-tez iĢlҽrindҽn, çox sevdiyi balıq vҽ ya pҽlҽng ovundan, sҽfҽrlҽrindҽn macal tapıb onu yoluxurdu. ġagirdlҽrinin mҽĢqlҽrinҽ tamaĢa edirdi. Son iki ildҽ ona atalıq etmiĢ qoca vҽzir dҽ, onun ҽkiz qızları Sҽbinҽ ilҽ Zҽminҽ dҽ Aytҽkini unutmur, ara-sıra rҽqs salonuna gҽlirdilҽr. Zҽminҽ son aylarda niĢanlandığından baĢı toyqabağı һazırlıqlara qarıĢdığı üçün Aytҽkinin yanına Sҽbinҽ daһa çox gҽlir vҽ qızlar bir-birinҽ daһa möһkҽm bağlanmıĢdılar. Elҽ-belҽ buludsuz kimi görünҽn tale göylҽrindҽ bir gün ağlasığmaz bir һadisҽ baĢ verdi. Sakit axan suları lҽpҽlҽndirdi... Mҽnim qҽlbimi dҽ!
... Sҽһҽr cariyҽlҽrdҽn biri ona xҽbҽr vermiĢdi ki, bu axĢam Ģaһ vҽ mҽlҽkҽ Taclı xanım iĢrҽt vҽ Ģeir mҽclisini onun otağında keçirmҽk fikrindҽdirlҽr. Sarayda Ģeir demҽk mҽһarҽti, qabiliyyҽti olan xanımlardan da bir neçҽsi bu
www.vivo-book.com
466 gecҽki iĢrҽtdҽ iĢtirak edҽcҽkdir. Aytҽkin qızlarla bu sҽһҽrki mҽĢğҽlҽlҽrini tez qurtardı, Ģagirdlҽrini azad etdi. Cariyҽlҽr divarları güzgü vҽ büllur parçaları ilҽ bҽzҽdilmiĢ böyük otağa daһa iri, ҽlavҽ qҽndillҽr asdılar, qҽndillҽrin üstünҽ onlarla Ģam qonduruldu. Otağa baĢabaĢ ҽlvan KaĢan, Tҽbriz, ġirvan xalıları döĢҽndi. Mҽxmҽr, zҽrbaft, tirmҽ, «Ġynҽ batmaz-qayçı kҽsmҽz» xaralardan üz çҽkilmiĢ döĢҽklҽr, kimxa püĢtülҽr, nimdar vҽ dirsҽkaltılar düzüldü.
Otaqdan müĢk, gülab, buxur iyi gҽlirdi. Divarlara vurulmuĢ xüsusi qҽndillҽrin ҽlҽ bҽnzҽr çıraqlarında ҽtirli yağa salınmıĢ piltҽlҽr Ģölҽ verdikcҽ divardakı güzgü parçaları min rҽng çalır, orta qҽndillҽrdҽki Ģamlar da bu güzgü parçalarında min-min Ģama çevrilir, inikas edirdi.
Otaq Ģaһanҽ toyxanaya çevrildi. ġaһın istiraһҽti üçün yuxarı baĢda xüsusi iri taxt qoyuldu. Süfrҽlҽr döĢҽndi, zҽrif Ģiraz Ģҽrabı vҽ reyһan, bҽdmüĢk, gülab, narınc, nar Ģҽrbҽtlҽri vҽ ovĢarları dolu çini, gümüĢ vҽ qızıl dolçalar, kuzҽlҽr, ibriqlҽr, mҽzҽ qalanmıĢ nimçҽlҽr, dövrҽlҽr, buludlar, meyvҽ www.vivo-book.com
467 ҽmbizlҽri nurulmuĢ sinilҽr, mҽcmҽilҽr, ol suyu üçün aftafalҽyҽnlҽr, çini, büllur qҽlyanlar gҽtirildi. ġaһın çox sevdiyi ҽtirli «Süneyvaz», «Bozdҽli», «Bilҽrcin», «Ağaxani», «Karrar» yemiĢlҽri, Sҽmҽrqҽnddҽn qurĢun dҽbbҽlҽrdҽ buz içindҽ gҽtirilmiĢ «cҽrco» qovunu ayrıca gümüĢ sinilҽrҽ dilimlҽnmiĢdi. AxĢam namazından bir qҽdҽr keçmiĢ bu gecҽki Ģeir, musiqi vҽ iĢrҽt mҽclisinҽ izin verilmiĢ xanımlardan Caһan xanım, Hҽyat xanım, Zҽminҽ vҽ Sҽbinҽ Ģaһla birlikdҽ otağa daxil oldular. ġeir söylҽmҽkdҽ vҽ һazırcavablıqda saray xanımları içindҽ Ģöһrҽt qazanmıĢ cariyҽ Fҽna da bunların içindҽ idi. O ilkindi çağından gҽlmiĢ, Aytҽkinlҽ birlikdҽ һazırlıqlara nҽzarҽt etmiĢ, Aytҽkinin Ģagirdlҽri içҽrisindҽn bu gecҽki mey maclisindҽ rҽqs etmҽyҽ layiq qızlar seçmiĢdilҽr. Ġndi dҽ qolları sinҽlҽrindҽ çarpazlanmıĢ һalda ҽl-ҽl üstündҽ durub Ģaһın fҽrmanını – mҽclisi baĢlamaq iĢarҽsini gözlҽyirdilҽr.
ġaһ mҽclisin yuxarı baĢında һazırlanmıĢ yerinҽ keçib ҽylҽĢdi. Onun bir tҽrҽfindҽ Ģeir demҽkdҽ Ģöһrҽt qazanmıĢ cariyҽlҽrdҽn Caһan, digҽr tҽrҽfindҽ Hҽyat xanım ҽylҽĢmiĢdi. Yüklə 2,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|