Əzizə Cəfərzadə
Yüklə 2,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.vivo-book.com
468 Onlardan bu tҽrҽfҽ Sҽbinҽ ilҽ Zҽminҽ bacıları vҽ Aytҽkin qҽrar tutmuĢdular. ġaһın arxasında iki yelpazҽzҽn һeykҽl kimi donub durmuĢdu. Biri ağ, biri nubiyalı qara qul idi. Hҽr iki cavan qul bҽdҽnlҽrinҽ һeç bir һҽrҽkҽt vermҽdҽn, yalnız barmaqlarnın xҽfif һҽrҽkҽti ilҽ tovuz lҽlҽyindҽn düzҽlmiĢ ҽlvan yelpazҽni yellҽyirdi.
Qulların boynunda zҽrif, gümüĢ zҽncir, qulaqlarında qulluq tanası sayılan «һeydҽri» sırğa var idi. Elҽ bu zaman yan qapının pҽrdҽlҽri tҽrpҽndi. Bҽydili qҽbilҽsinin ҽn tanınmıĢ ailҽlҽrindҽn sҽkkiz qızın müĢayiҽtilҽ ġaһbanu Taclı xanım otağa daxil oldu. O Ģeir vҽ musiqini sevirdi. Arabir Xorasandan buraya yolu düĢҽndҽ Ģaһın Ģeir mҽclislҽrindҽ bir qonaq kimi iĢtirak edҽr, daһa doğrusu, bircҽ kҽlmҽ danıĢmadan maraqla söz döyüĢünҽ tamaĢa elҽyҽrdi. Taclı xanım Ģaһ tҽrҽfҽ yüngülcҽ baĢ ҽydi, sağ ҽlini sol döĢü üstҽ qoyub xҽfifcҽ gülümsҽdi, keçib Ģaһla qarĢı- qarĢıya onun üçün һazırlanmıĢ yarımtaxt üstündҽ ҽylҽĢdi. Onunla gҽlҽn qızlar da sağ vҽ solunda qҽrar tutdular.
www.vivo-book.com
469 Mҽclisin ayaq tҽrҽfindҽ yerlҽĢҽn sazҽndҽ dҽstҽsinin önündҽ xırda gümüĢ manqalda kömür közҽrirdi. Xanҽndҽ qız ġҽmsiyyҽ incҽ balıq dҽrisi çҽkilmiĢ gümüĢ qumrovlu dҽfini oda tutub qızdırırdı. ġaһın iĢarҽsi ilҽ sazҽndҽlҽr çalmağa baĢladılar. Xanҽndҽ ġҽmsiyyҽ dҽfa çırtmıqlar vura-vura diringҽ tuturdu. Ҽraqın dҽramadi bitincҽ ġҽmsiyyҽ dҽfi çҽnҽsinin altına tutub aramla yellҽyҽ-yellҽyҽ Ģair Xҽtainin ülvi bir mҽhҽbbҽtdҽn söhbҽt açan qҽzҽlini oxumağa baĢladı:
AĢiq oldur kim, sözü canu dililҽ yar bir, Bir durur aĢiq ҽzҽldҽn, sevgili dildar bir.
ġҽmsiyyҽ oxuduqca Aytҽkin onun zҽrif dodaqlarından süzülҽn sözlҽrin mҽnasına dalıb dinlҽyir, mütҽkkҽlҽrҽ yaslanıb mey-mҽzҽ nuĢ elҽyҽn Ģaһı seyr edir vҽ düĢünürdü. «Bҽs özün? AĢiqin bir – vaһid mҽһҽbbҽtindҽn bҽһs edҽn Ģair-padĢaһ, bҽs özün, özün neçҽsini almısan? Taclı, Bҽһruzҽ xanımlar ola-ola indi sağ-solunda ҽylҽĢҽn Caһanla Hҽyata tamaĢa edirsҽn! Gözlҽrini gaһ mҽnҽ, gaһ www.vivo-book.com
470 ġҽmsiyyҽyҽ zillҽyirsҽn? Bҽs bu nҽdi? Ey böyük Ģair! ġair dililҽ bҽĢҽri, ҽzҽli, ҽbҽdi dünya qҽdҽr qoca vҽ cavan mҽһҽbbҽtdҽn, göylҽr qҽdҽr dҽrin sҽdaqҽtdҽn danıĢırsan! PadĢaһ kimi, eһtiras ҽsiri kiĢi kimi, güldҽn-gülҽ qonan pҽrvanҽsҽn. Gaһ bu, gaһ o biri çiçҽyҽ qonursan. Sözünҽmi, özünҽmi inanım?» ġҽmsiyyҽ oxuyurdu.
Ҽһli eĢqin mҽniyi-zatü sifati bir dürur, Adҽmҽ qıl sҽcdҽ zaһid, qılmagil inkar bir.
Pir birdir, sirr bir, iqrar bir, köftar bir, Ġkilik sığmaz onu yolda, sirr ilҽ sirdar bir...
... AtҽĢi-eĢqin tutuĢdurdu vücudum Ģҽһrini Baxaram ki, һur birdir, nur birdir, nar bir.
Sҽdһҽzaran zülm edҽrsҽn, dönmҽzҽm, döndҽrmҽzҽm www.vivo-book.com
471 Yüzümu, ya sözümü, ya gözümü, qҽmxar bir.
Canҽ minnҽtdir nҽ gҽlsҽ qҽm yemҽn, Ģükr eylҽrҽm, Canı verdim, baĢı qoydum, olmuĢam bimar bir...
Ömr birdir, gün bu gündür, yetsҽ dҽm, saҽt demҽz, Baqi olmaz can bu tҽndҽ, fanidir ҽdvar bir.
Sazҽndҽlҽr rҽngҽ keçҽndҽ, ġҽmsiyyҽ dҽfi qaldırıb çırtmaq vurmağa baĢlayanda rubҽru qapı açıldı, zҽrrin geyimli rҽqqasҽlҽr – Aytҽkinin Ģagirdlҽri içҽri girib rҽqsi baĢladılar.
ġaһ isҽ һҽlҽ dҽ muğamın – sözlҽri, bu sözlҽr vaxtilҽ özü tҽrҽfindҽn deyilsҽ dҽ, tҽsiri altında idi. O, baĢını sağa-sola ҽyҽrҽk, rҽqqasҽlҽrҽ o qҽdҽr dҽ nҽzҽr salmadan «Gün bu gündür» deyҽ gaһ Caһanın, gaһ Hҽyat xanımın ҽlindҽn mina ibriqlҽrdҽn gümüĢ piyalҽlҽrҽ süzülҽn qan kimi al, zҽrif Ģiraz Ģҽrabı alıb nuĢ edirdi. ġaһın xasiyyҽtinҽ Taclı da, xanımlar da, rҽqqasҽlҽr dҽ, sazҽndҽlҽr, xidmҽtçilҽr dҽ bҽlҽd idi. Duydular ki, o indi yalnız vҽ yalnız Ģairdir. ġeir demҽk
www.vivo-book.com
472 istҽyir. Musiqi getdikcҽ yavaĢıdı, һҽzin iniltiyҽ çevrildi. Rҽqqasҽ qızlar yerҽ çöküb, ҽlvan xalıların üstünҽ çҽtir kimi yayıldılar vҽ pҽrvanҽlҽr tҽkin yalnız qolları ilҽ sҽssiz qanad çalmağa baĢladılar. Xanımlardan biri bҽdaһҽtҽn deyilҽn Ģeir yarıĢını qızıĢdırmaq üçün üzünü һökmdara tutub dedi: – Qibleyi-alҽm, mҽclisimizin һökmdarı – Ģair sağında, solunda ҽylҽĢҽn xanımlar – Ģair, xidmҽtindҽ duran cariyҽ dҽ Ģairdir. Amma biz Ģeirdҽn mҽһrumuq. Ġcazҽnizlҽ Ģeirҽ baĢlamayaqmı? Tҽklif xanımların һamısının ürҽyindҽn idi, gülümsҽdilҽr: – Doğrudan da, vaxtdır... Gҽlin ĢeirlҽĢҽk.
Tҽklifҽ ҽvvҽlcҽ Ģaһ özü cavab verdi. O gümüĢ piyalҽni qaldırıb baxdı, xeyli ҽlindҽ tutdu, seyr etdi vҽ ilһam çeĢmҽsi açıldı:
NeĢҽstҽҽm be meyane-do delbҽro do delҽm – Ke, meyli-del be ke bҽndҽm dҽr in meyan xҽcilҽm. 42
42 Ġki gözҽlin arasında ҽylҽĢmiĢҽm, ürҽyim ikiyҽ www.vivo-book.com
473 ġaһın cavabını һazırcavablığı ilҽ tanınan, gözҽlliyinҽ qürrҽli, Ģairҽ Caһan xanım verdi:
To padiĢaһe-cҽһani Caһan z dost mҽdeһ – Ke padiĢaһe-caһanra Caһan be kar ayҽd. 43
ġaһ bҽdaһҽtҽn söylҽnҽn misralardan cuĢҽ gҽldi: – Afҽrin! Ҽһsҽn, Caһan! Düzdü, Caһanın padĢaһı Caһanı ҽldҽn vermҽmҽlidir.
Bu sözlҽrlҽ dҽ sağ ҽlinin xҽfif һҽrҽkҽti ilҽ Caһan xanımın çiynini oxĢadı.
bölünüb. Xəcalətəm, bilmirəm ki, meylimi hansına bağlayım.
43
Çünki cahanın padşahınınişinə Cahan yarayar
Yüklə 2,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|