31
qrup oxucular arasında keçirilir. Kitabxanaçı əvvəlcə oxuculara Qarabağ
mövzusu haqqında geniş məlumat verir. Sonra kitabxanaçı yazıçı Cəmil
Əlibəyovun kiçik bir hekayəsini oxucular üçün oxuyur.
Hekayəni təqdim edirik.
Novruz şənliyində iki cavanın qonaqpərvərlik üstündə sözləri çəp
gəlir. Bunlardan biri aranlı imiş, o biri isə dağlı. Hər ikisi öz diyarını
tərifləyir. Bir ahıl kişi də onlara deyir ki, söz güləşdirməyin, dabanınızı
bərkidin, düşün yola. El-el, oba-oba gəzin, görün qonağı harda daha çox
istəyirlər.
Böyüyün sözü haqqın sözüdür. Cavanlar dabanlarını bərkidib yola
düşürlər. Hansı qapını açırlarsa, böyük hörmət görürlər. Otağın işıqlisi,
yatağın yumşağı, xörəyin ləzizi onların olur.
Görürlər ki, yanılıblar. Aranlıların aran, dağlıların dağ qonaqpərvərliyi
var. Cavanlar sevincək evlərinə dönəndə yolları dağlıq yerdən düşür. Biri
deyir: gəl, buranı da sınaqdan keçirək. O biri etiraz edir: abad kənd
tüstüsündən bilinər. Varlılar xəsis olarlar, gəl ovqatımızı təlx eləməyək.
Elə bu vaxt gözlərinə bir çovustan dəyir. Doqqazın başında buxara papaqlı,
eşmə bığlı, təşəxxüslü bir kişi görünür. Ancaq kişi bunlara bir o qədər də
fikir vermir: yanpörtü dayanıb həyətdəkilərə buyurur:
-Ay arvad, qırqovulları pişik aparar, qavlamanı qoy üstünə.
-Ay qız, yerə xalının birini də döşə.
-A gədə, köhlənin arpasına bir ovuc kişmiş qat, sabah cıdıra çıxacam.
Etiraz edən dost dübarə narazılığını bildirir:
-Qırqovulplov xan-bəy xörəyidir. Üzümüzə baxmazlar, pərt olarıq, gəl
yolumuznan çıxaq gedək.
Elə bu vaxt kişi onların başının üstünü alır:
-Ay başınıza dönüm, burda niyə durmusuz? Bu vaxt heç dəyirmandan da
getməzlər İçəri gəlin. Bu ev-eşik qurbandı sizə. Allah qonağısınız, allaha
da qurban olum, qonağına da...
Cavanlar ayaqlarını dəhlizdən içəri qoyan kimi mat qalırlar. Görürlər ki,
bir həsirdir, bir də Məmmədnəsir. Pıçıldaşıb sözləşirlər ki, allah axırından
saxlasın.
Deyib-deyəcəkləri elə bu olur. Ev sahibi ara verir, ev sahibəsi
başlayır. Dil-ağız, söz-söhbət... Qurban olum, başınıza dönüm, qadanızı
alım...Hə bilmirlər süfrə nə vaxt açıldı. Dəri şorunu, darı cadını bir ləzzətlə
32
yeyirlər ki, gəl görəsən. Üstündən də çığırtma gəlir. Sonra da kəklikotu
dəmlənir...
Yatağa girəndə cavanlardan biri deyir: qonaqpərvərliklərinə söz ola
bilməz. Ancaq ya bizi kiməsə oxşadıblar, ya da bizdən keçəcəkləri olacaq.
Gəl, xoruzun üçüncü banı əkilək, yoxsa...
Cavanlar yuxudan ayılanda görürlər ki, obaşdan nədi, gün bir adam
boyu qalxıb. Xəlvətcə həyətdən çıxmaq istəyəndə, ev sahibi şəbbədənxeyir
kəsir qabaqlarını, deyir: nə elədiyinizdi, dünya dağıla buarxmaram sizi.
Uşaq qaymaq dalınca gedib...
-Uşağın toyuna gələk yeməyin dadı duzda, dünyanın dadı gözdədir.
Görüşməyimiz hər şeyə dəydi. Ancaq təvəqqə edirik, bir sirri bizə açasan,
axşamkı o vurhavur, tuthatut nəydi? Qırqovul, xalı, kişmiş...
Ev sahibi gülür:-Ay pir olmuşlar, şirin dilimiz olmasa, bu kasıb komamızın
qapısını kim açar?
-Bəs xoruz banı niyə banlamadı?
-Xoruz...Banladı dayna. Tikəsi ovsanata düşdü... qonaq yedi, şirincə də
yuxuya getdi.
Cavanlar barmaqlarını dişlədilər- hə, yaxşı deyiblər: şirin çörəyin
olmasa da, şirin dilin olsun.
Kitabxanada keçiriləcək tədbirlərdən biri də kitab müzakirəsidir. Bu
tədbir oxucuların ən cox maraq göstərdiyi tədbirlərdən biridir. Tədbirin
maraqlı və yaddaqalan keçməsi üçün kitabxanaçı şair və yazıçılarla yanaşı,
oxucuları, kitabxanaçıları, müəllimləri, qısaca desək, ədəbiyyatsevərləri
tədbirə dəvət edə bilər. Tədbir şair Mirəli Vəkiloğlunun “Soyqırım”
kitabının müzakirəsi ilə başlayır. Tədbirdə kitabın müəllifi Mirəli
Vəkiloğlu da iştirak edir.
Kitabxanaçı şair Mirəli Vəkiloğlunun söylədiyi sitatla tədbiri açıq elan
edir. “Millətini, Vətənini sevmək üçün ilk öncə millətçi olmağı
bacarmaq lazımdır”.
33
(Oxucular səhnəyə daxil olur)
Biz oyaq deyilik, yatmışıq, qardaş,
Ağır günahlara batmışıq qardaş.
Döyüşmək vaxtına çatmışıq, qardaş,
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oğlu!
Ümiddən asılı yaşamaq olmaz.
Torpağı basılı yaşamaq olmaz.
Bu yükü bu qədər daşımaq olmaz.
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oğlu!
Qarabağ yad əldə qan ağlayır, qan,
İndi başdan-başa olubdur talan.
İntiqam vaxtıdır, yetişdi zaman,
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oğlu!
Şuşanın ağrısı canında gərək,
Qubadlı, Zəngilan qanında gərək,
Sən indi Vətənin yanında gərək,
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oğlu!
Füzuli, Kəlbəcər, Cəbrayıl, Laçın,
Ağdam fəryad etdi...Duymadıq ahın,
Bu ahı duymamaq sənin günahın,
34
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oğlu!
Xocalı dərdinə yetər ki dözdük,
Qeyrəti, namusu yüz dəfə çözdük,
İndi irəli dur, sənindir bu yük,
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oglu!
Qoyma anaların gözü yaş olsun!
Döyük meydanında qəlbin daş olsun!
İstərəm bu savaş son savaş olsun!
Oyan, qalx ayağa, sən ey türk oğlu!...
“Soyqırım” poemasından parça dinlənildikdən sonra söz tədbirdə
iştirak edən qonaqlara verilir.
Şair Mirəli Vəkiloğlu...Gec tanıdığımız, amma yaradıcılığını tez
sevdiyimiz şairin söz çələngi o qədər rəngarəngdir ki, orada istədiyin
mövzuda fikir tapa bilərsən. Bu gün yaradıcılığına müraciət etdiyimiz
Mirəli Vəkiloğlunun “Soyqırım” adlı kitabının müzakirəsinə yiğılmışıq.
“Soyqırım” poeması ona görə yüksək qiymətləndirilir ki, sətirdən-
sətrə, səhifədən-səhifəyə keçdikcə Xocalı faciəsinin canlı şahidinə
çevrilir, o agırlığı bütün fəlakəti ilə dərk edirik. Əsərin duyğusal təsiri
odur ki, hər misrası ruhuna hopur, səni öz qoynuna alır və yenidən
düşünməyə təhrik edir.
Bu gün də Azərbaycan həqiqətlərini, bir milyon qaçqını olan
məmləkətin harayını dünyanın bütün dövlətləri olduğu kimi qəbul
etmək istəmirlər. Dünyanı düşünməyə məcbur edənlər isə ölkə
rəhbərlərimiz,
diplomatlarımız,
şairlərimiz,
yazıçılarımız,
ziyalılarımızdır.
Gənc şair Mirəli Vəkiloğlunun iztirab və həsrətdən yoğrulan
poeziyası əslində şeiriyyat deyil, dünyaya, dünyanın dəhşət və
fəlakətlərinə etirazıdı, agrısıdır:
Düşmən yurd yerini gör necə sildi.
Bunu “böyük qardaş” məsləhət bildi.
Dəmir qapı Dərbənd peşkəş edildi,
Bizim faciəmiz ordan başlandı.
Dostları ilə paylaş: |