Fərrux rüSTƏmov tamilla dadaşova ali MƏKTƏb pedaqogikasi

strategiyasım

 

(yunanca 

strateqos,

  stratos  -  qoşun,  aqo  -  aparıram  deməkdir.  İki 

mənada  işlənir.  Birinci,  hərb  sənətinin  tərkib  hissəsi,  onun  ən 

mühüm  sahəsi,  ikinci,  ictimai-siyasi  mübarizəyə  düzgün  və 

perspektiv  (uzaq)  proqnozlara  əsaslanan  rəhbərlik  sənəti) 

müəyyənləşdirməlidir. 

Maraqlıdır 

ki, 

insanın 

və.sivilizasiyanın 

inkişafın 

keyfiyyətcə  yeni  mərhələyə  qalxması  ilə  təkcə  proseslər  deyil, 

anlayışlar da qloballaşır. Bu gün strategiya anlayışı təhsilə də aid 

edilir. Təhsilin inkişaf strategiyası tarixin irəli sürdüyü 

8A  

---

suallara,  planetar  çağırışlara,  dünyanı  bürüyən  təhlükələrə  cavab 

vermək iqtidarında olmalıdır. 

7>/7.y/7 

strategiyası  -

 

təhsil  fəlsəfəsinin  struktur 

elementidir,  onun  qanunlarına  və  prinsiplərinə  istinad  edir,  gənc 

nəslin  müstəqil  həyata  hazırlığının  nəzəriyyəsi  və  praktikası  ilə 

bağlı  məsələləri  əhatə  edir,  təhsilin  tendensiyalarım  etibarlı, 

uzunmüddətli  proqnozlar  əsasında  layihələşdirir.  Təhsilin 

fəlsəfəsinə, 

onun 

konseptual 

müddəalarına 

və 

ümumi 

qanunauyğunluqlarına  dövlət  səviyyəsində  istinad  etmək  -  təhsil 

siyasətidir. 

Siyasət  təhsil  fəlsəfəsinin  dövlətin  idarəetmə  fəaliyyətində 

əxzidir.  Deməli,  təhsil  fəlsəfəsinin  prinsipləri  eyni  zamanda 

dövlətin təhsil strategiyasının prinsipləridir. 

Təhsil  strategiyası  -  dövlət  siyasətinin  son  dərəcə  mühüm 

sferası  olmaqla  və  bilavasitə  dövlət  siyasətinin  məqsədləri  ilə 

müəyyənləşir. Siyasət, təhsil strategiyası qarşısında vəzifələr qoyur, 

strategiya  isə  onları  reallaşdırmağın  yollarını  müəyyənləşdirir, 

həyata 

keçirilməsi 

mexanizmi 

göstərir. 

Təhsilin 

qanunauyğunluqlarına və tendensiyalarına istinad etməklə dövlətin 

yürütdüyü  .siyasət  onun  inkişafının  əsas  istiqamətlərini,  strateji 

məqsədlərini müəyyən edir. 

Strateji  məqsədlər  -  proqnozlaşdırılmış,  uzunmüddətli 

məqsədlərdir. 

Son  illərdə  dünyada  təhsil  sistemini  təkmilləşdirmək 

məqsədilə milli doktrinalar, proqramlar, təhsilin modernləşdirilməsi 

konsepsiyaları  yaranmış,  yeni  təhsil  standartlarının  yaradılması 

ideyası  irəli  sürülmüşdür.  Təhsilin  standartlaşdırılması  və  təhsil 

standartlarının permanent (fransızca 

permanent,

 latınca 

permaneo -

 

qalıram,  davam  edirəm,  fasiləsiz  davam  edən,  daimi  deməkdir) 

modernləşdirilməsi fikri artıq birmənalı şəkildə qəbul edilir. O fikir 

də  mübahisə  doğurmur  ki,  yeni  təhsil  standartları  yalnız  təhsilin 

məzmununun yeniləşdirilməsi əsasında yaradıla bilər. 

Dövlətin  təhsil  strategiyası  reallaşdırılarkən  aşağıdakı 

prinsipial xüsusiyyətlərə (bunu əsas prinsiplər də hesab etmək olar) 

istinad edilməlidir: 

• təhsilin universal və fundamental xarakteri; 

85 

---

•

 

təhsil prosesində şəxsiyyətin fərdiləşdirilməsi və 

sosializasiyası (ictimailəşdirilməsi); 

•

 

təhsilin kompotentliyi (professionallığı və əxlaqiliyi); 

•

 

humanistləşdirmə və humanitarlaşdırma; 

•

 

təhsildə milli və ümumbəşəri dəyərlərin vəhdəti. 

Bu  prinsiplər  biri-birilə  və  təhsil  qanunları