Ali təhsil sistemində
mobütik
(latınca
ınohilis
- mütəhərrik
deməkdir) deyildikdə, sərbəst, çevik hərəkət başa düşülür. Təhsil
alanlar və təhsil verənlər (professor-müəllim heyəti), habelə digər
kadr korpusunun qarşılıqlı əməkdaşlığının və qarşılıqlı öyrənmənin
dərinləşdirilməsini təmin edilməsi məqsədilə, mobillik, başqa sözlə,
sərbəst çevik hərəkət genişləndirilməlidir.
Azərbaycan Respublikası öz müstəqilliyini bərpa etdikdən
sonra ölkəmizdə bir çox xarici Ölkələrin səfirlikləri, daimi
nümayəndəlikləri açılmış, xarici Ölkələrdə isə respublikamızın
diplomatik korpusları fəaliyyətə başlamışdır. Bu da Azərbaycan
vətəndaşlarının xarici ölkələrə getməsi üçün xeyli sadələşdirilmiş
və asanlaşdırılmışdır. Həm də xarici vətəndaşların da
respublikamıza problemsiz gəlməsi üçün real şərait yaradılmış,
sovet dövrünə xas olan «Çin səddi» aradan qaldırılmışdır.
•
Qanunvericilik bazasının yaradılması
Respublikamızda ali təhsil sahəsində Avropa məkanının
norma və standartlarına uyğun yeni qanunvericilik sənədləri
hazırlanmaqdadır. Transmilli qanunvericilik aktları ali təhsildə ən
müasir, mütərəqqi yanaşmalara, yaradıcı münasibətlərə, yeni
pedaqoji təfəkkürə, müasir modellərə və parametrlərə əsaslanır.
•
Doracahrin tanınması
Bu, o deməkdir ki, ali təhsil sistemində dəqiq müqayisə-
edici dərəcələr müəyyənləşdirilməlidir.
Azərbaycanın ali təhsil sistemində artıq bir neçə ildir ki,
təhsili başa çatdıranlara diploma əlavə edilən xüsusi sənəd də
verilir. İşə götürənlər diploma standart formalı əlavələri də qəbul
etməlidirlər. Əlavə sənəd geniş yayılmış Avropa dillərirıin birində
yazılmalıdır.
Ümumavropa standartları müəyyənləşdirildikdən sonra
«Boloniya prosesi»nə qoşulan bütün ölkələr kimi respublikamızda
da ali təhsilin məzmununda «ümumi standartlara riayət olunma»
tələbi əsas götürüləcəkdir.
Sosial deformasiyalar, müasir və proqnozlaşdırılan planetar
təhlükələr, «həyəcan təbilləri» təhsil nəzəriyyəsində və
praktikasında dərin dəyişikliklər etməyi tələb edir. Bunun-
83
hı əlaqədar yeni əsrin təhsil sistemi proqnozlaşdırılmalı, nəzəri
cəhətdən əsaslandırılmalı', təhsil siyasəti və strategiyası
modernləşdirilməlidir. Təhsil sistemində dəyərli nə varsa,
qorunmalı və inkişaf etdirilməli, yeniləşdirilməli, yaxud
dəyişdirilməlidir. Təhsilin inkişaf qanunauyğunluqlarına və
tendensiyalarına əsaslanaraq dövlətin təhsil siyasəti, təhsilə yeni
yanaşma tərzləri müəyyənləşdirilməlidir.
Son dövrlərdə yenilikçi-pedaqoq alimlər tərəfindən onlarla
pedaqoji
sistemlər
təklif
olunmuş,
fəhsilin
yeni-yeni
qanunauyğunluqları müəyyənləşdirilmişdir-*"Bütün bu yeniliklər
aşağıdakı xüsusiyyətləri özündə ehtiva edir:
•
həmin yeniliklər cəmiyyətin tələblərindən irəli gəlmişdir
və pedaqoji ictimaiyyətin situativ reaksiyasının
məhsuludur;
•
pedaqoji nəzəriyyənin kifayət qədər mükəmməl və
əsaslandırılmış olmamasının təzahürüdür;
•
pedaqoji nəzəriyyənin fəlsəfi-metodoloji əsaslarının
kifayət qədər
işlənməməsinin nəticəsidir;
•
vahid konseptual sistemin olmaması - situativ, fraq-
mentar nəzəriyyələrin vəhdətini təmin etməyə, zəngin pedaqoji
təcrübəni formalaşdırmağa imkan vermir;
•
təhsilin biri-birini tamamlayan (biri-birinə zidd olmayan)
kateqoriyalar, qanunauyğunluqlar toplusunun olmaması.
Göstərilən nöqsanları aradan qaldırmadan, təhsilin və təhsil
sisteminin qanunauyğunluqlarını dərk etmədən, mükəmməl
doktrina (elmi, fəlsəfi, siyasi nəzəriyyə) yaratmadan təhsil
sahəsində dövlət siyasətini düzgün formalaşlırmaq mümkün deyil.
Dövlət, hər şeydən əvvəl, təhsil sahəsində öz
Dostları ilə paylaş: