Fikhu'l ebsat
Yüklə 2,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Bu gün dininizi tamamlayıb mükəmməl etdim….». (əl-Maidə 3)
212 81. Abdullah İbn əd-Dəyləmi – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Təcrübəmdən bildiyimə görə dinin yox olması sünnəni tərk etməklə başlanır» 344 . Başqa bir yerdə isə o, demişdir: Bir parçanın süzülməsi kimi, sünnə də yavaş-yavaş unudulacaqdır» 345 . 82. Həsənul Bəsri və Əbu Sufyan – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Uca Allahın: «Sonra səni də dində şəriət sahibi etdik. Sən də o, şəriətə tabe ol…» (əl-Casiyə 18) buyurduğunu: «Sünnə üzrə etdik» deyə açıqlamışlar 346 . 83. İmam Əbu Xatim əl-Hənzəli ər-Razi – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Bidət əhlinin əlaməti rəvayət alimlərinə dil uzatmaqdır. Zındıqların əlaməti isə rəvayət elmi ilə məşğul olanlara Haşaviyə adını vermələridir. Onlar beləliklə rəvayətləri yox etmək istədilər. Cəhmiyənin əlaməti isə Əhli Sünnətə müşəbbih adını vermələridir. Qədəriyənin əlaməti Əhli Sünnətə Cəbriyəçilər adını vermələridir. Murciyənin əlaməti Əhli Sünnətə müxaliflər, nöqsançılar adını vermələridir. Bidət əhlinin əlaməti Əhli Sünnətə Nəvasiv adını vermələridir. Əhli Sünnətə isə yalnız bir ad uyğun düşə bilər. Bütün bu isimlərin onlar haqqında istifadə edilməsinə yer yoxdur» 347 . 84. Əyyub əs-Sahtiyani – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Şübhəsiz ki, bidət əhli sapıq kimsələrdir. Görüşümə görə onlar ancaq Cəhənnəmə gedəcəklər» 348 . 85. Qadi Əbu Yusuf – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Mən Cəhmiyənin, Bidət əhli və Qədəriyəçi olan bir kimsənin arxasında namaz qılmaram» 349 . 344 Darimi 1/45, ibn Vaddah «əl-Bidə» səh 38. 345 İbn Vaddah «əl-Bidə» səh 66. 346 Lələkai 1/69. 347 ər-Razi «Aslus Sünnəti Vatiqadud Din». 348 İbn Batta «əl-İbanə». 213 86. İmam AbdurRahmən İbn Mehdi – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «İnsanlar müxtəlifdir. Bəziləri sünnədə də hədisdə də imamdır. Bəziləri isə təkcə hədisdə imamdırlar. Sünnə və hədisdə imam olan şəxs isə Sufyan əs-Səuridir» 350 . 87. İmam əl-Bərbəhari – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Sən bir kimsənin rəhbərə qarşı bəd dua etdiyini görsən bil ki, o bidət sahibidir. Əgər bir kimsənin rəhbərin islah olması üçün dua etdiyini görsən bir ki, o – Uca Allahın izniylə – sünnətə bağlı bir kimsədir» 351 . 88. Fudeyl İbn İyad – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Əgər mənim qəbul ediləcək bir duam olsaydı bunu mütləq rəhbər üçün ayırardım. Çünki bizlər onların islah olunmaları üçün dua etməklə əmr olunduq, onlara bəd dua etməklə isə qadağan olunduq. İstərsə haqsızlıq etsinlər, istərsə zülm. Çünki onların zülm və haqsızlıqları öz əleyhlərinədir. Salamat olmaları isə həm özlərinə, həm də müsəlmanların lehinədir. Digər tərəfdən onların islah olunmaları ilə ümmət də islah olur. Çünki mənim salehliyim yalnız özümün, başçıların salehliyi isə bütün müsəlmanların xeyrinədir» 352 . 89. Həsənul Bəsri – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: «Onu da bil ki – Allah sənə rəhm etsin – hökmüdarların zülmləri Allahın intiqamlarından bir intiqamdır. Uca Allahın intiqamlarına da qılıncla qarşılıq verilməz. Bu intiqamlar dua, tövbə, Allaha dönüş, günahlardan çəkinmək ilə bir tərəf edilir və silinir. Allahın itiqamı qılıncdan daha da kəskindir» 353 . Başqa bir rəvayətdə: «Həsənul Bəsri – rahmətullahi aleyhi – Həccaca bəd dua edən bir kimsənin 349 Lələkai «Şərhu Usulu Etiqad Əhli Sünnəti vəl Cəmaat». 350 «Cərhu ət-Tədil» 1/118, Lələkai 1/63 müqddimə. 351 «Şərhu Sünnə» s. 116. 352 «Şərhu Sünnə» s. 114, Əbu Nueym «Hiylətul Övliya» 8/91. 353 İbnul Cövzi «Ədəbul Həsənul Bəsri» s. 119. 214 sözlərini eşitdikdə belə demişdir: «Bunu etmə, Allah sənə rəhmət etsin. Əslində bu müsibətlər sizə öz əllərnizlə etdiklərnizdən ötrü gəlmişdir. Biz qorxuruq ki, Həccac əsr edilir və ya ölürsə, meymunlar və donuzlar gəlib sizə rəhbər olurlar» 354 . 90. Abdullah İbn əs-Surri – rahmətullahi aleyhi – deyir ki: “Biz hava əhlinə rədd verməyi Sünnə saymırıq. Lakin biz sünnə sayırıq onlarla söhbət etməkdən uzaq durmağı” 355 . AbdurRahman İbn Mehdidən – rahmətullahi aleyhi – soruşurlar: “Bir nəfər bidət əhlinə rədd üçün kitab yazmışdır”. O: “Nə ilə Rədd etmişdir? Quran və Sünnə ilə?”. Adam: “Xeyr, ağıl və düşüncələrilə” dedi. İmam: “O, sünnədən uzaqlaşmış, bir bidəti başqa bidətlə rədd etmişdir” 356 . İmam Əhməddən – rahmətullahi aleyhi – bidət əhlinə rədd üçün icazə istədilər. İmam: “Biz eşitmiş və görmüşük ki, alimlər bidət və zəlalət əhli ilə münaqişə edib, vaxt keçirməyi qadağan edərdilər. Allahın kitabı və Peyğəmbərimizin Sünnəsində olanla kifayətlənmək, zəlalət və bidət əhlinə rədd üçün onlarla oturmaqdan çəkinmək lazımdır. Həqiqətən onlar səni şübhəyə sala bilər, lakin öz bidətlərində isə əl çəkməzlər. Allahın izni ilə daha yaxşıdır onlardan uzaq olmaq bə onlarla mübahisələrdən qaçmaq” 357 . 91. İbnul Məcisun deyir ki, İmam Malikin – rahmətullahi aleyhi – belə dediyini dinlədim: «Hər kim İslamda gözəl görərək bir bidət ortaya çıxararsa, Muhəmməd – sallallahu aleyhi və səlləm – in risalətinə qarşı xainlik etdiyini iddia etmiş olur. Çünki Uca Allah: «Bu gün dininizi tamamlayıb mükəmməl etdim….». (əl-Maidə 3) deyə buyurdu. Bu baxımdan da o, gün din olmayan heç bir şey bu gün də din olmaz» 358 . 354 İbnul Cövzi «Ədəbul Həsənul Bəsri» s. 119. 355 İbn Batta “İbanə əs-Suğra” 2/365. 356 Suyuti “Mantiq Va əl-Kələm An İlim əl-Kələm” 131. 357 İbn Batta “İbanə əs-Suğra” 1/44. 358 Şatibi «əl-İtisam». Yüklə 2,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|