31
Film Fiction | Dekabr, №4
Hərbi hissədə olarkən niyə cəzalarınızı
yerinə yetirmirdiniz? Asfalt döşəməyə
aparanda etiraz edirdiniz. Razılaşmırdınız
cəzalarınızla.
- Yox. Hərbi hissədə… Belə də ki, indiki
hərbçilər xoşbəxtdirlər. Nə mənada? Onlar
bilirlər ki, kimi qoruyurlar, nə üçün qoruyurlar.
Amma biz bilmirdik. Macarıstanda
demokratiyaya qədər heç qoymurdular
deyəsən ki, harada xidmət eləmisən. Çünki
orada şəhər yazılmır. Bir dənə hərbi hissənin
nömrəsi olur. Mən Macarıstanda xidmət
eləmişəm. İndiki əsgərlər bilirlər ki, anasını,
bacısını, vətənini, torpağını qoruyur və xilas
etməlidir. Bu xoşbəxtlikdir. Biz bilmirdik kimi
xilas eləyirik, kim üçün gedirik. Belə şeyləri
bilmirdik. Hərbi xidmət idi, getdim, elədim,
gəldim. Çox əzab da çəkməmişəm. Deyim ki, ay
məni belə... Əsgərlikdə də bir şey olmayıb.
Qayıtmışam zabit, sonra da leytenant.
Sizinlə birgə tələbəlik illərinə səyahət
edirik. Yadda qalan xatirələrinizdən danışın.
- Bilirsən, Cəmilə, qızım, tələbəlik özü elə
bir xatirədir. Nə bilim, hansını deyim? Tələbəlik
+xatirələr. Orda o qədər hadisələr olub ki.
Tələbə vaxtı sevmişik də, sevilmişik də...
Kiminsə dalınca düşmüşük də, ayağımız kiminsə
dalınca gedəndə sürüşüb, yıxılmışıq da. İndi o
xatirələri danışmaq üçün gərək çarxı fırladaq.
Düzdür, mən heç vaxt danışanda fikirləşmirəm,
belə də ağlımda olur. Amma gərək bunu da
fikirləşim. Çox xatirələr var. Dərsə gecikməyim
də, institutdan qovulmağım da... Bunlar da indi
mənə, necə deyərlər, xoş gəlir. Mən institutdan
neçə dəfə xaric olunmuşam. Kiminsə-sənin kimi
bir qızın tərəfini saxlamışam, kimə görəsə
qapıda gözləmişəm. Elə şeylər kaş indi olaydı.
Sizə yazılan altı yeşik məhəbbət
məktubları var. Niyə saxlamısınız? O vaxtlar
nece sevildiyinizi tez-tez xatırlamaq üçün?
- Altı yeşik hamısı məhəbbət məktubları
deyil. Orada tamaşalardan da çox məktublar
var. Saxlayıram... Qalıb da... Axı o da əziyyət
çəkib.
Bəzən açıb oxuyursunuz?
- Yox vaxt olmur. O da əziyyət çəkib,
ürəyinin ağrısı ilə bir məktub yazıb. Ya
Firəngizlə “Səni axtarıram”, ya başqalarından.
Çoxdu da... Qalıb da onları dərc eləsən üç kitab
çıxar.
İki qızınız var. Amma adətən atalar
oğlan övladı istəyir. Bəs siz necə?...
- Bu Allah payıdı. Belə məsləhət görüb,
belə də verib. Oğlan olsaydı nə edəcəkdi? Oğlan
olub başqa yollara düşüb mənim adımı, az-çox
ad-sanımı yerə vurmaqdansa, qız oturub evdə
də. Qız elə qızdı. Mən 15-20 gündür nasazam-
ömrümdə nasaz olmamışam- görürəm
yanımdadırlar. Amma oğlan olsaydı mənə elə
gəlir deyəcəkdi ki, mən getdim, bir də axşam
gələrəm. Mənə elə gəlir ki, elə olardı. Çünki,
əfsuslar olsun ki, mən özüm də elə olmuşam. Nə
tökərsən aşına, o da çıxar qaşığına.
“Bəyin oğurlanması” filminin çəkilişi
zamanı tibb bacısını meymuna oxşatmısınız.
Buna görə iki gün gipsdə qalmışdınız.
- Hə, hə. O başqa millətdən idi, mən
bilmirdim. Saat 8 olardı. 30 ilə yaxındır bu
hadisənin üstündən keçir. Mən uzanmışam,
zarafatla dedim ki, fərli tibb bacısı gətirərdiniz
də, meymuna oxşayır. Bu da başa düşür sən
demə. Buna görə 2 gün gipsdə qaldım. Düzdü,
qaşındırdı bir az. Sənət belədi də gərək dözəsən.
Hansısa obrazı yaradanda olubmu ki,
öz obrazınıza söz əlavələri edəsiniz?
- Çox... Elə bir obrazım yoxdur ki, orda
mənim sözüm olmasın. İstər Surxayzadə, istərsə
də başqalarında. Düzdür, mən yalan danışan
deyiləm, amma bu obrazdır da. Ola bilsin daha
cox klassikada, “Topal Teymur”da. Orda
artırmaq mümkün deyil. Mən 8 ildir ki, yeganə
dram aktyoruyam ki, opera oynayıram - “Arşın
mal alan”da və s. Bu yaxınlarda getdim
Türkiyəyə, Ankarada Opera Balet Teatrında
oynadım (çətindir opera oynamaq mənim
üçün). İnanmadılar ki, mən dram artistiyəm və
orada da 2 kəlmə əlavə elədim, onların da
xoşuna gəldi.
32
Film Fiction | Dekabr, №4
Siz özünüzü teatrda tamaşaçı
qarşısında yoxsa kamera qarşısında daha
sərbəst hiss edirsiniz?
- İkisində də. Kino belədir də, bir dəfə
çəkilir yaxşı olmur, iki dəfə çəkilir, bir söz
yaddan çıxır üç dəfə... Amma teatr elə deyil. Elə
ki 7 oldu, pərdə açıldı, sən oldun tamaşıçının
yaxşı mənada bir növ qulu. Bir növ qulusan ki,
istəyir ayağın ağrıdı, istər səhər də verilişə
gedim, gərək hamı mənimlə olsun. Onun ona
dəxlisi yoxdur ki, mənə soyuqdu. Əgər Yaşar
yaxşı adamdırsa, öz qədrini biləndirsə özünü
qorusun da. Düzdür? Həmişə deyirlər ki, səni
qoy Allah qorusun. Amma gərək özün də
qoruyasan. Allah deyir ki, mən səni yaratmışam,
sən də özünü qoru da bir az. Mən amma özümə
baxmamışam.
Həm televiziya tamaşalarında, həm
teatrda tamaşaçılar qarşısında, həm də
kinoda çəkilmək sizi yormur ki?
- Yormur. İşləyən adam gərək
yorulmasın. Mən 10 yaşımdan indiyə kimi
səhnədəyəm. Bu il yorğun yox, bir balaca özümü
nasaz hiss elədim, o da məni darıxdırır. Taqsır
özümdə olub. Çünki mən həm özümü
darıxdırıram, iraq səndən, adam xəstə olanda
necə olur, elə bil nəyimsə çatmır. Həm də
qıraqdakı adam lap gic eləyir “Sizə belə
yaraşmır”... Mən bəyəm asta-asta yeriyə
bilmərəm? Mən fikirləşə-fikirləşə gəzə
bilmərəm? Sonra ekranda baxanda deyir ki, siz
xəstə-zad deyilsiniz… Yormur, yorulmağa hələ
çox var.
Yaşar müəllim, həyatınızda elə bir
insan varmı ki, öz sənətinizi ona qurban
verəsiniz?
- Mən sənətimi heç kimə qurban
verməmişəm. Çünki onu qoymayıblar. Belə də
“bir insan” ola bilər mənim ailəm, onlar da
qoymayıblar. Artıq gecdi. Mənə çox böyük
təkliflər var idi. Məni çağırdılar Türkiyəyə dərs
deməyə, amma, mən başqa işlə məşğul ola
bilmərəm. Elə vaxt olmayıb ki, deyim ki,
bezmişəm. Mən təyyarə ilə Mərdəkanın
üstündən keçəndə həmişə gözlərim yaşarıb.
Mən Bakısız... çətin məsələdi. İnanmıram
bundan sonra da.
Arzuları...Yaponiya, Almaniya mənim
haqqımda 3 səhifəlik böyük məqalə çap eləyib.
Bunları öyrənmək lazımdır. Mən indiki filmlərə
baxa bilmirəm. Vururlar, yıxırlar, öldürürlər
adam gecə yata bilmir. Qorxuluqdan yox e,
burda sənət yoxdu. Tək gəlsin, dayansın, məni
düşündürsün. Sənətşünaslıq ən böyük
peşələrdən biridir. Sənin müəllimlərinə, kim ki
sənə dərs deyir, onlara can sağlığı arzu edirəm
və gördün ki, öyrənə bilmirsən, kimisə
aldadırsan, getməyin məsləhətdi. Qızsan otur,
öyrən, 2-3-cü kursda əlin cibində gəzəcəksən. O
gün olsun universiteti qurtaranda gəlib məndən
soruşasan, mən də sənə diplom işində kömək
eliyim.
20 fevral, 2008-ci il.