GəLƏCƏk kadastr sistemiNİn göRÜNÜŞÜ

KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ

 

22

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

    

Şəkil 3.1 

 

 

Şəkil 3.1 

 

KADASTR 2014 

 

Henssenə (1995) görə  aşağıdakı  tərif ancaq mülkiyyətçilik qanunu üzərində qurulmuşdur. Bu 

tərif özəl əmlak qanununun ictimai və ənənəvi aspektləri əsasında müəyyənləşdirilib: 

 

“Kadastr 2014”- ölkə  və ya rayon daxilində  sərhədlərin çəkilməsinə  əsaslanaraq bütün 

qanunlaşdırılmış torpaq sahələri haqqında məlumatların sistemləşdirilmiş  şəkildə 

sıralanmış ictimai siyahısıdır. Belə qanunlaşdırılmış torpaq obyektləri hər obyektə aid 

xüsusi nömrənin və ya adın köməyilə sistemləşdirilmiş  şəkildə eyniləşdirilir. Obyektlərin 

statusu özəl və ya ictimai hüquqla müəyyənləşdirilir. Sərhədlər və fərdi təsvirlərlə birlikdə 

identifikator hər bir obyekt üçün onun tipini, görünüşünü, dəyərini, qanuni 

hüquqları və onların məhdudiyyətlərini göstərir. 

 

Torpaq obyektinin fərdi təsvirinə əlavə kimi “Kadastr 2014” qanunlaşdırılmış torpaq 

obyektləri haqda rəsmi yazıları saxlayır. 

 

“Kadastr 2014” “harada, nə qədər, kim və necə?” suallarına cavab verir. 

 

“Kadastr 2014” ənənəvi “kadastr” və “hüquqların qeydiyyatı” konsepsiyalarını əvəz edə bilər. 

O hərtərəfli işlənmiş torpaq qeydiyyatı sistemini təmsil edir. 

 

 

 

 

Qanun hüquq və 

məhdudiyyətlərin məzmununu 

müəyyən edir 

Qanuna əsasən hüquq və 

məhdiyyətlərin sərhədləri 

müəyyən edilib (adətən xəritədə) 

Hüquq və 

məhdudiyyətlərin

 təsir 

dairəsi

 

Torpağa mülkiyyət hüququ 

torpaq kodeksi ilə 

müəyyənləşdirilir 

 

Mülkiyyətçinin hüquqları 

qüvvədə olan torpaq sahəsi 

Mülkiyyətçinin 

müəyyən edilmiş  

sahəsi

 

Torpaq obyektinə keçid 

Proses 

Nümunə 

---

KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ

 

23

3.3

 

"Kadastr 2014"-ün Xarakteristikaları

 

 

3.3.1

 "

Kadastr 2014"-ün 6 Qaydası

 

 

Mövcud kadastr sisteminə və anket sorğusuna əsaslanaraq işci qrupu yaxın 20 ildə kadastr 

sisteminin inkişafında 6 qaydanı qəbul edib. Bu 6 qayda təyinat və məzmun, təşkilat, xəritələrin 

rolunun dəyişməsi,  texniki inkişaf, özəlləşdirilmə  və kadastr sistemlərinin özünü doğrultması 

məsələlərini əks etdirir. 

Bu qaydalar “Kadastr 2014” sistemini müəyyən etmək üçün əsas olmuşdur. 

 

3.3.2

 

"Kadastr 2014"-ün təyinatı və məzmunu 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

            Şəkil 3.2 

 

“Kadastr 2014” kadastr məlumatlarını ənənəvi kadastrdan daha geniş əhatə etməlidir, çünki 

torpaq ehtiuatları sahəsində vəziyyət xeyli dəyişib. 

 

Torpağa və torpaqdan istifadə hüquqlarına və məhdudiyyətlərə aid ənənəvi qaydalar torpaq 

qanunvericiliyi yaranmamışdan əvvəl mövcud idi. 

 

Hüquqi sistemin işlənməsi zamanı özəl mülk haqqında qanunların üstünlüyü prinsipinə 

əsaslanmaq lazımdır. 

 

Əksər dövlətlərin konstitusiyaları  təsbit edilmiş  vətəndaş hüquqlarına malikdirlər, onların 

arasında əmlak əldə etməyə təminat vardır. Vətəndaş qanunvericiliyi bu zəmanəti təstiq edir və 

açıq prosedurlar təyin edir, institutlar isə vətəndaş hüquqlarını və onların mülkiyyətini qoruyur.  

 

Belə prosedurlardan biri torpağa aid hüquqların qeydiyyatıdır, qeydiyyat mexanizmi isə 

hüquqların qeydiyyatıdır. 

 

mülkiyyət 1

mülkiyyət 2 

mülkiyyət 3 

mülkiyyət 4 

torpaq 

məhdudiyyət A 

məhdudiyyət B 

məhdudiyyət C 

"Kadastr 2014"-də Qayda 1 

“Kadastr 2014” ictimai hüquq və 

məhdudiyyətlər də daxil olmaqla torpağın 

bütün hüquqi vəziyyətini əks etdirəcəkdir!

Şərh: Dünyanın əhalisi artır. Müvafiq 

olaraq torpağa tələbat da artır. Fiziki 

və hüquqi şəxslərin mütləq nəzarəti 

artır və bu, problemə ictimai maraq 

vasitəsilə baş verir. Gələcəyin kadastr 

sistemi torpağın satışı ilə bağlı 

əqdlərin təminatını verməlidir və 

torpaq haqda bütün məlumatdan 

ibarət verilənlər bazasına kütləvi 

çıxışı təmin etməlidir. 

 

 

Nəticə: Yeni tematik model lazımdır. 

Yerölçənlər ictimai hüququ nəzərə 

almalıdırlar. 

 

---