GəLƏCƏk kadastr sistemiNİn göRÜNÜŞÜ
Yüklə 494,19 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.4.3 Daşınmaz əmlakda hüquqların qeydiyyatı
- Torpaq qeydiyyatı sistemində insan və torpaq arasında münasibət
- 3.4.5 Hüquqi müstəqilliyin təyini
- 3.4.6 Sərhədlərin təsbiti sistemi
KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ
33 3.4.3 Daşınmaz əmlakda hüquqların qeydiyyatı Henssen (1995) torpaq sahəsi və sahibkar arasındakı əlaqəni göstərmək üçün şəkil 3.16-dəki təsvirdən istifadə edir.
arasındakı münasibət
ərizəçidir subyekt hüquq hüquqi əlaqə torpaq sahəsi – kadastrda qeydiyyata alınmış torpaq obyekti obyekt
Şəkil 3.16 Bu tərif sənədlərin qeydiyyatı prinsipi adlana bilər. Qanuni ərizəçinin əlində torpağın bir hissəsinin sahibi olduğunu sübut edən sənəd var. Bu sənəd - əqd, qanuni ərizəçiylə rəsmi registrdə qeydiyyata alınan zaman qüvvəyə minir. Sənədlərin qeydiyyat sistemi subyekt-ərizəçi ilə əlaqəlidir.
“Kadastr 2014” kadastr uçotu obyektini mərkəzə qoyur və ona hüquqları müəyyən edir (şəkil 3.17). Torpaq qeydiyyatı sistemində insan və torpaq arasında münasibət
kadastr uçotunun obyekti obyekt hüquq hüquqi əlaqə
ərizəçi subyekt Şəkil 3.17 KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ
34 Belə tərif hüquqların qeydiyyatı prinsipinə uyğundur. Hüquqların qeydiyyatı sistemində sənəd deyil, torpaq sahəsinə hüquqlar qeydiyyata alınır. Sahələrə hüquqlar xatırladıldıqda, mülkiyyət hüquqları torpaq obyektinə nəzərən nisbi tamhüquqlu ərizəçi göstərilməklə qeydiyyata alınır. Mülkiyyət hüququ torpaq münasibətləridir.
İctimai hüquq halında kadastr uçotu obyektinə hüquqların tanınması prosesi ictimai hüquqdan çıxış edərək ictimaiyyətin ərizəsinə görə mülkiyyət hüququnun yaranmasına uyğundur. Ona görə ictimai hüquqlardan irəli gələn hüquqların qeydiyyatını aparmaq sənəd yaratmaqdan daha asandır. Sənədlərin qeydiyyatına mümkün alternativ kimi baxılmamalıdır.
Torpağa ənənəvi hüquqlar üçün adətən hüquq siyasi qərarın nəticəsi kimi yaradılır. Ənənəvi, özəl və ictimai hüquqlar zamanı kadastr uçotu obyektlərilə iş görən “Kadastr 2014” ancaq hüquqların qeydiyyatı prinsipini bilir. Daşınmaz əmlak obyekti, ona olan hüquqlar və qanuni şəxsin ərizəsi qeydiyyata alınır. 3.4.4 Torpaq qeydiyyatının dörd prinsipinə münasibət Torpaq qeydiyyatının Henssen (1995) tərəfindən göstərilmiş 4 prinsipi: ərizə prinsipi, razılaşma prinsipi, hüquqların tanınması (leqallaşdırma) prinsipi və peşəkarlıq prinsipi “Kadastr 2014”-ün mütləq şərtləridir. Bütün demokratik dövlətlərdə ictimai hüquq və məhdudiyyət prosesi bu prinsiplərə əməl edir.
“Kadastr 2014” kadastr uçotunun bütün obyektlərinin əmlak siyahısı (inventarlaşdırma) olaraq bu mühüm prinsipləri özəl və ictimai hüquqda saxlamağa kömək edə bilər. KADASTR 2014 – GƏLƏCƏK KADASTR SİSTEMİNİN GÖRÜNÜŞÜ
35 3.4.5 Hüquqi müstəqilliyin təyini Hüquqi müstəqillik prinsipi “Kadastr 2014”-ün reallaşdırılmasında hakim element ola bilər. Prinsip nəzərdə tutur ki: • Həmin qanuna tabe olan kadastr uçotu obyektləri məhkəmə hökmünün əsas nadir prosedurudur, bir fərdi məlumat qatında yerləşdirilməlidir; • qanunla müəyyən edilmiş hər bir hüququn tanınması prosesi üçün bu prosesin əsasında duran kadastr uçotu obyekti üçün xüsusi məlumat qatı yaradılmışdır.
Beləliklə, “Kadastr 2014” spesifik dövlət və ya rayonun kadastr uçotu obyektləri üçün qanunvericiliyə müvafiq olaraq təşkil olunmuş məlumat modelinə əsaslanır. Hüquqi müstəqilliyə əsaslanmış informasiya sisteminin strukturu şəkil 3.18-də göstərilmişdir. Hüquqi müstəqillik prinsipi Hüquqi məsələlər: Torpaq obyektlərinin sərhədləri: Qanuni ərizəçilər: Ehtiyatların istismarı Lisenziyalı kompaniya Kollektiv torpaq hüquqları Korporasiya Suyun qorunması
Cəmiyyət Ənənəvi hüquqlar
Tayfa, Klan Ətraf mühitin qorunması
Cəmiyyət Torpaqdan istifadə planları Cəmiyyət Daşınmaz əmlak
Özəl mülk sahibkarları Topoqrafiya
Cəmiyyət Təbii ehtiyatlar
Cəmiyyət Təbii torpaq obyektləri
Cəmiyyət Şəkil 3.18
“Kadastr 2014”- kadastr uçotunun müxtəlif kateqoriyalı obyektlərini sənədləşdirən, ümumi sistemdə qanuni ərizəçilərin hüququnu təstiq edən sistemdir.
“Kadastr 2014” sərhədlərin təsbiti sitemi üzərində qurulmuşdur. Bu o deməkdir ki, sərhədlər onların xüsusiyyətlərinin (əlamətlərinin) təsviri ilə deyil, qeodezi çəkilişlərdən alınan koordinatlarla təyin edilmişdir. Təsbit edilmiş sərhədlərin dəqiqliyinin təyini bir tərəfdən sərhədlərdən istifadəçilərin tələbatları, o biri tərəfdən sərhədlərin təyinini mümkün dəqiqliyi ilə müəyyənləşdirilir.
Əmlakın sərhədləri, qayda olaraq, məsələn, qiymətləndirmənin dəyər zonalarının sərhədlərinə nəzərən (çünki müxtəlif dəyərlərin sərhədləri dəqiq təyin edilə bilməz) daha yüksək dəqiqliklə təyin edilmələdir. Yüklə 494,19 Kb. Dostları ilə paylaş:
|