Böyük şəxsiyyətlər bütün dünyaya məxsusdur
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
113 1864-cü ildə Roden heç də tənhalıq həyata keçirməsə də, gənc dərzi qız olan Mari-Roza Byore ilə tanış oldu, qız ondan dörd yaş kiçik idi. Bu tanışlıqdan iki il sonra ona bir oğul – körpə Ogyüstü doğdu. Atası balaca uşaq ilə pis davranırdı. Roza isə özünün bütün qalan ömrü boyu Rodenin sədaqətli partnyoru, bir adamın da əlavə etdiyi kimi, qulu oldu. Bir dəfə özünün də dediyi kimi, xalqdan olan bu qadının ehtiraslı loyallığına belə sözlərlə cavab vermişdi: «Eh, heç nə! Mən heç nə istəmirəm. Mənim vəzifəm ona qayğı göstərməkdir və sona qədər mən bunu edəcəyəm». Bu qadın bütün ömrü boyu ona köməkçi oldu, cavan olanda ona modellik edirdi. Axırda, Rozanın ölümündan bir ay əvvəl onların uzun sürən ittifaqı nikahla qanuniləşdi. Bu qadın Roden üçün çox şey demək idi. Onlar çətin dövrləri birlikdə keçirmişdilər. O, daim bu qadını aldadırdı. Öz ölümünə dörd il qalmış, 1913-cü ildə Roden sevimli rəfiqəsinə yazırdı: «Bunu sənə deməliyəm ki, ağlım böyük Allahın mənə verdiyi bəxşişlə doludur, o vaxtdan ki, səni mənim yanıma qoymuşdur. Bu fikrimi sən öz alicənab ürəyində saxla».Rozanın «Miqnon» kimi erkən heykəltəraşlıq portreti coşğun ruhlu və canlı bir qadını təsvir edir. 114 “Mignon” Rodenin Roza ilə birgə yaşamağa başladığı ildə, bir fotoqraf onu İkinci İmperiyanın ən populyar heykəltəraşı olan Ernest Karrye-Bellyoz ilə tanış etdi. O, müstəsna dərəcədə uğur qazanmış adam idi. Roden onunla işləməyə başladı. Bu vaxt artıq Roden «heykəl düzəltmək üçün, demək olar ki, bir maşın» idi. Hər gün büstlər, ornamentlər, heykəllər, kiçik heykəllər, şamdan, kariatida yaratmaqdan, tunc işləri görməkdən heç də yorulmurdu. Tunc, mərmər, gips, alebastrla yanaşı, o, hər şeyi taraşlayırdı, nəqş edirdi, hər şeyə forma verirdi. Yalnız bu vaxt onun heykəltəraşlıq işinə olan marağı təzələndi və o, bu vaxt XVIII əsrin zövqünün canlanması, bərpa oulnması üçün mühüm bir şəxsiyyətə çevrildi. O, eranın bir sıra mühüm şəxsiyyətləri olan III Napoleonun, Delakruanın portret büstləri ilə qalereyanı təchiz edirdi. Roden Bartlettə demişdi ki, «Mən Bellyozun yanına getməkdə çox xoşbəxtəm, çünki o, məni ornament düzəldəndən fiqurlar 115 düzəldənə çevirdi.» Digər bir vaxtda o, qeyd etmişdi ki, «Karrye-Bellyoz öz qanında XVIII əsrin gözəlliyindən nəyəsə malikdir». Baxmayaraq ki, Roden Bellyoz üçün pis heykəllər düzəldirdi, bununla yanaşı, daim fiqurların kompoziyası barədə düşünürdü və bu, sonralar ona kömək göstərməmiş qalmadı. Bellyoz isə yeri düşdükcə onu tərifləyirdi, həm də nadir hallarda olsa da, hətta onu tənqid edirdi. Roden bilirdi ki, onun işləri Bellyozun xoşuna gəlir. Buna baxmayaraq o, Rodenin maaşını artırmırdı. 1875-ci ildə 35 yaşlı Roden özünün şəxsi ifadə üslubuna başladı. Bu dekorativ tunc heykəlləri tökmək üçün lazım idi. Onun çox saydakı erkən əsərlərinin ayrı-ayrı hissələrindəki üslubuna XVIII əsrin təsiri açıqca hiss olunur. 1876-cı ildə yaratdığı «Kupid», Piqal üslubundakı «Qəfəslə olan uşaq» əsərinin əks-sədasını yada salır. Özünün sonrakı «Minotavr» əsərindəki fiqurlarla o, keçmişin sənətkarlarının yaratdıqları nümunələrdən istifadə edir. O, sonrakı dövrlərdə öz dostu və hamisinin evinin üzgüçülük hovuzu üçün XVIII əsr fransız heykəltəraşlığının nümunəsindən istifadə edərək, çimən qadınların müxtəlif fiqurlarını hazırlamışdı. Roden hansısa bir anda spesifik və müstəsna bir üslubun yaranması fikri ilə razılaşmırdı, onun rəyinə görə, problemlərin həlli hökmən öz yolunu tapır. 1864-cü ildən Roden öz karyerasına başladı və yaradıcılığı ilə öz mülahizəsinin düzgün olduğunu sübut etməyə çalışdı. Lakin onun əsərləri özünə çətinliklə yol tapırdı. O, «Qırılmış burunlu adam» əsərini Salona göndərdi. Lakin rədd cavabı aldı. Həmin ilk illərdə o, müxtəlif üslublar nümayiş etdirdi, onun antik dövrün və XVIII əsrin sənətinə sevgisi həmin əsərlərdə aydın hiss olunurdu. Onun yaşayış şəraiti çətin idi, ancaq o, həyatı sevən və ruhdan düşməyən bir adam idi. Öz əsərləri barədə gənc rəssamların karyeralarının astanasında deyirdi ki, «Mən əsərlərimdə heç vaxt kədərli olmuram. Mən daim onlardan həzz alıram. Mənim sevgim nəhəng ölçülüdür. Mən daim öyrənirəm. Öyrənmək onların hamısını öz ağuşuna alır. Mənim işlərimi görənlər, onların pis olduğunu deyirdilər. Məni həvəsləndirən bir sözü heç vaxt eşitmirdim. Dükan pəncərəsinə qoyduğum terrakotadan olan kiçik baş və fiqurlar heç vaxt satılmırdı. Dünya çox uzağa getdikcə, mən ondan qapalı bir vəziyyətdə qalırdım və ya bilmirdim ki, o, mənim üçün faydalı ola bilər. Mən Salona gedir və orada aparıcı heykəltəraşların əsərlərinə valeh ourdum… Düşünürdüm ki, onlara bərabər olmağa heç vax qadir olmaram. Bütün belə vaxtlarda mən təbiətdən öyrənib işləyirdim. Lakin əllərimi onlarınkı kimi yaxşı edə bilmirdim və başa düşə bilmirdim ki, bu niyə belədir… Təbiətdən nəyisə nəqş etməyi bilmirdim. Mənim düşüncəm yalnız öz modelimi kopiyalamaq idi. Həmin günlərdə Luvrda valeh olduğum tabloların evdə kopiyalarını işləyirdim. Yaddaşım yaxşı olduğuna görə studiyada hazırladığım işlərin çoxu əvvəllər yaratdıqlarımın hər birindən yaxşı idi: Az qaydada laqeyd olurdum, o işlərdən bəziləri qalmalı idi. Mən minlərlə frank pul verərdim ki, həmin fiqurlardan bəzilərinə malik olum. O vaxtdan mən yaxşı dostlarımın qədrini, qiymətini bilməyə başladım, lakin əgər onlardan hətta birinə o vaxt malik olsaydım, bu mənim üçün dünyaya bərabər ola bilərdi. Onda mən bilmirdim ki, Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|