Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi

adabiyotimizni boyitdigina emas, balki adabiy an’analarimiz zaminida
uning o‘zi ham boyidi — o‘zbek romanchiligi dunyoga keldi. Milliy
romanchiligimizning ilk namunasi boMmish « 0 ‘tgan kunlar»dan
boshlab «Otamdan qolgan dalalar»gacha boMgan namunalarida ming
yilliklar bilan oMchanadigan adabiy-madaniy an’analarimiz izlari bor,
shu tufayli ham u o‘zining qiyofasiga ega «o‘zbek romani»dir.

---

Badiiy adabiyotning rivojlanishida adabiy aloqalar katta ahamiyatga
molikdir. Milliy adabiyotlaming o‘zaro aloqasi ularni boyitadi,
rivojlanishiga turtki beradi. Masalan, o‘zbek adabiyoti taraqqiyotiga
uning forsiy adabiyot bilan aloqalari juda katta ta’sir ko‘rsatgan.
Jumladan, forsiy adabiyotda yaratilgan xamsachilik, ruboiynavislik
an’analari o‘zbek adabiyotida davom ettirildi; deyarli barcha mumtoz
shoirlarimiz Hofiz, Sa’diy kabi forsiyzabon ijodkorlardan
ta’sirlandilar, ularni o'zlariga ustoz deb bildilar. Shunga o'xshash,
badiiy adabiyot taraqqiyotida uning boshqa san’at turlari bilan o'zaro
aloqasi ham katta o'rin tutadi (bu haqda ilgari to'xtalganmiz).
Adabiyotshunoslik oldida turgan muhim muammolardan biri
adabiy jarayonni davrlashtirish masalasidir. Bu masalada 
turli
qarashlar mavjud bo'lib, bu turlichalik ikkita asosiy ko'rinishga ega:
birinchi guruh adabiyotni davrlashtirishda ijtimoiy-tarixiy sharoitga
asoslansa, ikkinchi guruh adabiyotni faqat adabiy hodisalar, badiiy-
estetik tamoyillardan kelib chiqqan holda davrlashtirish lozim, deb
hisoblaydi. Bu o'rinda har ikki tomonni ham to'la yoqlash yoki to'la
inkor qilish maqbul emas, aksincha, o'rtaliq mavqeni egallash
to'g'riroq bo'lur edi. Chunki, ijtimoiy-tarixiy sharoitdagi