ƏLİ İldirimoğlu daş yağan gün Redaktor: Nadir Məmmədli
Yüklə 10,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
192 Ə li İld ırı m oğ lu məni bağışlayasınız. Atanız yerində kişiyəm. Son vaxt lar əsəblərim korlanıb. Ona görə məndən inciməyin. Sizin barənizdə məni ayrı cür başa salmışdılar. Mən də hövsələdən çıxdım. İndi hara deyirsiniz gedək. Andranik yumşalıb, atını Daş dəvəyə tərəf sürdü. Armenak da çoban yoldaşlarına tapşırıq verdi ki, sü rünü onların getdiyi tərəfə döndərsinlər, sonra da ala çıqlara dönüb yeməkiçmək gətirsinlər. Daş dəvənin altından qaynayıb çıxan bulaq özözü ilə xəlvətcə danışırmış kimi sakitsakit pıçıldayırdı. Bəlkə də xəfif pıçıltısında kimə isə qarğıyır, kimdənsə gileygüzar eləyir, kimi isə lənətləyirdi. Bu sehrlisirli çeşmə bəlkə də vaxtilə arandan dağa, dağdan arana ağırağır yüklər çəkib aparan, Zəngəzur elobasının dəfi dönəndən sonra daş olmuş dəvənin göz yaşı idi. Bu dağlarda fironluq edən Andranik Poqosyan və onun pişvazında duran çobanlar isə heç nəyin fərqinə varmadan bulağın başında dəstərxan açdılar. Bir göz qırpımında ocaq tüstüləndi, şişlərə kabab çəkildi. Or talığa təzə pendir, isti çörək, zoğal arağı gəldi. Poqos yan arağın spirtlik dərəcəsini yoxlamaq məqsədilə qalın çay stəkanını ağzınacan doldurub çəkdi başına. O, sirsifətini turşudub ağzınıburnunu qırışdıraraq: – Ara, bu, can dərmanıdır. Məssəb haqqı, ölüyə versən dirilər. İrəvanın tərifli konyakı bunun yanında kəllə suyudur, – dedi. – Bundan çox olsaydı, biriki şüşə də Moskvaya göndərərdim, təzə yeznəmə. Ara, sizin başınız xarab olub. Bayaqdan bəri heç biriniz so ruşmursunuz ki, Andranik, neçə gündür görünmürsən. Dağlar səndən ötrü qəribsəyib. Yayın bu cırhacırında Moskvada nə itin azmışdı?! – Mən elə soruşmaq istəyirdim, xeyirdimi? İlingü nün bu vaxtı Moskvaya niyə getmişdin? – Armenak soruşdu. 193 Daş y ağan gün – Ara, Silvanı ərə verirdim. Əvvəlcə mənim razılı ğımı bilmək istəyirdilər. – Andranik əmi, oğulluqızlı olsun. Yeznəniz kim dir?! Ağıllıbaşlı adamdır? Sizin Silvaya layiqdirmi? – Ara, mən pis adama qız verərəm?! Silva Moskva da oxuyur. Bu il ali məktəbi qurtarmalıdır. Maşallah, göz dəyməsin, çox ağıllı, fərasətli qızdır. Yaxşı da oxu yur. Biliyinə söz yoxdur. Onu beş oğula dəyişmərəm. Neçə ildi ki, özü ilə oxuyan bir oğlan ona vurulmuş du, Silvadan əl çəkmirdi. Silva da ataanasından ica zəsiz ona razılıq vermirdi. Bu sirri də ataanasından gizlədirmiş. Hamı bilir ki, mən namuslu adamam! Qı zın nə ixtiyarı var ki, mənim razılığım olmadan, hər gədəgüdəyə söz versin. Silva atasının xasi yyətini yaxşı bilir. Bilir ki, ataanasının razılığı olmadan birinə söz versə, başını kəsərəm. Məni tanıyanlar bilir ki, namuslu qeyrətli adamam. – Andranik Poqosyan bu sözləri dedikcə hərdən yarıbükülü yumruğunu fəxrlə sinə sinə vururdu. – Mənə teleqram göndərmişdi. Getdim Moskvaya. Silva ilə söhbət etdim, nişanlısı ilə tanış oldum. Boylubuxunlu, abırlı, qoçaq oğlandır. Ondan xoşum gəldi. Razılıq verdim. Oğlanın atası ilə məslə hətləşib kəbin kəsdirdik. Yüngülvarı yığıncaq eləyib qızı köçürtdüm. Ancaq əsas toyları burada olacaq. Sizə də deyəcəyəm. Gərək yaxşıyaxşı oynayasınız. Armenak sevincək dilləndi: – Andranik dayı, toy üçün iki erkək bizdə, – dedi. – Haçan, hara deyirsən, göndərək. Zoğal arağı da ki öz yerində. Nə qədər desən, gözümüz üstə... Andranik Poqosyan Armenakın sözündən məm nun oldu. Çobanlara təşəkkür edib, stəkanlara araq süzərək: – Bunu içək bizim Silvanın ailə xoşbəxtliyi şərəfinə! 194 Ə li İld ırı m oğ lu Nəcəf geri çəkilib: – Məni bağışlayın, – dedi. – Hələ indiyəcən dilimə içki vurmamışam. Süfrə yoldaşları bu barədə Nəcəfi təkid etmədilər. Onlar bir ağızdan: – Silvanın sağlığına, – deyib, araq dolu stəkanları cingildətdilər. Andranik üzünü Armenakla Akopa tutub erməni dilində: – Ara, türk arağın ləzzətini nə bilir?! O vaxt Azər baycan kəndlərini yandırıbdağıdanda hansı küpün ağzını açırdıq, içindən yağ, doşab, ət qovurması çıxır dı. O boyda kəndlərdə əlimizə bir qram araq, çaxır keçmədi. Onlarınkı yaşamaqdı?! – Andranik bu sözləri ermənicə deyirdi ki, Nəcəf başa düşməsin. – Ona görə də haqlı yerə uşaqlıböyüklü qabağımıza keçəni qırır dıq. Ən çox cavanları, uşaqları öldürürdük ki, həmin qırğının şahidi qalmasın, yekəlib ağlı kəsəndə bizdən qisas almaq niyyətinə düşməsinlər. Bəli, bəli, siz belə şeyləri bilməzsiniz. Əvvəlcə uşaqların, körpələrin, ca vanların kökü kəsilməlidir ki, sonra dirçəlib başımıza bəla açmasınlar. Mən ağıllı adamam. Uzağı görürəm, gələcəyi fikirləşirəm. Hər adamın başı mənimki kimi işləmir. Mən adını daşıdığım Andranikdən, Nijdeh dən, Drodan, Hamazasdan dərs almışam. Bilirəm müsəl manlara necə divan tutmaq lazımdır. Onlarla bizimki qiyamətə qədər tutmaz. Bax, biz burda araq vururuq, kef eləyirik, o Nəcəfdinədi, türk gədəsi, ya xasını kənara çəkib. Bizə qoşulmaq istəmir. Onlar do nuz əti yemirlər, ancaq biz yeyirik. Bir sözlə, müsəl manlarla biz ayrıayrı əqidəli adamlarıq. Mən namus lu adam olduğum üçün bunları dərk edirəm. Sən Ar menakla Akopun kəlləsi yoxdur. Olsa da içi boşdur. 195 Daş y ağan gün Yoxsa bu türkü qoltuğunuza alıb yanınıza salmazsı nız. Mən! – O, döşünə döydü. – Mən olsam, bu xəlvət dərələrin birində onun başını çoxdan əkmişdim. Çün ki namuslu adamam. Siz Armenakla Akop o barədə mənə çata bilməzsiniz. Çünki mən namuslu adamam. Müsəlmanlar gözümün düşmənidir. Namuslu erməni mənim kimi olar. Bu alapaça madyanı görürsünüz? – O, kənarda bağlanmış atı göstərdi. – O vaxt müsəl manların üstünə hücum çəkəndə Hasan, Əliqulu, Do butlu, Sofulu... kəndlərindən neçəneçə at ilxısı gətir mişik. (Nəcəf başa düşdü ki, Andranik qəsdənmi və ya yadından çıxdığına görəmi, Həsənlini Hasan de yirdi.) Bu madyan həmin atların cinsindəndir. Yola çıxanda bir at qabağa buraxmaz. Həm də yük götürən dir. Qaçarağına da söz yoxdur. Ona görə də həmin il xıdan olan atın nəslini kəsmirəm. Doğub törədikcə qulununu götürüb saxlayıram. Bu madyan beşinci, ya da altıncı nəsildəndir. Rəngi, görkəmi əsla dəyişməyib. Müsəlman atı olsa da, tayıbərabəri yoxdur... Andranik üzünü yana çevirib, kənarda söykədiyi qoşalülə tüfəngə işarə etdi: – O qoşalüləni də Həsən kəndində bir evdən götür müşəm, – dedi. – Divara vurulmuş xalçanın üstündən asılmışdı. Gördüm yaxşı tüfəngdi, götürdüm. İçi bo şuydu. Patronlarını hara qoymuşdularsa, tapa bil mə dim. Evin içində nə varıdı, yığışdırdıq, sonra binaya od vurub, sahiblərini arvadlıuşaqlı qırdıq. Evin sahi bi hündür boylu bir kişiydi. Əlinə girəvə düşsəydi, indi tüfəngin qırmalarını qarnıma doldurub, məni məhv eləmişdi. Ancaq kəndə qəfil girdiyimiz üçün, əllərini tərpətməyə imkan vermədik. Haa... Yaxşı tüfəngdi. Mənə qismətimiş. Teztez silib yağlıyıram, qoymuram pas atsın. Rayonun milis nəçənniyi bir Yüklə 10,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|