ƏLİ İldirimoğlu daş yağan gün Redaktor: Nadir Məmmədli
Yüklə 10,49 Kb. Pdf görüntüsü
|
196 Ə li İld ırı m oğ lu dəfə gördü, ağzı açıq qaldı. Qoşalüləyə yaman tamah salmışdı. Yalvardı ki, Andranik, əvəzinə iki tüfəng ve rim, dəyişək. Razı olmadım. Üstündə pul da verirdi. Dedim ki, olmaz. Ona müsəlmanların qanı bulaşıb, yadigar saxlayıram. Nəçənnik gördü məni yola gətirə bilmir, axır ki, yaxamdan əl çəkdi... Andranik içki havasına çinədanında nə var açıbtö kürdü. Nəcəf onun dediklərini başa düşsə də, özünü bilməzliyə vurub hesabı içəri verirdi. Hasanlı, alapaça kəlmələrini eşidəndə, elə bil başına ildırım çaxdı. Onun yaralı qəlbində amansız bir qəzəb alovlandı. Hirsindən gözlərinə qaranlıq çökdü. Özündən asılı olma yaraq, dəyənəyinə əl atıb dağbəyinin başını iki yerə bölmək istədi. Ancaq özünü güclə saxlayıb, hirsini cilovladı. Və daxilən düşündü: – Tələsmə, Nəcəf! Tələsmə! Mikayıl əmin həmişə deyir ki, tələsən təndirə düşər. Hövsələn olsun. İndi Andranik Poqosyana bir balaca əl qaldır san, uduzarsan. Tək Andranikin öhdə sindən gəlmək asandır. Ancaq bərk ayaqda erməni ermə ninin tərəfini verməz. Akopla Armenak sənnən nə qədər dost, yaxın olsalar da, Andranikə qahmar durarlar. Əmin Mikayıl demişkən, qoyun quzusunun ayağını basmaz. Unutma ki, Andranik Poqosyanla əlbə yaxa olsan, dost bildiyin Akopla Armenak onun tərəfinə keçəcək. Ona görə də ağlın olsun, Nəcəf, xam iş tutma. Qoy Andranik zoğal arağından vurub istə diyi qədər çərənləsin. Hövsələni bas, gözlə, haçan məqamı gəlsə, türk qanına susayan bu cəlladla hesabı çürüdərsən. Ovu bərəsində vurarlar. İndi Andranikə baş qoşub, onunla kəlləkəlləyə gəlsən, uduzarsan, təklənib güdaza gedərsən. Hirsin, hikkən öz başında çatlayar. Kənarda hörüklənmiş alapaça madyan öz aləmin dəydi. Çiçəkli otlardan qırpaqırpa, uzun quyruğu ilə 197 Daş y ağan gün yancaqlarını döyəcləyib sağrısına, paçasının arasına, yalbirçəyinə daraşan milçəkləri qovurdu. Andranik Poqosyandan Hasan kəlməsini eşidəndə at devikib boynunu şax tutdu, qulaqlarını şəklədi, səkil ayağın dakı hörüyü dartıb qırmaq istədi. Uzaqlara baxıb kiş nədi. Bu dilsizağızsız heyvan sanki dağbəyinin de dik lərini şüurlu məxluq kimi anlayıb başa düşürdü və əlacı olsaydı, ayağındakı hörüyü qırıb dördnala doğma Həsənliyə, elinəobasına doğru çapardı, ilxısı na qovuşardı. Alapaça madyanın gözlənilməz şıltaqlı ğı Andranik Poqosyanı təəccübləndirdi və üzünü Ar menaka tutaraq: – Ara, mənim bu atımın yenə dəliliyi tutub, – dedi. – Onun hörüyünü dəyişin, sakitləşməsə, biriki şallaq çəkin, ağlı gəlsin başına. Yəqin mozalanzad sancdı. Yoxsa bu cür şıltaqlıq eləyən deyil. Armenak yerindən tərpənincə Nəcəf cəld ayağa qalxıb alapaça madyanın noxtasından yapışdı. Atın yalbirçəyinə nəvazişlə əl gəzdirdi. Nəmlənmiş gözlə rinin pılçığını təmizlədi. Alapaça madyan doğma sa hibini tapıbmış kimi, Nəcəfin boyunboğazını qoxula dı. Alapaça madyanın kövşən ətirli nəfəsi Nəcəfin sifətinə dəyəndə Köhnə Həsənlinin xarabalıqları, on bir evli Təzə Həsənlinin birbirindən aralı olan koma ları gəlib durdu gözünün qabağında. Onu boğan qəhəri dağıtmaq üçün alabəzək tütəyinə əl atmaq istədi. An caq gördü ki, yeri deyil, fikrindən daşındı. Həsənli at larının cinsindən olan alapaça madyanla, yetim Nəcəf sanki birbirini elə indicə tapmışdı. Yetim Nəcəf ya zıqyazıq atın qulağına pıçıldadı: – Ey Allahın dilsizağızsız heyvanı, ikimiz də bir dərddəyik, – dedi. – Sən ilxından didərgin düşmüsən, mən Köhnə Həsənlinin xarabalıqlarında uyuyan 198 Ə li İld ırı m oğ lu qəbir siz ataanamı, bacıqardaşlarımı itirmişəm. İki miz də həm xoşbəxtik, həm də bədbəxt. Xoşbəxtik, ona görə ki, kürreyiərzin səfalı guşəsində ömür sürü rük, bədbəxtik, ona görə ki, Andraniklərlə qonşu ol muşuq. Nələr çəkdiyini bilirəm. Bizim elobada heç vaxt atı üzü yoxuşa çapmazlar. İndi isə bu min bir sifətin sahibi olan Andranikin səni, ağzını yoxuşa sa lıb, insafsızcasına şallaqlayaşallaqlaya çapdığını gö rən də qəlbim qan ağlayır. Biləndə ki, Həsənli cinsin dənsən, dırnağımdan tutmuş, başımın tüklərinə qədər bədənim əsdi. Yetim Nəci alapaça madyanın qulağına çox şey pı çıldayardı. Ancaq imkan yox idi. At, yetim Nəcəfi başa düşürmüş kimi, onun gözündə bir neçə damcı yaş gilələndi. Nəcəf köynəyinin qolu ilə alapaça madya nın göz yaşlarını sildi. Yetim Nəcəflə alapaçanın görüşdüyü anlarda Daş dəvə də tilsimdən xilas olub dilə gəlmək istədi. Onları əhatə edən bakirə dağlar, doğmaların görüşündən mütəəssir olubmuş kimi, nisgilli insanla ata, Daş dəvəyə, gözü yaşlı çeşməyə kədərlə baxırdılar. Yan yörədə sürünən dumançən də bu mənhus mənzərəyə tab gətirmirmiş kimi uzaqlara, lap uzaqlara çəkilirdi. – Ara, türk balası! Atı burax, gəl! Araq içməsən də, söhbətimizə qulaq as. – Andranik Poqosyanın sərxoş səsi Nəcəfi daxili sarsıntılardan ayırdı. Nəcəf axırıncı dəfə alapaça madyanın yalbirçəyinə sığal çəkib, geri döndü. Aradan on illər keçsə də, yəqin ki, alapaça madyanın qanı çəkirdi. Həmkəndlisini qoxulayanda, Nəcəfin canına, qanına hopmuş Həsənli torpağının rayihəsini duyurdu. Andranik Poqosyan təəccüblə: 199 Daş y ağan gün – Ara, Armenak, – dedi, – baxırsız da, mənim atım bu türk dığasını görəndə quzuya dönür. Akop: – Andranik əmi, Nəcəf atın dilini bilir. Ona görə də alapaça madyan onu yaxına buraxır, sözünə baxır, – cavab verdi. Andranik: – Ara, siz hələ cahılsınız. Malheyvandan başqa heç nədən başınız çıxmır, – dedi. – Çox şey var ki, siz onu bilmirsiniz. Üçtəpə, Qanlıca, Tağ yurd... görürsü nüz, hamısı azərbaycanlı adlarıdır. Bunlar dünənəcən azərbaycanlıların olub. İndi bizim əlimizdədir. Kimin hesabına?! Andranikin! Ona görə də hamımız Andra nik Ozanyana, ondan dərs alan ermənilərə borcluyuq. Onların sayəsində təkcə bu dağlar yox, gördüyünüz bütün Sisyan elobası ermənilərin ixtiyarına keçib. Gərək Andranikin qədrini bilək. Uşaqlarımızı da bə lək də başa salaq ki, Andranik Ozanyan kimdir? Əgər onun şərəfinə bir stəkan içməsək, Andranikin ruhu bizdən inciyər. Armenakla Akop başlarının hərəkəti ilə dağbəyinin dediklərini təsdiqləyib, stəkanlarını onun stəkanına vurdular. Andranik çal düşmüş bığlarının ucunu eşəeşə Nəcəfə tərəf çöndü və bu dəfə Azərbaycan dilində: – Ara, Nacap! – Bəli. – Ara, səni ki belə görürəm, çoban olsan da, ağlına var, – dedi. – Erməni qızını almaq fikrinə düşməkdə pərəsətlisən. Bizim qızların yerini verən olmaz. Bizə ki, yeznə olubsan, bir söz deyacağam. Karapet adlı bir qonşum var. Özü də çox yeyibiçən, kepkom adam dır. O gün olmaz ki, araqdançaxırdan içməsin. İçmə Yüklə 10,49 Kb. Dostları ilə paylaş:
|