Elmi redaktorlar: Əziz Məmmədov
Yüklə 6,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Tullantdardan istifadə üçün məqsədli vəsait yığımları sistemi
- Ekologiya sahəsindəki əsas marketinq üsulları.
- Risk analizi və riskin müasir konsepsiyası. Riskin kəmiyyətcə, miqdarca qiymətləndirilməsi
haqqına bərabər olsun. Hər hansı bir resursun istifadəçisi bu istifadəyə görə (əldə etdiyi xammal, elektrik enerjisi və s. ödəmələr kimi) bir sıra ödəmələr həyata keçirir, inzibati xərclərin təmin olunması xarakteri daşıyan
edilir. Təşkilatın fəaliyyət güçünə uyğun tullantıların həcminə görə tətbiq olunan digər ödəmələr isə icazə və lisenziyaların verilməsi xərclərini ödəyir. Bu ödəmələr ümumilikdə ətraf təbii mühitin çirkləndirilməsi zamanı tətbiq edilən ödəmələrdən azdır və təşkilatın mühitə atdığı tullantıların miqdarına demək olar ki, təsir göstənuir. Subsidiyalar çirkləndirici təşkilatlarda öz tulantılarmı azaltdığına görə verilən xüsusi ödəmə növüdür. Bu subsidiyalar içərisində investisiya vergi kreditləri, azaldılmış faiz dərəcəsinə malik istiqrazlar, istiqraz zəmanətləri, təbiəti mühafizə yönümlü avadanlıqların sürətli amortizasiya təminatı və s. ən geniş yayılmış subsidiya fomıalarıdır. Ətraf təbii mühitə mülkiyyət hüququ bütövlükdə cəmiyyətə məxsus olduğundan çirkləndirici şirkət ətraf təbii mühitə qarşı pis əməlinə görə cəmiyyət qarşısında məcburi cavabdehlik daşımalıdır. Tullantdardan istifadə üçün məqsədli vəsait yığımları sistemi (girov) istehlakçılan əlavə xərclərin həyata keçirilməsinə sövq etmək məqsədilə istifadə olunur. Gələcək çirklənmələrə səbəb olacaq istənilən malı alan anda müəyyən məbləğ tutulur, tullantının qaytarılması vaxtı isə müəyyən faiz əlavəsi ilə geri qaytarılır (elektrik batareyası, dəmir bankalı içkilər, istifadə olunmuş maşın yağları, ozondağıdıcı maddələrin resiklizasiyası və s.). informasiya sistemləri tam infonnasiyanm təminatı və onunla sərbəst tanış olmaq imkanı əldə etmək məqsədi daşıyır. Əgər şirkət bütün infomıasiyam təqdim edirsə, istehlakçılar və ya yaxın ərazidəki sakinlər çirklənmənin miqyası, yaxud hazırlanmış məhsuldakı zərərli maddələr haqqında məlumatlanırlar. Məlumatlanma (antireklam) məhsula olan təlabata təsir göstərərək çirklənmənin azalmasını, uyğun resursun və ya texnologiyanın istifadəsini təmin edir. Ekologiya sahəsindəki əsas marketinq üsulları. Ekoloji problemlərin həlli zamanı tətbiq edilən kompleks marketinq tədbirləri sistemi aşağıdakı tərkib hissələrdən ibarətdir:
təsərrüfat kommersiya mexanizmi; • ictimai-hüquqi mexanizm; • marketinq -idarəetmə mexanizmi; • məhsulun layihə işləri səviyyəsində (elmi-tədqiqat və smaq- konstruktor layihələri) hazırlanması zamanı normativ -texniki şərtlər;
marketinq-miksin tərkib hissəsi olan inforaıasiya təminatı; 597 • istehsal-malın hərəkəti-istehlak zənciri də daxil olmaqla marketinq strukturunun dəyişdirilməsi;
ekoloji ekspertiza (dövlət, elmi, ictimai, kommersiya). Burada mütləq ekoloji problemin həlli zamanı effektiv nəticələr verən bazar münasibətlərindən istifadə etmək lazımdır. Bunlar təbii ehtiyatlara (torpaq. Yerin təki, su, meşə və digər bitkilər, heyvanat aləmi və s. və təbii ətraf mühitin çirkləndirməyə (tullantılar, axmtılar və s.) görə ödəmə, ekoloji vergitutma, təbiətdən istifadə sahəsindəki kreditlər, büdcədənkənar ekoloji fondlar, banklar və ekoloji sığorta sistemindən ibarətdir (V. Məmmədov, E.Yusifov, 2014).
insan və ətraf mühit üçün potensial neqativ təsirlərin ölçüsünün hesablanması, eləcə də hazırda və gələcəkdə onların baş verməsi ehtimalın fəsaddan ibarətdir. Risk analizi prosesləri və onun idarə edilməsi strategiyasının hazırlanması zamanı aşağıdakılara istinad olunur:
böyük sənaye rayonlarında və ərazilərində əhalinin sağlamlığı və ərazilərində əhalinin sağlamlığı və ətraf mühit üçün mövcud rsiklərin ekspertizası və prioritet risklərin müəyyən olunması; • əhali və ətraf mühit üçün inteqral risklərin aşağıdakı prinsiplərə əsaslanan idarəetmə strategiyasının hazırlanması;
regionda əhalinin sağlamlığı və ətraf mühit üçün bütün risk mənbələrinin identifıkasiyası;
əhalinin sağlamlığı və ətraf mühit üçün dəyən zərərlərin ölçüsü nəzərə alınmaqla risk mənbələrinin analizi və ranjırovkası;
analizin nəticəsinə əsaslanaraq faktiki və gözlənilən risklərin azaldılmasının səmərəliliyi üçün məqsədyönlü təkliflərin hazırlanması və icra olunması; • regionda sosial faktorlann, sənaye və təbii xarakterli risklərin kompleks idarəetmə sisteminin yaradılması nəzərə alınmaq şərtilə maddi xərclərin optimallaşdırılması; • regionun sənayesinin inkişafı strategiyasının planlaşdırılması zamana əhalinin təhlükəsizliyi və ətraf mühitin mühafizəsinin təmin olunması üzrə tədbirlərin optimallaşdıniması və proqnozlaşdıniması; • təhlükəli və zərərli maddələrin və materialların daşınmasının optimallaşdırılması;
ətraf mühitə neqativ təsir göstərən istehsal sahələrinin lisenziyalaşdıniması;
Yüklə 6,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|