M I l L i k I t a b X a n a
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 402
dünya miqyasında böyük filosof kimi, dünyaya, dünya mədəniyyətinə, elminə böyük töhfələr vermiş mütəfəkkir kimi qeyd edilməsi vəzifəsi qarşıya qoyuldu və keçirildi. О qeyd edirdi ki, biz Füzulini təkcə «Leyli və Məcnun» poemasının müəllifi kimi yox, dünya miqyaslı filosof kimi, böyük alim kimi dünyaya tanıtmalıyıq. Nəsiminin 600 illik yubileyi qeyd ediləndə dünyada böyük əks-səda doğurmuşdu. Azərbaycanı yüksək səviyyədə dünyada tanıtmışdı. Bu fakt da maraqlıdır ki, yalnız 600 ildən sonra Nəsiminin Hələb şəhərində məzarı tapıldı. Azərbaycanın böyük filosofu, şairi, dramaturqu Hüseyn Cavidin cənazəsi Heydər Əliyevin rəhbərliyi və təşkilatçılığı ilə Sibirdən öz vətəninə Naxçıvana gətirildi. Hələ 1981-ci ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası MK-sı Hüseyn Cavidin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında qərar qəbul etmişdi. Qərarın həyata keçirilməsi 10 il gecikdirildisə də, yenə məhz Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Hüseyn Cavid yubileyi geniş qeyd edildi. Naxçıvanda qəbirüstü memorial kompleks tikildi, Bakıda böyük abidəsi qoyuldu və ev muzeyi açıldı. Azərbaycan Respublikası Prezidenti dünya şöhrətli adamların tanıtdırılmasına olduqca böyük əhəmiyyət verirdi. О hesab edirdi ki, Azərbaycan xalqına mənsub olan şəxsiyyətləri dünya ictimaiyyətinə, elminə, dünya mədəniyyətinə tanıtmaq, şübhəsiz ki, xalqımızın hörmətini qaldırmaq deməkdir. 1
Heydər Əliyev Cavidin Şərqin Şekspiri adlandırılmasına yüksək qiymət verirdi. Eyni zamanda qeyd edirdi ki, onu, bəlkə də, Höte ilə müqayisə etmək düzgün olardı. Əsərlərindəki fəlsəfı fikirlərinə görə, ola bilsin, Cavid Şekspirdən də yüksək səviyyəyə qalxmış sənətkardır. Hüseyn Cavidin «İblis» əsəri heç də Hötenin «Faust»undan geri qalmır. Ancaq biz belə inciləri lazımi qədər qiymətləndirə bilmirik». 2
potensialımıza əsaslanaraq elm, mədəniyyət, incəsənət işçiləri qarşı-
1 Heydər Əliyev. Müstəqilliyimiz əbədidir. I kitab. Bakı, 1997, səh.157 2
Yenə orada, səh. 160
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 403
müstəqilliyimizin mühüm nailiyyəti hesab edirdi. Heydər Əliyev zəngin tarixə malik olan və böyük estetik, mənəvi təsiri olan Azərbaycan musiqisinin inkişaf etdirilməsinə və yayılmasına ciddi fikir verirdi. О qeyd edirdi ki, «Musiqi xalq arasında ən geniş yayılan incəsənət növlərindən biridir. Buna görə də musiqinin insanların şüurunun yüksəlməsinə təsirini artırmaq, mənəvi, estetik tərbiyə problemlərinin həllinə onun təsirini gücləndirmək, musiqinin geniş kütlələrə emosional təsirini qüvvətləndirmək sizin borcımuzdur». 1 O, Azərbaycan incəsənət xaimlərinin, ümumiyyətlə, əhalinin ən geniş kütlələrinin dünya mədəniyyətinin, musiqi sənətinin ən yaxşı nümunələri ilə tanış olması üçün şərait yaradılmasına böyük diqqət yetirirdi. Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə respublikamızda dünya standartlarına cavab verən bir sıra yeni mədəniyyət obyektləri yaradılmışdır. Respublika sarayı, İdman sarayı, «Gülüstan» sarayı, Opera studiyası, Xoreoqrafiya məktəbinin binası və s. rekonstruksiya edilən Opera və Balet Teatrmm və R.Behbudov adına Mahnı Teatrının binaları və i.a. Azərbaycan xalqının zəngin mədəni sahələrinin, musiqi irsinin geniş təbliğ edilməsində böyük rol oynayır. 2
Azərbaycan müstəqillik qazanandan sonra xalqımızın görkəmli şəxsiyyətlərini dünyada tanıtmaq, onlan ölkəmizdə təbliğ etmək sahəsində onun xidmətləri böyük vətənpərvərlik hisslərinin, milli dəyərləri yaşatmağının parlaq təzahürü idi. Müstəqil respublikanı inkişaf etdirməkdə çətinliklərlə qarşılaşsa da, dövlətimizin başçısı ölkəmizdə mədəniyyətimizin, ədəbiyyatımızın, incəsənətimizin görkəmli xadimlərinin yubileylərinin keçirilməsinə böyük qayğı göstərirdi. Son dövrdə Cəlil Məmmədquluzadənin, Üzeyir Hacıbəyovun, Müslüm Maqomayevin, Səməd Vurğunun yubileylərinin, tarzən Qurban Pirimovun 120 illiyi, xalq artistləri Mövsüm Sənani və Məmmədəli Vəlixanlının 100 illiyi, Leyla Bədirbəylinin 80 illiyi, görkəmli rejissor və pedaqoq Tofiq Kazımovun 75 illiyi, pianoçu Vaqif Mustafazadəni 60 illiyi və bir çoxlarının yubileylərinin yüksək səviyyədə keçirilməsi Azərbaycanın milli sərvətinin zənginliyini bir daha nümayiş etdirir.
1
Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. Bakı, 1996, səh. 76 2
.B.Seyidzadə. Əliyev Heydər Əlirza oğlu - görkəmli ictimai və dövlət xadimi maarifçi. - Uzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası, Bakı, 1996, səh. 76
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 404
əvvəlki sovet dövründə olduğu kimi şəxsiyyətlərin fəaliyyətinə qiymət verilməsində birtərəfliliyə yol verilirdi. Heydər Əliyev belə baxışları tamamilə rədd etdi. Şəxsiyyətlərə qiymət verərkən onları zamandan, dövrdən, mühitdən ayırmamağı tövsiyə etdi. Hər bir şəxsiyyət, hər şeydən öncə, zamanın, mühitin yetirməsidir. Azərbaycan Respublikası Prezidenti göstərirdi ki, tariximizdə olan şəxsiyyətlərin hamısı bizim üçün qiymətlidir. Onlara toxunmaq olmaz. Bununla da, Azərbaycanın üç nəfər görkəmli, şöhrətli şəxsiyyətinin timsalında özünün şəxsiyyət və zaman konsepsiyasını aydınlaşdırır, göstərirdi ki, Üzeyir Hacıbəyov Azərbaycanda klassik musiqinin yaradıcısı, opera sənətinin banisidir. Müsavat partiyasının üzvü olmuşdur. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin himninin müəllifi olmuşdur. Ona qiymət verərkən heç də nəzərə almaq lazım deyil ki, iki quruluşda fəaliyyət göstərib. Yaxud dar düşüncəli, siyasətdən başı çıxmayan indiki demokratlar onu günahlandırsın ki, 1938-ci ildə Moskvada böyük iftixar hissi ilə Stalinlə görüşmüş, SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri ona Lenin ordeni təqdim etmişdir. Üzeyir Hacıbəyov Azərbaycanın fəxridir və bu mövqedə də həmişə qalacaqdır. Üzeyir Hacıbəyovun, Azərbaycanın ictimai fikir tarixində, elmin, mədəniyyətin və musiqinin inkişafında xidmətləri olan, dahi bəstəkarın anadan olmasının 110 illiyinə həsr olunmuş yubiley gecəsindəki nitqində Heydər Əliyev yığcam, tutarlı şəkildə demişdi: «Əgər tarixə nəzər salsaq, Üzeyir Hacıbəyov üç hakimiyyət dövründə yaşamışdır... Üzeyir Hacıbəyov bütün bu üç mərhələdə hakimiyyətin xarakterindən, formasından asılı olmayaraq, xalqına xidmət etmişdir. Bu gün bunu deməyə əsas var ki, о belə düşünmüşdür: hansı hakimiyyət olursa-olsun, xalqa sədaqətlə xidmət edən, xalqın irəli getməsinə çalışan adam heç bir şeylə hesablaşmamalıdır. Üzeyir Hacıbəyov belə olmuşdur». 1
Soveti sədrinin birinci müavini vəzifəsində işləyərkən, SSRI-nin mədə-
1 Üzeyir Hacıbəyov ensiklopediyası. Bakı, 1996, səh.77
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|