Microsoft Word Qarabag-folklor-da-tarixdir-9
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
153
– A sən allah, harda qaldın, noldu, nağardın? Dedi:
– Hava qaralmışdı deyə qayıda bilmədim. Bir çobana qonağ oldum, getdim onun evinə, ordan qayıtdım gəldim. Bırdan deyillər gedəh, deyir: – Yox, bırdan belə evə qayıdajeyih. Gəlir, evdə məsləhət edir ki, orda çobanın bir qızı var, mən ona vurulmuşam. Ona elçi getməlidi, mən onu alam. Durur bırdan vəzir- vəkili göndərir. İndi bı çoban axşam gələndə qız deyir ki, dədə, o ovçu kim idi? Onu hardan tapbışdın? Deyir: – Aaz, ovçu nədi, o gijin biriydi, ağlı çatmırdı. Deyir: – Nətər? Deyir: – Ay balam, yol gedirik, maa deyir gəti bıra nərdivan salax. Ordan deyir, gətir bıra bir körpü salax. Ordan gəlmişik, deyir, taxı- lın yiyəsi biçif yiyəjəh, biçmiyif yiyəjəh? İndi də səhərə qədər yatıf, az-çox yeyif-içif, maa deyir ki, bajan yaxşı bajadı, bir əz əyridi. Dedi:
– Dədə, o kimdisə mən tanımıram, dünyada onnan ağıllı, gözəl insan yoxdu. Dedi: – Nətəər? Dedi: – O çoban dəyilmiş, dövlət başçısıdı. Yolda yoruluf, saa deyif ki, gəl yola körpü salax. Yəni yorulduğuna görə bir söhbət eliyəh, söhbət adamın başın qarışdırır axı, gedif mənzilə çatax. Gəlib ordan keçəndə o saa deyə bilmiyif məni də götür. Utandığınnan deyib bıra körpü salax, yəni məni də al kürəyinə, apar da. Sən də fikir vermə- misən. Gəlib burda deyib ki, bı taxılın yiyəsi biçif yiyəjəh, biçmiyif yiyəjəh? Yəni bını əkən adam özü yiyəjəh, yoxsa padşaha verəjəh. Dədə, o baja deməkdə də, bajanı demirdi. Deyirdi, qızın yaxşı qızdı, heyif gözü çəpdi. İndi o harda olsa, maa bəlkə elçi göndərdi. İşdi 154
maa elçi göndərsə, denən, qızımın dərdi özündədi, özü cavab verər, nə desə ona əməl eliyərəm. Nəysə, aradan bir-iki gün keçir. Bir gün bı padşah götürür bılara bir vəzirdən, vəkildən elçi göndərir. Gəlillər. Deyir ki, bəs bu yaxınnarda sizə qonax gəlib. O gələn adam padşahdı, sizin qızınızı istiyir. Çoban deyir: – Vallah, qardaş, düzdü mən qızın atasıyam, amma hər kəs özü-özünə cavab verməlidi. Qız özü cavab verər. Gəldi qıza dedi ki, nə deyirsən? Qız dedi ki, siz padşaha de- yin, mən ona bir şərtnən gedərəm ki, o əvvəlcə bir sənət örgənsin. Nə örgənir örgənsin, bir sənətin sahibi olsun. İkinci, ona məsləhət bilin ki, o, hara getsə, getdiyi istiqaməti maa desin və neçə günə gedif qayıdajax bunu bilim. Dedilər: – Yaxşı. Dedi:
– Üçüncü şərtim odur ki, o padşaha deyin, harda çətinə düşsə, ordan adam göndərsin geri, bizə xəbər versin ki, padşah hardadı, hansı əzaba düşüb geri qayıda bilmir. Dedilər: – Yaxşı. Vəzir-vəkil gəlib bunu padşaha deyəndə, dedi: – Əşi, mən nə örgənim, neyniyim? Bı vəzir, vəkil dedi: – A kişi, biz örgənmişik, ən yüngül şey xalçaçılığdı. Gəti belə bir şey örgən. İkinci də o getmək... O saa demir ki, hara gedirsən, niyə gedirsən, nəyə gedirsən dənə. Getdiyin istiqaməti deyəjəksən ki, ya şərqə gedifsən, ya qərbə. Bunnan hasant nə var. O birsi də ki, harda olsan öz zəhmətinnən özünü doğrultmalısan. Nəysə, bınları örgənənnən soorasına xəbər göndərillər qıza ki, uje padşah hazırdı. Deyir, gəlsin aparsın. Nəysə, qızla evlənir. Aradan bir-iki ay keçənnən soorasına deyir ki, biz çıxaq şimala tərəf, gedək o meşənin qırağına, gəzəh, ordan qayıdax gələk.
155
Durullar düşüllər yola, gəlillər bir dağın qırağınnan keçəndə, görüllər iki dağın arasında böyük bir binadı. Bir az yaxınnaşanda görüllər qabağına yazıblar ki, yeməkxana. Bı deyir ki, gedəh oturax, yeyəh-içəh. Gəlillər, oturullar, çay içillər, çörəh yeyib qutarannan soorasına, indi bu yeməkxananın yiyəsinə deyillər ki, biz birəz dincəlməh istiyirik. Deyir: – Dincəlməyə yaxşı yerimiz var, gəlin bəri. Bınları aparır salır padvala. Padvala salannan soora bınlar gö- rür ki, padvalda nə qədər adam oturub, özü də hamı bax belə əsir, qupquru. Deyir ki, ə bala, bura nədi, noolub? Deyillər ki, siz nə iyinə gəlmisiz? Deyir ki, çayxanaya. Deyib ki, əşi, nə pivə, nə çay. Orda sizə yedirtdihləri bizim ətimizdi. Bizi saxlıyıllar bırda, həftədə birimizi kəsillər, o gəlib-gedənləri razı salıllar, köçürüllər bıra. İndi sizi də gətiriflər ki, siz köksünüz də, ətdisiniz, sizi kəsələr. Deyən- də bı padşah qayıdır belə baxır: “Mən neyniyim, nağayrım?” Bir- dən sənəti yadına düşür. Bunların yanına adam gələndə deyir ki, padşaha denən ki, bu məni kəsib yedirtsə, nə qədər qazana bilər? Deyillər ki, məsələn, yüz manat. Deyir ki, padşaha denən, mən belə xalı toxuyuram. Xalı toxuyaram, yerin də deyərəm, aparıb satar- sınız, ordan yüz yox, bəkə beş yüz, altı yüz manat pul alarsınız. Gəlillər padşaha deyəndə, padşah deyir: – Mən neynim, nağayrım? Deyillər: – Padşah sağ olsun, bını kəssən yüz manat götürəjeyih, amma bı ayda iki xalça toxusa, gör bizi nə qədər varrandırar. Deyif:
– Yaxşı. Gətirillər bını, bı sənəti qoyıllar qabağına, başdıyır toxumağa. İndi bı demişdi axı üş günnüh gedəjəm. Üş günün əvəzinə on üş gün olur, bınlar hələ geri qayıtmayıflar, xəbər-ətər yox. Bının arva- dı bı adamlara – vəzirə, vəkilə, nökərə deyir ki, gedin bazara, harda xalı satıllarsa, neçiyə dediyinə baxmayarax o xalıları götürün gəlin, mən alıram. Bilir ki, bı belə ola bilər dana. Gedillər, hərrənillər, görüllər üş-dörd nəfərdi, xalı satır. Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|