Microsoft Word Qarabag-folklor-da-tarixdir-9
Yüklə 2,72 Mb. Pdf görüntüsü
|
156
– Ə neçiyədi? Deyillər: – Həşdat manat. Deyir:
– A kişi, gəlin bəri, bizim xanım sizə yüz manat verəjəh. Bınları götürür, qapıya gələndə qız xalılara baxan kimi bilir ki, bıdı. Özü də adın yazıb da ora, adın üstünə hərifnən yazıb. Deyir ki, neçiyədi? Deyillər, belə-belə. Yüz manatdan pulun verir. Deyir ki, bınnan soora nə vaxt xalınız olsa, satmax istəsəniz gələrsiz bıra. Bıları keçirir o tərəfə çörək yeməyə. Vəzirə, vəkilə deyir ki, padşah hardeysa bınların əlinin altdadı. Bınlar gedənnən soora düşün arxaya, bınları gəzə-gəzə gedin görün hardeysa oranı yarın, padşahı götü- rün gəlin. Bınları yedirdif yola salannan soora, beş-altı nəfər durur atdanır, arxadan bınları işarə eliyə-eliyə gəlillər, bınlar da gəlif çıxır bura. Görüllər ki, ay kabab yeyən, ay ət yeyən, nə bilim neyniyən. Bınlar çörəyi yeyənnən soora qalxıllar, ordakıların hamısını döyül- lər, əllərin, qolların bağlıyıllar. Bağlıyannan soora deyir: – Dustaxlar hardadı, yerin deyin? Məjbur olıllar, yerin deyillər. Gediv açanda görüllər padşah o dey orda oturuf əsir. Deyir ki, padşah sağ olsun, səni tapdıx, dur gedəh. Gəlir evə. İndi bir müddət oturannan soora deyir, doğurdan da, bı arvad olmaseydi, indi mən batıb getmişdim də. Elə yaxşı ki, bı orda maa köməh elədi. Bir müddət qalannan soorasına deyir ki, cənuba getdih, şərqə getdih, indi şimala gedəh. Durullar genə atdanıllar, gəlillər şimala. Bir-iki gün yol gedillər, axşamçağı bir də görür kü, meşədən bir ceyran çıxdı. Bərdən ayna qaçanda, bı yoldaşdarı istiyir ki, bını vıra. Onda da ən güjdü silah ox idi. Padşah deyir: – Qılış da məndə, ox da məndə. Heş kim dalımca gəlməsin. Ceyranın dalıncan özüm gedəjəm. Vırdım götürüb gələjəm, vırma- dım qayıdıf gələrəm. Bı ceyranı qavır, qavır, gəlir bir təpədən aşanda görür kü, böyük bir çadırdı. Bı ceyran qaşdı girdi çadıra. Dedi, hə, indi gedib 157
bırda tutaram. Gəldi atı çöldə bağlıyannan soora, qılıncı sivirdi, içəri girəndə gördü ceyran nədi. Bırda bir qız oturuf ki, o nağılda, əfsanələrdə deyilir ey, aya deyir sən çıxma mən çıxım, günə deyir sən çıxma, mən çıxım. Belə gözəldi. Dedi ki, ay qız, sən kimsən? Bırda nəəzirsən belə? Dedi:
– Mən böyük bir padşahın qızıyam, atamgil həmişə gəzməyə- zada gedəndə məni də özdəriynən götürürdü. Gəlib burdan keçəndə çadır qurdular, tezdən qarannıxda durublar, özdəri yığılıf gedif, yaddan çıxıf mənim çadırım qalıf burda. Dedi: – Bəs mən də filan padşaham. Gələrsənmi səni alım? Dedi: – Vallah, alıram deyirsən al, mən etiraz eləmirəm. Amma indi sən məni aldın getdin, kimə sübut eliyə biləjəhsən ki, belə bir pad- şahın qızın almışam? Dedi: – Mən neyniyim? Dedi: – Get özünnən bir ağıllı, savatdı adam gəti, heç olmasa bir şahidin olsun böyründə ki, sən belə bir şey tapbısan. Deyir:
– Yaxşı. Bu qayıdır gəlir yoldaşdarın yanına. Deyir ki, ə, ceyranı tut- muşam, filan yerdədi. Bir nəfər mənimnən getməlidi, ceyranı götü- rəh gələh. Tanıdığı ağıllı adamın birin salır yanına, qayıdıf gəlillər bıra. İndi çadıra çatmağa iyirmi metr qalmış, birdən bının ağlına gəlir ki, ya rəbbim, ya rəsulallah, indi bəlkə bı kadın yatıfdı. Gediv içəri girməh düz döyül dana. Bı oğlana deyir ki, sən dayan bırda, mən gedim görüm nətərdi vəziyyət, soora səni çağırım, birrikdə götürək gedəh. Vəzir qalır, bı gəlir çadırın qapısın açanda görür kü, bırda bir qoja arvad oturub, həşdat-doxsan yaşında, danışa da bilmir. Deer ki, a-a-ay bala, sən k-k-kimsən? Dedi: 158
– Ay nənə, mən bırda qız qoydum getdim ey? Dedi:
– O-o-o q-q-qız mənəm. Dedi:
– Nətəər sənsən? Dedi:
– Elə fikirdi də qojaldıf, mən burdayam. Nəkqədər eliyir, ayan-bayan. Deyir ki, oğul, o ceyran da mə- nəm, o qız da mənəm, bı qoca da mənəm. Mən Allahın yolçusuyam. Belə deyəndə, dedi: – Onda sənnən bir şey xayiş eliyim. De görüm mən neynəsəm daha da varrı, dövlətdi ola bilərəm? Dedi ki, yaxşısı budu, heş kimə qoşulma dana, özün öz əqlin- nən istədiyin kimi istifadə eliyə bilərsən. Dedi: – Ana, mən nə qədər yaşıya bilərəm? Dedi:
– Sən hardeysa qırx, əlli il yaşıya bilərsən. Dedi:
– Mən nətər eliyə bilərəm ki, ölmüyüm də, qalım. Dedi ki, bı tərəf meşədi, o tərəf meşədi, amma o tərəfdə Diri dağı var. O Diri dağın altında dirilik suyu var. O sudan gətirə bil- sən, bir sən yox, ən böyük dəvədi, fildi, nə cür böyük canlı olursa olsun, o öləndə onun ağzına bu dirilik suyunnan bircə damcı atsan, o dirilər, qalxar ayağa. Səni də saxlıyan bıdı. Gediv ordan gətirə bilsən, ömrü boyu yaşıyarsan. Dedi:
– Yaxşı. Gəldi çıxdı çölə. Gördü vəzir oturuf. Dedi: – Gedəh? Dedi: – Yox, xoşum gəlmədi danışığınnan. – Tay demir nədi dənə. – Qayıdax gedək. Gəldi yoldaşdarına çatanda, dedilər, ağa, belə-belə. Dedi: 159
– Yox, qayıdajeyih vətənə. Qayıtdılar vətənə. Bı fikirrəşdi. Çox fikirrəşənnən soorasına dedi, cənuba getdim, şərqə getdim, şimala getdim, indi bı tərəfə – qərbə gedəjeyih. Belə bir dağ var, o dağın altına. İndi mən heş kimi aparmıram, kimin xoşu gəlirsə maa bir yeddi-səkkiz nəfər lazımdı, özümnən aparım. Orda suyu tapsam, götürəh gələh. Bir kişinin gözünün ağı-qarası bir oğlu varıdı. Bu gəldi axşam dedi:
– Ay ata, məni bağışda, yoldaşdarım filan yerə gedir, mən də gedirəm. Dedi: – Hara gedir? Dedi: – Belə-belə. Dedi: – Get o padşaha denən, məni də götüsün, mən də gedim. Dedi: – Ay ata, axı sən yaşdı adamsan. Dedi: – Yox, get de. Gəldi, padşaha deyəndə, padşah dedi: – Yox, o yaşda adam olmaz. Dedi: – Onda padşaha denən, məni qəbul eləsə, ona iki-üş kəlmə sözüm var. Nəysə, padşah dedi: – Buyursun içəri. Gəldi içəri. Dedi: – Nədi? Dedi:
– Padşah sağ olsun, siz gedirsınız yerin altındakı dirilik suyu- na. Yerin altındakı su iki-üş yerdeysə, amma yerin üstündə gör neçə milyon, milyardlığ su var. Özü də getdiyin yerdə bu suynan o suyun tamı bir deyil. Bırda su var kirri sudu, burda var turş sudu, nə Yüklə 2,72 Mb. Dostları ilə paylaş:
|