MiRZƏ ŞƏFİ ŞƏrq qərb araşdirmalarinda
Yüklə 2,91 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Nəzakət Əliyeva
- Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında
Nəzakət Əliyeva 140 pul kisəmi ona bağışladım və hətta sağ yanağındakı qara ləkənin getməsi üçün ona tilsim, dua yazacağıma söz verdim. Biz sonrakı görüşlərdə anlaşmaq ümidi ilə ayrıldıq». Mirzə Şəfi öz hekayəsini dərindən köks ötürməklə dayandırdı və yeni doldurulmuş badəni götürdü. Mən onun hekayəsinin bəzi qaranlıq anlarını aydınlaşdırmaq üçün bu kiçik fasilədən istifadə etdim. «Sənin bu sözlərinin mənası nə deməkdir, yəni narazılığın tikanlı, qönçə ilə bağlı məna, Fatimənin dediyi kimi, sən yəqin ki, onun ola bilərsən?». «Sən o qədər təcrübəsizsən ki, bilmirsən məhəbbət nə ifadə edir?-deyə o, canıyananlıqla sözə başladı – gənc qadın heç bir kəlmə kəsmədiyi kişi ilə olmamışdan əvvəl öz hisslərini necə ifadə etməlidir?». Bu anda Mirzə mənə öyrətdiklərinin hamısını qafiyə ilə necə deyirdisə, fikirlərini belə izah etdi. Tikan inkar etməyə bir işarədir. Qəzəb və narazılığı – Bunun üçün o birləşməyə çalışır Tikanla işarəni mənə çatdırır. Həm də qızıl gülün qönçəsini atır, Gənc xanım mənə işarə üçün. O deməkdir, talelər üçün əlverişlidir, Yalnız sadiq fikirlə, səbirlə gözləməyim!. «Başa düşürəm», - dedim mən, «əhvalatının gerisini söylə». Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında 141 «Ertəsi gün axşam» - deyə Mirzə yenə söhbətinə başladı, - «Mənim vaxtım az idi. Mən bütün günü elə bir məhəbbət mahnısı yazmışdım ki, heç bir qadın onun qarşısında dayana bilməzdi. Mən öz nailiyyətimə əmin olmaq üçün bu mahnını, bəlkə, iyirmi dəfə öz-özümə oxudum. Sonra isə başımı qayçı ilə tər-təmiz qırxdırdım və hamama getdim. Axşam çox sakit və gözəl idi. Mənim dayandığım bağın yanında Züleyxanı çox aydın görürdüm; o, Fatimə ilə damda yalnız idi və örtüyümü bir qədər arxaya atmışdı bu isə onun iltifatına işarə idi. Mən bir qədər cəsarətlənib tər-təmiz qayçılanmış, ağ başımı gənc xanıma göstərmək üçün papağımı bir qədər arxaya boynumun dalına itələdim. Başa düşə bilirsənmi, bu qadın ürəyimə necə təsir edir? Ah, o vaxt mənim başım bundan çox ağ idi, artıq o vaxtdan bəri on il keçib!». O, ürək ağrısı ilə danışırdı və öz söhbətinə geri qayıtmaq istəyəndə mən onun sözünü kəsdim. «Gənc xanımların ürəyini fəth etmək üçün sənin başın elə indi də kifayət qədər ağdır. Bir də sən mənə o yazdığın məhəbbət mahnısını oxumağın və onun Züleyxaya necə təsir etməsi haqqında danışmadın». «Mən mahnını, - dedi Mirzə iki qat badam içinə büküb dama tulladım. Sonra isə onu oxumağa başladım: (Hərfi tərcümə). Sərvboylu, gözləri ceyran Sərv qamətin və gözlərinin parıltısı edir heyran. Küləyin Şiraz çöllərindən gətirdiyi xoşətir Nəzakət Əliyeva 142 Dağların xoş mehi sənin ağzında itir Hafizin bizə oxuduğu bütün xoşnəğmələr nədir ki, Sənin ağzından çıxan bir sözün yanında Qızıl gülün çiçək piyaləsini bülbüllər qurtumla içir. Sənin qızıl gül dodaqların və ağzın məst edir, Günəş, ay və göydəki bütün ulduzlar Uzaqdaqdan yalnız sənin üçün parlayır, sayrışır Mən özüm, ürəyim və mahnımın avazı Sənin gözəlliyinin əsiri, sənin gözəlliyinin vəsfi». «Allah necə də gözəldir», -deyə, -mən qışqırdım. «Mirzə Şəfi, sənin sözlərin ruhlar ölkəsinin pərilərin mahnıları kimi şirin səslənir; Sənin qarşında Hafiz kim olur ki»? Bir damla okeana qarşı nədir ki?». «Bu yalnız, başlanğıc, hazırlıq», dedi gəncəli alim, «əslində məhəbbət qafiyələri indi gəlir:» (hərfi) Utancaq və sadiq bir məna ilə Məhəbbət ibadətgahına yaxınam. Mən bu mahnını sənə göndərirəm Xoşətirli, bu sual gübünü! Ya sevinclə, ya da hirslə onu Bəxş et, ürəyimə ölüm ya da həyat Qızıl gülü, qönçəsini ya da tikanı at Sənin açılmanı gözləyirəm səbirsizliklə «Bəs Züleyxa nə etdi?» «O, gülümsəyərək mənə aşağıya qönçə atdı və mən ilk dəfə onun gözəl sifətini bütün gözəlliyi ilə gördüm!». Necə demişdi Füzuli! Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında 143 «Sənin yanına gəlmək üçün, həyatım, mən həyatımı verdim, Rəhm elə, çünki yalnız sənin üçün mən həyata gəldim». «Mənim üçün də belə olmuşdu. Züleyxanın məni sevdiyini biləndən sonra, köhnə xəyallarla dolu həyatım sona çatdı və mənim üçün yeni, əsl həyat başlandı. Kim öz məhəbbətini vüsalına çatmaq üçün saatları sayır, kim onun şərəfinə nəğmələr oxuyur, kim onu görmək üçün addımlar atır. Mənim üçün xoşbəxtlik günəşi doğmuşdu; bütün əvvəlki maneələr həyatın iltifatı ilə aradan qalxmışdı. Hətta mənim məhəbbətim Gəncədə də dildən-ağızdan düşmədi; mənim bütün tanışlarım mənə qulluq göstərməyə başladılar, bəziləri mənə olan dostluq münasibətindən, bəziləri isə İbrahim xana olan nifrətindən. Züleyxanın mənə qızıl gül qönçəsi bağışladığı o xoşbəxt günlərdən altı həftəyə yaxın vaxt keçmişdi və birdən mənim bu xoşbəxtlik ümmanımı təhlükəli buludlar qaraltdı. İbrahim xan qızının adaxlısı Əhmədxanla qoşun düşərgəsindən geri qayıtdı. Xəbər məni elə qorxutdu və mən ayıldım. Dəhşətdən sanki qartal qanadları taxıb ümidlər dağına qalxdım. Mən hiss edirdim ki, taleyimin hökmü yaxınlaşır və bu mənə cəsarət verirdi. Bir şeyi fikirləşirdim ki, məni həyata bağlayanı itirsəm, onda yazıq Mirzənin bu dünyada təsəllisi qalmayacaq, onun Yüklə 2,91 Kb. Dostları ilə paylaş:
|