Moisey Kalankatuklu Albaniya tarixi
Yüklə 6,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- QIRX DÖRDÜNCÜ FƏSİL Böyük Kolmankın yepiskopu İsrailin Hunlar ölkəsindən qayıtması. Onun ardınca iki zadəgan gəlir
- QIRX BEŞİNCİ FƏSİL Hunlar knyazının ermənilərə yazdığı eyni məzmunlu məktub
274 göndərdi ki, o, bizi həyata aparsın. O. öz sözləri və əməlləri ilə bizi pozğunluğumuza görə danlayıb bizə bütün varlığın xaliqi olan Allahı və Onun möcüzəli qüvvəsini dərk etməyi öyrətdi və mən özüm də öz ağlımla buna həqiqətən inandım. Beləliklə, biz hamımız yerlə göylərin Xaliqinə inam bağladıq. Gəlin bu dinə inana bütün ölkələri, o cümlədən böyük Bizans imperiyasını misal kimi götürək. Deyirlər onların Konstantinopol şəhərini bina edən Konstantin adlı çarları var idi. Deyirlər ki, imperiyasında xaçpərəst olanlardan birincisi özü idi. O, o qədər mömin idi ki,ona Allahın mələyi xidmət edirdi və özünün bu inamıyla bütün düşmənlərinə qalib gələrdi. Deməli, əgər bu xaçpərəst dininin vasitəsilə belə şöhrət qazanmaq və qalib gəlmək mümkünsə, onda biz nə üçün Canlı Allaha inanmağa gecikirik? Budur, Allah ehkamlarını öyrədən yepiskop İsrail aramızdadır. Gəlin ondan xahiş edək ki, o, bizim ölkəmizdə qalıb bizi maarifləndirsi”. Onlar hamısı bu məsləhəti bəyəndilər və knyaz yepiskop İsrailin yanına tarxan rütbəsi 232
olan Ovçu adlı əyanı və Çatkasar adlı
233 yataq ağasını göndərdi. Yepiskopun yanına gəldikdə onlar əyanların fikri barəsində danışıb ona hunların böyük knyazının bu sözlərini çatdırdılar: “ Atamız! Biz Xilaskarımızı sənin vasitənlə dərk etdik və Ona inam bağlayıb həmişə Müqəddəs Üç Uqnuma sitayiş edəcəyik. İndi səndən acizanə rica edirik ki, sən bizim yepiskopumuz və müəllimimiz olub, bu Vaçaqan şəhərində katolikos kürsüsünü bərqərar edəsəb. Və mən İl – ituer, səninlə Allah adına sazişə girib, xaçpərəstliyi qəbul
275 etməyən bütün cadugərləri və sehrbazları yandırıb külə döndərəcəyəm. Və kim mənim olkəmdə bütpərəst qalıb bütlərə qurban gətirməkdən əl çəkməzsə, mən onu qılıncdan keçirib məhv edəcəyəm”. Yepiskop onlara belə cavab verdi:” Albaniyanın böyük patriarxı Yeliazarın icazəsi olmadan mən heç bir şey edə bilmərəm. Bu işdə ixtiyar yalnız onun əlindədir. Axı mənim öz dindarlar dairəm var və mənə Allah tərəfindən tapşırılan dindarları necə atıb gedim? Sizin qayğınıza isə həzrət İsanın özü qalıb, öz mərhəmətilə inamınıza görə sizə bir dini başçı verər və o da İsa Zəburu ilə sizə xidmət edər”. Lakin bu iki elçi yepiskopun yanına ikinci və üçüncü dəfə gəlib xahişlərini təkrar etdilər. Belə vəziyyətə düşən yepiskop dedi: “ Onda Allahın izniylə öz ölkəmə mömin övladım Albaniya knyazı Varaz – Tiridatın və müqədəs katolikosun yanına qayıdana qədər məni gözləyin. Və əgər Allah – təala buyursa, o vaxt Onun Özü sizin xahişinizi terinə yetirər. Sizi vəd olunan şərəfdən kim məhrum edə bilər? Siz məni işgəncələrə və ölümcül hala salsanız belə mən bunu özümə şərəf və şöhrət hesab edib Allah simasında sevinərəm. Öz niyyətiniz haqqında isə siz yazılı surətdə bütün Albaniya xalqına və xüsusən katolikos Yeliazara xəbər verin, çünki həzrət İsanın qardaşı müqəddəs Yelisey vaxtından bu ana qədər Allah şəhəri Qüdsdən gələn bu kürsü bizim Şimal – Şərq ölkəmizə bəxş olunub. Sizin ölkə isə bizim ölkəylə həmsərhəddir və bütün mənim həmdinlərimin, keşişlərin, qardaş və yoldaşlarımın razılığı olmadan mən bunu necə
276 edə bilərəm? Axı bu məsələ çox yeni olsa da, onun əhəmiyyəti çox böyükdür!” Bütün bunları yepiskopdan eşidəndən sonra onlar onun xahişini yerinə yetirdilər və böyük hörmətlə öz ölkəsinə göndərdilər.
Hunların böyük və mömin knyazı İl –ituer ölkəsinin iki zadəganını – Xursanın il – tiqinini 234
və Çat Xəzəri hazırlayıb Müqəddəs İsrailin ardınca göndərir ki, onlar Albaniyaya gəlib dostluq təklifləri və xahişi ilə İsraili hunlar ölkəsinə başçı kimi təsdiq etsinlər. Göndərdikləri risalənin mətni belədir: “Sizin göndərdiyiniz Allah adamı yepiskop İsraili görüb qarşıladıq və onun vasitəsilə səni, Albaniyanın böyük katolikosu müqəddəs Yeliazarı və səni, Albaniyanın müstəqil knyazı, bizim istəkli qardaşımız Varaz – Tiridatı salamlayırıq. Siz bizdən cismani xahiş edirdiniz, biz isə öz mənəvi aləmimizdə onun simasında Allah surətini gördük və onun müqəddəs həyatında və bizə Allah tərəfindən izhar edilən möcüzələrdə öz Xaliqimizi dərk edib ruhumuza əmin – amanlıq qidasını əldə etdik. İndi sizdən xahiş edirik ki, siz İsrailin özünə icazə 277 verəsiniz ki, o, bizim yepiskopumuz və dini başçımız olsun.Biz onun vasitəçiliyi ilə əbədi xilasa nail olarıq və bununla da aramızda sarsılmaz dostluq möhkəmlənər. Allahla salamat qalınız!” QIRX BEŞİNCİ FƏSİL Hunlar knyazının ermənilərə yazdığı eyni məzmunlu məktub “ Erməniyyənin yepiskopu müqəddəs Sahaqa 235 və erməni sərkərdəsi knyaz Qriqorasalamlar! Əzəldən nadanlıq zülmətinə və dumanlara qərq olmuş bizim cədlərimiz sanki qəflət yuxusunda idilər. Lakin dünyaya Nicat gəldi: Ulu Allah yer üzünə İsa kimi gəldi. Biz bunu çox anlaşılmaz bir surətdə, sizin torpağa və Albaniya ölkəsinə basqınlarımız zamanı öz qulaqlarımızla eşitmişdik və bizim də qəlblərimizə səxavətli rəqabətin ruhu daxil olmuşdu. İndi bizim Rəbbimiz İsanın kəlamı yerinə yetirildi və bizim şimal ölkəmizdə Onun Zəburu bəyan oldu və biz hər bir şeyi təkcə gözəl bir ərdən, Böyük Kolmankın yepiskopu İsraildən öyrəndik. Artıq sizin yanınıza gələnlərdən və aramızda möcüzələr baş verməkdən danışanlardan hər şeyi öyrəndikdən sonra siz də yaxşılıq göstərib bizim xahişimiz yerə salınmasın deyə, bu ərin bizə
Yüklə 6,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|