304
lazım gəlir: nə hərbçi , nə də nalayiq adam kilsəni özünə tabe etməyə
cəsarət etməsin. Əgər kimsə cəsarət etsə, qoy o lənətdirilsin”.
Buna müqabil olaraq bizim müqəddəs atalarımız qərara
gəldilər ki: “ Heç kəs Allah kilsəsini nalayiq adamların və ya
hərbçilərin əlinə verməyə cəsarət etməsin və ya mal kimi sata bilsin
və ya knyazlara və onları tərbiyə edənlərə bağışlasın. Məhz belə
keşişlər də nəzir olan şeyi və ya çörəyi öz nalayiq qardaş və
oğullarına verə bilməzlər, kilsə mirasını sata bilməzlər və əgər
keşişlərin özləri, onların qardaşları və ya oğulları nalayiq olsalar, qoy
onlar da mirasdan məhrum olsunlar. Yox, əgər kimsə buna cəsarət
edərsə, onda qoy bu adam lənətə məruz qalsın”.
Allahdan və Onun vəsiyyətlərindən biz belə əmr almışıq və
buna görə də Onun əleyhinə gedə bilmərik. Bu gün dünya əhli məhz
bu, kilsəyə and vəsiyyətlərinə uyğun dolanır və öz şəxsi mülklərini
(kəndlərini) satanda onlar qəbalərində göstərirlər ki, bu mülk
kilsədən və kilsə torpağından ayrıdır. Allah kilsələri azad olub heç
kimin hakimiyyətinə tabe deyil. Onlar yalnıpz yepiskoplara və
onlardan sonra pak mömin və müqəddəs keşişlərə tabedir,nalayiq
hərbçilərə yox. Gələcəkdə bu qanunu heç kəs poza bilməz, çünki
kilsənin azadlığını nalayiqlərin əlinə vermək Allah vəsiyyətlərinin
əleyhinə çəxmaq, canın və bədənin həlakı deməkdir.
Bu barədə mən çoxlu şikayətlər eşidirəm. Deyirlər ki, çox
yerlərdə öz günahlı işlərinə görə heç kilsəyə daxil olmağa belə layiq
olmayan hərbçilər nəinki kilsənin payını və çörəyini yeyirlər, hətta
305
Allah kilsələrini xadimlərilə birlikdə tamamilə özlərinə tabe ediblər.
Belə bir hal barəsində mənə Nersmehr vənginin keşişi Allahsevənin
ata Kşik yazır: Albaniya kntazı Varaz – Tiridatı öz canının xilası
üçün keçiriləcək ibadətlərə görə Müqəddəs Ruh vənginə kiçik bir
kənd bağışladı. İndi isə Pusan – Beh adlı bir hərbçi, pozğun bir adam
bir kağız təqdim edib ki, guya Albaniyanın knyazı bu kilsəni bütün
xadimlərilə birlikdə ona, özünün tərbiyəçisinə bağışlayıb.
Bu barədə, əziz qardaşlarım, deməliyəm ki, müqəddəs Ruhun
buyruğu ilə Pusan – Beh bu kilsəyə sahib ola bilməz. Kilsə üzərində
hakimiyyət yalnız təmiz və pak keşişlərin əlində olar bilər, Pusan –
Behin isə bunun üçün nə Allahdan, nə də bizdən icazəsi yoxdur.
Beləliklə, mən, Allahın izniylə Albaniyanın katolikosu
Semeon, Allahın vəsiyyətləri və qanunlarına uyğun əmr edirəm ki,
kilsələri yalnız Allahdan ədalətli və mömin keşişləri idarə etsin, o
keşişləri ki, murdar Nersesin küfrlərini qəbul etməyiblər. Hərbçilərə
və başqa adamlara kilsə üzərində ağalıq etməyə icazə verilmir və
bunların heç bir nəziri və payı güclə almağa ixtiyarları yoxdur. Kim
buna cəsarət etsə Allah tərəfindən və bizim tərəfdən cəzasını alacaq.
Və əgər kimsə Allah buyruğu və qanunlarına əsasən kilsə haqqında
tərtib edilmiş sənəd yox, mülki və dünyəvi qanunlar əsasında
yazılmış sənədləri təqdim edərsə, bu sənəd qeyri – qanuni olub
etibarsızdır və heç kəs də onu qanuni hesab etməməlidir, çünki Allah
– təala kilsənin qeydinə qalmağı hərbiçilərə və nalayiq adamlara yox,
yepiskop və keşişlərə tapşırmışdır.
306
İndi də siz, mənim sevimli və müqəddəs kürsülərə sahib olan
yepiskop qardaşlarım, bu Allahın qanunlarına hərəniz öz dairənizdə
riayət edib Allah kilsəsinə əziyyət verməyə heç kəsə icazə verməyin
və keşişlərin alçalmasına imkan verməyib və elə edin ki, Allah –təala
bizimlə barışıb Öz mərhəmətiylə bizi bütün iztirablardan uzaq etsin.
Zira Allah buyurub:”İncinizi donuzların qabağına atmayınvə
müqəddəs şeyinizi itlərə verməyin”.
1
Beləliklə, ən müqəddəs şeyə
xidməti Allah ən təmiz keşişlərə tapşırır, nalayiq adamlara yox.
İndi mən hamınıza vəsiyyət edirəm: Allah vəsiyyətlərinə
riayət edin və daim mərhəmətli Allaha şükür edin ki, diofizit və
murdar Nersesdən intiqam aldı, aramızdan onun şərli təliminin
köklərini yox etdi və kilsəmizdə dincliyin köklərini saldırdı. Buna
görə kilsə ehtiyaclarının qayğısına qalın, çünki biz hamımız qiyamət
günündə Onun hüzuruna gəlib, xalqın yerinə və özümüzün adından
cavab verməliyik.Müqəddəs Ruh sizə kömək etsin! Amin!”
ONUNCU FƏSİL
1
İncil. Matfeydən, VII, 6.
307
Albaniya knyazı Varaz – Tiridatdan vergilərin
tələbi. O, bizanslıların yanına gedib öz oğullarını girov
qoyub ölkəsinə qayıdır. Simeondan sonra Albaniya
katolikosluq kürsüsünü Mikayıl tutur.
İran şahlığı tamamilə tənəzzülə uğradığından və Cənubi
taciklər (ərəblər) qəbiləsinin qüvvətlənməsindən sonra, onun
qoyduğu vergilər bütün dünya üçün
16
, xüsusən Şərq ölkələri üçün
çox ağır oldu. Knyaz Varaz – Tiridat vergini üç millətə verirdi –
xəzərlərə, taciklərə (ərəblərə) və romalılara (bizanslılara).
17.
Lakin ən
ağır boyunduruq romalılar tərəfindən idi, çünki Varaz – Tiridat üç
oğlu ilə birlikdə imperator tərəfindən çar paytaxtı Konstantinopolda
saxlanmışdı.
Knyaz oğullarını orada girov qoyub vətənə qayıtmaq
istəyəndə xəstələndi və orada qaldı. Deyilənə görə, oranın ab –
havası oraya yazda gələn xaricilər üçün zərəli olur. Xaricdən gələn
adam o saat xəstələnir, onun saçı və saqqalı tökülürdü. Varaz –
Tiridatın orada qalması uzandı. Elə oldu ki, günlərin bir günündə
romalıların imperatoru öz daş – qaşlarını seçib ayıranda, yadına
Albaniyanın knyazı düşdü və bu onu çağırtdırıb daşları ona
göstərdi.O isə məqamdan istifadə edib dedi: “ Mənim evimdə bu
daşlardan daha qiymətliləri var. Mən onları sənə bağışlayardım,
çünki sən, ey Allahın seçkini, bunlara sahib olmağa daha layiqsən”.
Bu, Varaz – Tiridatın romalılar ölkəsində qaldığı beşinci ili
idi
18
və həmin imperatora dediyi sözlərinə görə ondan xilas olub öz
Dostları ilə paylaş: |