19
3-cü nüsxə bankm onun hesabmdan apardığı əməliyyatlarm qəbzi şəklində ödəyiciyə
verilir.
Ödəmə tələbnamə-tapşırıqlarından tam və ya hissə-hissə imtina şəraitində ödəyici
akseptdən imtina haqqmda bildiriş yazır. Əgər imtina bir sahəni əhatə edirsə, bildiriş
ödəmə tələbnamə-tapşırıqlarla birlikdə ödəyicinin bankmdan tədarükçünün bankına
köçürülür.
Ödəmə tələbnamə-tapşırıqları həm tədarükçü, həm də alıcılarm maliyyə və təsərrüfat
maraqlarma cavab verir və təsərrüfatda saziş münasibətlərini möhkəmləndirir. Ödəniş
tədarükçünün əmtəə-nəqliyyat sənədlərinin ödəyici tərəfındən yoxlandıqdan sonra
həyata keçirilir.
Tədarükçü təsərrüfat dövriyyəsindən pul vəsaitlərini müəyyən müddətə
kənarlaşdırılıb, kredit xidmətindən istifadə etmək imkanı əldə edir.
Ġnkasso sərəncamı ilə hesablaĢma. İnkasso sərəncamları ilə hesablaşmalar zamanı
ödəyicinin (borclunun) hesabma xidmət göstərən bank (icraçı bank) məcburi icra
orqanlarınm göstərişi ilə və əlavə edilən icra sənədinə əsasən ödənişi ödəyicinin
hesabmdan mübahisəsiz qaydada (ödəyicinin sərəncamı olmadan) həyata keçirir.
Məhkəmə və digər dövlət orqanlarınm qərarlarmm məcburi icrası məhkəmə icraçıları
tərəfmdən həyata keçirilir. Hüquqi şəxs olan ödəyicinin (borclunun) bank hesabmdan
dövlət sosial sığorta üzrə borcların və tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarmm
Azərbaycan Respublikası Dövlət Sosial Müdafıə Fondunun büdcəsinə almması
barədə
Dövlət Sosial Müdafiə Fondu orqamnm sərəncamı inksasso sərəncamı ilə birlikdə
banka bilavasitə həmin orqanlar tərəfindən təqdim olunur. Əgər sığortaedən hüquqi
şəxs deyilsə, borc məbləği və maliyyə sanksiyaları məhkəmənin qanuni qüvvəyə
minmiş qərarı əsasında tutulur.
Ödəyicinin hesabmdan vəsaitin mübahisəsiz silinməsi üçün əsas olan icra sənədləri
aşağıdakılardır:
_____
məhkəmələrin aĢağıdakı aktları üzrə verilən icra vərəqələrr.
-Azərbaycan Respublikası məhkəmələrinin qərarları;
iddianm təmin edilməsi ilə bağlı tədbirlərin görülməsi haqqmda məhkəmələrin
qərarları;
məhkəmələrin cinayət işləri üzrə hökmlərinin, qərarlarmm əmlakın ahnmasına dair
hissəsi;
beynəlxalq arbitrajlarm və münsiflər məhkəmələrinin qərarları;
xarici dövlətlərin məhkəmələrinin və arbitrajlarmm qərarları;
♦♦♦
məhkəmə əmrləri;
♦> alimentlərin ödənilməsi barədə notariat qaydasmda
təsdiq edilmiş sazişlər;
notariat orqanlarınm icra
qeydləri;
inzibati xətalara dair işlərə baxmaq səlahiyyəti olan orqanlarm (vəzifəli şəxslərin)
qərarları;
Azərbaycan Respublikasmm qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş hallarda digər
orqanlarm qərarları.
KitabYurdu.az
86
20
Ödəyicinin hesabmdan pul vəsaitinin mübahisəsiz qaydada silinməsi üçün məhkəmə
icraçısı və ya Dövlət Sosial Müdaflə Fondu orqanı icraçı banka inkasso sərəncamı
təqdim edir. (Şəkil 6.4)
ġəkil 6.4.
ĠNKASSO SƏRƏNCAMI
«_» 20----------il
(tarix)
Vəsait alanın bankı
Adı
Icraçı bank
Adı
Kodu
Kodu
VOEN
VOEN
Müxbir
hesab
Müxbir sab
he-
S.W.I.F.T.
BĠK
S.W.I.F.T.
BĠK
Vəsait alan
Odəyici
Adı
Adı
Flesab
Hesab
Nq
No
VÖEN
VÖEN
Valyuta növü
Köçürülən
Məbləğ
rəqəmlə
Məbləğ yazı ilə
ÖdəniĢin təyinatı
KitabYurdu.az
87
21
Məhkəmə icraçısınm imzası(ları) \.
2.
M.Y.
Ġcraçı bankın
qeydləri
Qis
mən
ödənişin
tarixi
Qismə
n
ödənişin
məbləği
Odəni
şin
qalığmm
məbləği
Imza
İnkasso sərəncammın mütləq rekvizitləri aşağıdakılardır:
vəsait alanın adı
və digər rekvizitləri;
ödəyicinin adı
və digər rekvizitləri;
vəsait alanm bankınm adı və
digər rekvizitləri;
icraçı bankm adı və digər rekvizitləri;
ödənilməli olan vəsaitin məbləği
və valyuta növü;
ödənişin təyinatı.
İnkasso sərəncamınm “Ödənişin təyinatı” sahəsində vəsaitin mübahisəsiz qaydada
silinməsi haqda qərar çıxarmış orqanın adı, əlavə edilən icra sənədinin adı, tarixi və
nömrəsi göstərilməlidir.
lnkasso sərəncamı bir qayda olaraq 3 nüsxədə tərtib edilir.
1-ci nüsxə vəsaiti ödəyicinin hesabmdan silmək üçün əsas olur və icraçı bankda qalır.
2-ci nüsxə inkasso sərəncammm icraya qəbul olunması barədə iltizam kimi icraçı
bankm məsul şəxsinin imzası və bankm ştampı ilə təsdiqlənir və məhkəmə icraçısına
və ya xüsusi orqana qaytarılır.
3-cü nüsxə ödəyiciyə təqdim olunur. İnkasso
sərəncamına icra sənədinin əsli və ya Azərbaycan Respublikasınm qanunvericiliyi ilə
nəzərdə tutulmuş qaydada verilmiş dublikatı əlavə edilməlidir. İcraçı bank məhkəmə
icraçısmdan inkasso sərəncamım və icra sənədini aldığı vaxtdan yeddi gün
müddətində ödənişi həyata keçirir. Ödəyicinin bank hesabmda vəsait olduqda icraçı
bank müvafıq orqandan inkasso sərəncammı və həmin orqanm sərəncamım aldığı gün
ödənişi həyata keçirir. Ödəyicinin valyuta hesabma sərəncam yönəldildiyi halda bank
həmin gün Azərbaycan Respublikası Milli Bankınm müəyyən etdiyi rəsmi məzənnə
ilə sərəncamda göstərilən məbləğin 105 faizinədək hesabdakı valyuta vəsaitini
dondurur və dərhal bu barədə ödəyiciyə məlumat göndərir. Valyuta vəsaiti ödəyici
KitabYurdu.az
88