Ş.Şəkərəliyev Z. A.Şəkərəliyeva
Yüklə 1,21 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Aksizl ər.
- Saxlanca gör ə gömrük yığımları.
125 ƏDV-ni müəyyənləşdirərkən advalor dəyərdən istifadə olunur. ƏDV müqavilədə göstərilən valyuta əsasında hesablanır, daha doğrusu malın gömrük dəyəri hesablanan valyuta əsas götürülür. ƏDV hesablanarkəq üç əsas dəyər elementinin cəmi əsas kimi q əbul edilir: - malın gömrük dəyəri; - gömrük rüsumu (advalor, spesifik v ə kombinə edilmiş tarifl ərlə hesablanmış); - aksiz k əmiyyət. Az ərbaycan Respublikasında 1995-ci ildən başlayaraq xarici ticar ət mallarından əlavə dəyər vergisi tutulur. İdxal malları istehsal olunduğu ölkənin ərazisində əlavə dəyər vergisinə cəlb olunmadığı üçün, istehlakçı ölkələrdə həmin mallardan əlavə d əyər vergisi tutulur. Lakin ölkələri ilə xüsusi gömrük sistemi f əaliyyət göstərdiyindən, bu ölkələrdən Azərbaycan Respub- likasının ərazisinə gətirilən malların əlavə dəyər vergisinə cəlb olunması Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin qərarı ilə t ənzimlənir. MDB ölk ələrinə ixrac olunan mallardan ƏDV tutulur. Aksizl ər. Dolayı vergilərdən biri də aksizlərdir. Aksizlər istehlak mallarına və xidmətlərinə qoyulduğu üçün bilavasitə alıcılar tərəfindən ödənilir. Aksizlərin faizi, Azərbaycan Respublikasının «Vergi Məcəlləsi»nə görə Nazirlər Kabineti tərə- find ən müəyyən olunur. Hal-hazırda aksiz faizləri 10%-dən (qiy- m ətli metal və gümüş məmulatı) 90%-dək (içməli spirt) dəyişir. Qeyd etm ək lazımdır ki, ixrac məhsullarına qoyulan ƏDV v ə aksizləri Azərbaycan Respublikası vergi orqanları, idxal olunan mallar üçün mü əyyən edilmiş ƏDV-ni və aksizləri isə Az ərbaycan Respublikasının gömrük orqanları toplayır. Aksizl əri advalor tariflərinə görə hesablandıqda malın göm- rük d əyəri, gömrük rüsumu və gömrük rəsmiləşdirilməsi üçün 126 göm rük yığımlarının miqdarı vergi qoymanın bazası kimi götürülür. Mal qismind ə ölkənin gömrük sərhəddindən keçirilən mal- ların və nəqliyyat vasitələrinin, habelə müşayiət olunmayan baqajda, beyn əlxalq poçt göndərişlərində keçirilən, kommersiya m əqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan malların və yüklərin, həm- çinin n əqliyyat vasitələrinin gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə qanunvericilikl ə müəyyən olunmuş miqdarda gömrük yığımları alınır. Gömrük r əsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları, göm- rük sisteminin xidm əti xərcləri kimi qiymətləndirilir. Bu gömrük yığımları birbaşa büdcə vəsaiti hesab olunur. Gömrük r əsmiləşdirilməsinə görə alınan gömrük yığımları, mal v ə sənədlər gömrük rəsmiləşdirilməsinə təqdim olunan qədər v ə ya həmin vaxt həyata keçirilir. Bu gömrük yığımları ödənil- m əsinin özünəməxsusluğu aşağıdakılardır: 1) gömrük yığımlarının ödənilməsi üçün hər bir vaxt alma v ə ya vaxt uzatma nəzərdə tutulmayıb; 2) gömrük r əsmiləşdirilməsinə görə alınmış gömrük yığım- ları geri qaytarılmır. Az ərbaycan Respublikası Gömrük Məcəlləsinin 112-ci madd əsinə görə gömrük rəsmiləşdirilməsi üçün yığımların miqdarını qanunvericiliyə uyğun olaraq müvafiq icra hakimiyyəti, y əni Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti müəyyənləşdirir. Az ərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 12 aprel tarixli 80 saylı qərarı ilə gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə aşağıdakı gömrük yığımlarının miqdarını müəyyən edilmişdir: 1) mal qismind ə ölkənin gömrük sərhəddindən keçirilən kommersiya m əqsədləri üçün nəzərdə tutulmayan malların və yükl ərin (dəyəri 100 ABŞ dollarından az olduqda 10 ABŞ dolla- rından az olmayacaq), nəqliyyat vasitələrinin, həmçinin Azər- baycan Respublikası Milli Bankı tərəfindən Azərbaycan Respub- likasının gömrük ərazisindən kənarda sifariş verilməklə gətirilən milli valyutanın gömrük rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük 127 d əyərinin, xarici valyuta sərvətlərinin isə nominal dəyərinin 0,15% miqdarında, Azərbaycan Respublikası Milli Bankı t ərəfindən müəyyən edilən məzənnəyə görə manatla gömrük yığımları alınır. 2) Az ərbaycan Respublikasının gömrük sərhəddindən qrant haqqında müqaviləyə əsasən qrant kimi alınan maddi yardım, humanitar və texniki yardım məqsədi ilə, habelə ölkə ərazisində yerləşən diplomatik nümayəndələrinin rəsmi və n əqliyyat vasitələri, elektrik enerjisinin qarşılıqlı ötürülməsi üzrə gömrük r əsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları alınır. 3) Gömrük Yük b əyamnaməsinin hər bir əlavə vərəqi üçün sövd ələşmə xarakterindən asılı olmayaraq 5 ABŞ dolları m əbləğində məzənnəyə görə manatla ödənc alınır. 4) Az ərbaycan Respublikasının gömrük sərhəddində tranzit gömrük rejimi altında keçirilən malların gömrük rəsmi- l əşdirilməsinə 30 ABŞ dolları, hər əlavə Tranzit Yük Bəyamna- m əsi üçün 10 ABŞ dolları miqdarında məzənnəyə görə gömrük yığımları alınır. 5) Fiziki şəxslər tərəfindən Azərbaycan Respublikası gömrük ərazisinə gətirilən nəqliyyat vasitələrinin qeydə alınması üçün v əsiqə verilməsinə görə: - yük və minik avtomobilləri, mikro-avtobus v ə avtobuslar üçün – 20 ABŞ dolları; digər nəqliy- yat vasit ələri üçün 15 ABŞ dolları məbləğində məzənnəyə uyğun olaraq manatla öd ənc alınır. 6) Malların və nəqliyyat vasitələrinin Azərbaycan Res- publi kası orqanlarının iş vaxtından kənarda və müəyyən edilmiş yerd ən kənarda rəsmiləşdirilməsinə görə gömrük yığımları ikiqat miqd arda alınır. Saxlanca gör ə gömrük yığımları. Gömrük anbarlarında və sahibi Az ərbaycan Respublikası gömrük orqanları olan müvəqqəti saxlanc anbarlarında malların və nəqliyyat vasitələrinin saxlan- cına görə göstərilən xidmətlərin orta dəyərindən asılı olaraq Dövl ət Gömrük Komitəsinin müəyyən etdiyi miqdarda gömrük yığımları alınır (Gömrük Məcəlləsinin 113-cü maddə). Yüklə 1,21 Mb. Dostları ilə paylaş:
|