Geoinformatika va geografik axborot tizimlari

9.Ikki o’lchamli geotasvirlar – turlari, mohiyati, qo’llanilish yo’llari haqida ma’lumot bering.

10.Geotasvirlarni “kvadrat”li klassifikasiyalash qanday bajarilishini izohlang.Shunday qilib, topografik va mavzuli fotokartalar va kosmik fotokartalar o’zida to’liq yuklamani va yarim rangli fotografik tasvirlarni o’zida birlashtiradi. Ikonokartalar o’zlarining xossalari bo’yicha suratlarga yaqin bo’lib, shu qatorda perspektiv kartalar, fotoplanlar, joyning portreti va boshqa geotasvirlar, deb ataluvchilar joylashib, belgilanganlik ─ nus’halik o’qlari bo’ylab o’zlarining xossalarini ketma-ket o’zgartirib boruvchi modellar zanjirini hosil qiladi va sxemadagiday joylashadilar. Boshqa S-B o’qi yassi suratlardan blok-diagrammalariga va stereofotogrammetrik modellar foto-blok-diagrammalar o’tish (joyning maxsus hajmiy surati, xuddi ularga fototasvir “tortilganday”). Bu traversda turli toifadagi fotorelyeflar joylashib, gologrammalar va boshqa modellar o’lchamlilik va nus’halik ularda almashinadi.
11.Raqamli kartalar – ta’riflarini keltiring va ularni izohlang.
Raqamli kartalar haqida Yassi geotasvirlarni batafsil ko’rib chiqish, bugungi kunda keng tarqalgan “raqamli kartalar” tushunchasiga murojaat qilishga undab, ularni geotasvirlar desa bo’ladimi, degan savolga javob beradi. Umuman olganda, raqamli karta ─ bu EHM xotirasida saqlanadigan, avtomatik ravishda hosil qilinadigan, turli fazoviy masalalarni o’zida avtomatik yechadigan tasvirlarning (masalan, kartografik, navigasion va boshqalarning) raqamli yozuvidir. Raqamli kartografiya standarti raqamli kartani kartografik generalizasiya qonuniyatlari asosida, qabul qilingan proyeksiyada, koordinatalar va balandliklar tizimlarida hosil qilingan, Yer yuzasining raqamli modeli deb ta’riflaydi. Kartografiya bo’yicha ma’lumotnomada (spravochnikda) joyning raqamli modeliga joydagi obyektlar va ularning xususiyatlarining kodlarini raqamli fazoviy koordinatalari ko’rinishida mashinali tashuvchidagi tizimli yozuvidir, ─ deb ta’rif berilgan. Shu ma’lumotnomaning boshqa bir joyida esa raqamli karta ─ bu obyektlarning raqamli modeli, ular mazmun elementlarining X,Y,Z fazoviy koordinatalarini kodlangan raqamli ko’rinishdir. Raqamli karta ─ bu kartaga olinuvchi obyektlar haqidagi dastlabki ma’lumotning mantiqiy-matematik o’zgartirilgan natijasidir.