Gülxani pənah salatin əHMƏdli azərbaycan ədəbiyyatı
Yüklə 4,51 Kb. Pdf görüntüsü
|
Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri 577 onlardan da üstün səviyyəyə qalxaraq, şeirlər yazaraq, böyük şairlər dəstəsinə qoşula bilsinlər», deyir,-qadın yazarlarımıza, onların istedadına, qabiliyyətinə olan heyranlığını ifadə edir. 1991-ji ilin fevralında dünyasını dəyişən Mədinə Gülgü- nün hakimiyyətdə olmasa da dəfn mərasimində fəxri qaro- vulunda duran şəxsiyyətlərdən biri Heydər Əliyev oldu. Naxçıvanda yaşasa da, özünə mənəvi borj bilib baş sağlığına gələn Prezident Balaş Azəroğlunu bağrına basıb ona təsəlli verdi. Ədəbiyyat xadimləri ilə görüşdü və bu, onun daima qəlbində ədəbi mühitə bəslədiyi hörmət və ehtiramın nətijəsi idi. Hakimyyətə dönüşündən sonra da Heydər Əliyev Azər- bayjan ədəbiyyatına, mədəniyyətinə qayğısını əsirgə-mədi. 90- jı illərin əvvəllərində ölkədə hökm sürən özbaşı-nalıq, hərj- mərjlik hər sahədə olduğu kimi YB-nin fəaliyyə-tinə də böyük təsir göstərdi. Dövlətdən gələn vəsaitin kəsilməsi ədəbi or- qanların fəaliyyətini iflij vəziyyətinə saldı. 1993-jü ildə müs- təqil Azərbayjan Respublikasının prezi-denti seçilən H.Əliyevin köməyi ilə yenidən Yazıçılar Birliyi fəaliyyətə başladı, mətbu orqanları öz himayəsinə götürdü. Həm Yazıçılar Birliyinin, onun yaşlı üzvlərinin, eləjə də gənj ədəbi nəslin qayğısına qaldı, Prezident təqaüdləri ayırdı, Xəlil Rza, Məmməd Araz kimi istiqlal şairlərinə xüsusi qayğı və diqqət göstərdi. 1996-jı ildə keçirilən Türk dünyası yazıçılarının III qurultayının işində iştirak etdi və bu qurultayın Azərbayjanda keçirilməsini əlamətdar bir hadisə, Azərbayjan dövlətinə və xalqına ehtiramın təzahürü kimi qiymətləndirdi. Çoxəsrlik tarixə malik xalqlarımızın bəşər mədəniyyətinə verdiyi töhfələri xatırlatdı, əsrlərin sınağında çox müharibələrdən, təjavüzlərdən üzüağ çıxmış, bu gün böyük mədəniyyəti ilə dünya tarixinə Gülxani Pənah, Salatın Əhmədli 578 adını yazmış türkdilli xalqları birləşdirən kökə, soya, milli- mənəvi bağlılıqlara, ən böyük milli sərvət olan dil məsələsinə, onu yaşadan yazıçıların, şairlərin bu sahədəki böyük roluna diqqəti yönəldən dövlət başçısı bununla öz tariximizi, mədəniyyətimizi təbliğ etdiyimizi xatırladır. «Dədə Qorqud», «Manas», «Alpamış», «Koroğlu» kimi qüdrətli dastanlarımızı, ortaq türk yazarlarımız Nizami, Yunis İmrə, Əlişir Nəvai, Füzuli, Məhtimqulu, Abay və s. kimi böyük dühaların yaratdığı, bəşər mədəniyyətinin zəngin sərvəti olan türk ədəbiyyatının möhtəşəmliyini, türk ədəbi irsinin zamanın dolaylarında uğradığı əzabları, müharibələri, lakin bütün sınaqlardan keçib gəlib, dünyada özünəməxsus yer tutduğunu xatırladır. Həmişə, hər dövrdə ədəbiyyatımızın Avropa, Rusiya ilə ədəbi, mədəni əlaqələr saxladığını, Qərbin də həmişə Şərq, «xüsusən türkdilli xalq-ların, müsəlman Şərqinin yaratdığı böyük tarixi əsərlərdən istifadə etmiş» olduqlarını, Şərq-Qərb mədəniyyətinin müs-bət nətijələrini qeyd etməklə yanaşı müasir siyasi durumu, müstəqilliyini əldə etmiş respublikamızın uğurları ilə fəxr etdiyini görürük: «Milli azadlığın, sərbəstliyin, müstəqilliyin xalqlarımıza bəxş etdiyi töhfələr göz qabağındadır. Anjaq biz bunun böyük gələjəyini də görürük. Bunlardan da biri ondan ibarətdir ki, biz sərbəst, müstəqil olaraq heç bir kəs-dən, heç bir dövlətdən asılı olmayaraq, öz istədiyimiz kimi əlaqələrimizi qururuq və əməkdaşlıq edirik, milli ənənə-lərimizi, milli dəyərlərimizi, mədəniyyətimizi birlikdə inkişaf etdirməyə çalışırıq. Türk dünyası yazıçılarının III qurultayı da ümumiyyətlə, belə bir qurultayın yaranması, ənənəyə çevrilməsi də əldə etdiyimiz azadlığın, müstəqilliyin bəhrə-ləridir». Müstəqilliyin əldə edilməsi uğrunda mübarizədə şair və yazıçılarımızın rolunu yüksək qiymətləndirən dövlət başçısı Azərbaycan ədəbiyyatı məsələləri 579 Məmməd Araz poeziyasına həsr olunmuş gejədə öz çıxışında bu zəhməti, əməyi yetərinjə qiymətləndirdi: «Dövlətimiz müstəqil dövlətdir, formalaşır. Onun özünün yüksək mükafatları var. Ən yüksək mükafat təsis olunub-bu, «İstiqlal» ordenidir. Kimə birinji çatmalıdır bu orden? Mən bir neçə aydır bu haqda düşünürəm. Çox götür-qoy eləmişəm və xeyli müddət bundan qabaq belə qərara gəlmişəm ki, bu orden bizim şəxsiyyətlərimizə çatmalıdır. Şəxsiyyətlərimiz birinji növbədə buna layiq görülməlidirlər... Azərbayjan xalqının milli azadlığı uğrunda mübarizəsində xüsusi xidmətlərinə görə hörmətli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadə, hörmətli şairimiz Məmməd Araz və çox hörmətli şairimiz mərhum Xəlil Rza bu ordenlə təltif edildilər...ona görə də sizi təbrik eləyirəm, Məmməd Araz, səni təbrik edirəm, Bəxtiyar, səni təbrik eləyirəm. Sizin uzun illər həqiqətən xırda-xırda, misra-misra, damjı-damjı yaratdığınız əhvali-ruhiyyə Azərbyajan xalqını gətirib bugünkü vəziyyətə çıxartdı». Heydər Əliyev hər bir istedadlı sənətkarın yaralıjılığı haq- qında geniş məlumata malik şəxsiyyətdir. Müasir poeziyanın görkəmli nümayəndəsi N.Xəzri yaradıjılığı haqqında «Xalq şairi N.Xəzri ədəbiyyatımızda öz layiqli yerini tutmuşdur. N.Xəzri öz şeirlərində xalqımızın həm qəhrəman keçmişini, həm də bugünkü həyatını və sabahını yüksək ustalıqla, fitri sənətkarlıqla tərənnüm edir. Öz şeirlərində və poemalarında şair jəmiyyətimizin inkişafı üçün, indiki nəslin tərbiyəsi üçün birinji dərəjəli əhəmiyyəti olan problemlər qaldırır. Nəbi Xəzrinin lirikası, poemaları, bütün bədii əsər-ləri, publisistik çıxışları ijtimaiyyətimiz tərəfindən, xalqımız tərəfindən sevilir. Onun əsərləri dillərdə əzbər olub, bir çox şeirlərinə musiqilər bəstələnib, injəsənətimizi bəzəyən mah-nılar yaranıb» fikirləri onun hər bir sənət adamının ədəbi prosesimizdə gördüyü işi, Gülxani Pənah, Salatın Əhmədli 580 onun fəaliyyətinin qiymətləndir-mək baxımından yetərlidir, layiq gördüyü Müstəqil Azərbayjanın «Şöhrət» ordeni ilə təltif etməsi dediyimizə əyani sübutdur. 60 illik yubileyi ilə bağlı xalq yazıçısı Anarı «İstiqlal» ordeni ilə təltif etməklə onun həm yazıçı, həm dramaturq, həm publisist kimi fəaliyyətinə, ölkəmizin inkişafında ijtimai xadim kimi fəaliyyətinə verilən yüksək qiymətdir. Bu münasibətlə yazıçıya ünvanlanmış fikirləri 60-jılar nəslinə, onların ədəbi- bədii yaradıjılığına hörmətin bariz ifadəsidir: «Siz 60-jı illərdə ədəbiyyatımıza yeni ab-hava gətirmiş yazıçılar nəslinin görkəmli nümayəndələrindən birisiniz. Müasirlərimizin zəngin mənəvi aləmini, qayğı və problemlərini yüksək bədii səviyyədə əks etdirən əsərləriniz daim ədəbiyyat həvəskarlarının diqqət mərkəzində olmuşdur. Bəşəriliklə milliliyin üzvi vəhdətini təşkil edən çoxjəhətli yaradıjılığınız jəmiyyətimizdə milli şüurun aşılanmasına və xalqımızın bir çox ölkələrdə tanınmasına xidmət etmişdir». 60-jılar nəslinin görkəmli nümayəndələri Rüstəm və Maq- sud İbrahimbəyov qardaşlarının yaradıjılığı, R.İbrahimbəyovun 60 illik yubileyindəki çıxışında dövlət başçısı 60-jı illərin əvvəllərində ədəbiyyata gəlmiş R.İbrahimbəyovun «nəsr əsərləri, kino əsərləri, səhnə əsərləri ilə Azərbayjan mədəniyyətini» zənginləşdirməklə yanaşı «dünya mədə- niyyətinə layiqli töhfələr» verdiyi, çox məhsuldar yazıçı, dramaturq, kinossenarist olduğu, böyük oxuju auditoriyasına malik olduğu, təkjə keçmiş Sovetlər ölkəsində deyil, dünyada tanındığı, əsərlərinin dünya dillərinə tərjümə edildiyini, bu əsərlərdə oxujulara «Azərbayjan həqiqətləri haqqında və ümumiyyətlə, müasir həyatımızın həqiqətləri haqqında çox gözəl məlumatlar vermiş» olduğunu, bu gün də yazıb- yaratdığını, Azərbayjan mədəniyyətini yüksəklərə qaldırdığını Yüklə 4,51 Kb. Dostları ilə paylaş:
|